5 Yaş Çocuk Gelişimi
Çocuğunuz, eğer daha önce okul öncesi eğitim almadıysa, beş yaşında anaokuluyla birlikte yeni beklentiler ve kurallarla tanışır. Aynı zamanda sosyalleşme ihtiyacıyla birlikte arkadaşlarıyla oyunlar oynamaktan ve birlikte zaman geçirmekten büyük keyif alır. Okul aktivitelerine katılımı desteklenen ve yaşıtlarıyla oynayabileceği, enerjisini boşaltabileceği fırsatlar yaratılan çocuklar daha uyumlu ve sakin olurlar.
Arkadaşlarıyla zaman geçiren ve sosyalleşen çocuklar bazen diğer çocukların veya kardeşlerinin yaptığını yapmak isteyebilirler. Farklılıklar nedeniyle yaşıtlarından eleştiri almaya başladıkları bu dönemlerde giyim, kullanılan kelimeler vb. konularda yaşıtlarıyla uyum içinde olmaya çalışırlar.
5 yaşındaki çocuk arkadaşlarını kendi seçer. Arkadaşları ile gün içinde tartışma ve anlaşmazlık yaşayan çocuklar eve üzgün gelebilirler. Onun gün içinde yaşadığı olaylar karşısında hissettiği duygularını ve düşüncelerini paylaşın ve duygularının farkına varmasını sağlayın. Doğru ve yanlış davranışların neler olduğunu anlatırken başkalarının yanında çocuğunuza kesinlikle eleştirel davranmayın. Kolaylıkla utanabilirler ve yanlış davranışlarından dolayı suçluluk hissederler. İyi davranışlarını ise kalıcı olması adına her fırsatta takdir edin. Beğenilmek, onu her geçen gün daha çok mutlu etmektedir.
İnatçılığı azalan ve çevresine karşı ilgisi aşırı artan beş yaş çocukları, durmaksızın konuşarak soru sorarlar. Kelimelerin anlamını sorgularlar, vücutlarını tanımaya çalışırlar ve nasıl dünyaya geldiklerini merak etmeye başlarlar. Sorularına doğru anlayabileceği şekilde, dürüst cevaplar verin. Eğer sorusuna vereceğiniz cevap, henüz kavrayamayacağı konulara açılıyorsa veya beraberinde karmaşık cevapları getirecekse, detaya girmemeye ve konuyu uzatmamaya özen gösterin. Verdiğiniz her cevabı kaydettiğinden ve beklemediğiniz bir anda size tekrarlayacağından hiç şüpheniz olmasın! Cevabını bilmediğiniz veya doğru olduğundan emin olmadığınız sorular olursa, cevabını bulmak için süre istemeniz en doğrusu olacaktır.
Zaman kavramı şekillenmeye başlayan çocuklar ay/gün ve saatle daha çok ilgilenmeye başlar. İçinde bulunduğunuz ayı/günü hatırlatmanız daha hızlı kavramasını sağlayacaktır. Akrep ve yelkovanı tanırlar ve tam saatleri söyleyebilirler. Sabah ve akşamı bilirler, bu doğrultuda alışkanlıklarının yerine gelmesini isterler. Saati ve günlük programdaki yerini anlar. Televizyonda sevdiği programların başlangıç saatini tahmin ederek hatırlatır.
Motor becerileri geliştiğinden kalemi düzgün tutarak sayıları ve adını yazabilir. Ancak zaman zaman harf ve sayıları ters yazdığını görebilirsiniz. Sayma oyunu oynamaktan keyif alır, masayı hazırlarken tabakları, kaşıkları saymasını ve eksikler varsa tamamlamasını isteyebilirsiniz. Sorumluluk almaktan ve yerine getirmekten mutluluk duyacaktır. Bu yaştaki çocuklar, uygulamadan önce düşünür, düşündüğü şekilde uygular ve tamamlar.
Oyun hamuru ile yaratıcı çalışmalar yapar, kesme ve yapıştırma işlerinden keyif alır. Yaptığı resimleri detaylandırmaktadır. İki resim arasındaki farkları bulma, eksikleri tamamlama veya yanlışları bulma konusunda başarılıdır. Hayal ile gerçeği ayırt etmekte zorlandığı için bu karışıklığın resimlerine yansıdığını da fark edebilirsiniz.
Çevresinin ilgisini çekmekten mutluluk duyduğu için şakalar yapmaktan ve güldürmekten keyif alır. Komik bilmeceler sorar, fıkralar anlatır. Cevabını bulması için yaratıcılığını kullanmasını gerektiren sorularla, çeşitli oyunlar yaratabilirsiniz.
Özdeşleşmek için rol modeli olan bireyler gibi davranmaya ve hareket etmeye çalışır. Sosyal uyum sağlamak adına çevresinde gördüğü örnekleri taklit etme eğiliminde olduğundan, çocuklarınızın yanında kullandığınız kelimelere ve yaptığınız hareketlere dikkat etmelisiniz. Bu tip davranışları rol modeli olan sizden görmesi yanlış davranış ve kelimeleri hemen benimsemesine ve kullanmasına neden olacaktır. Ayrıca sizin denetiminiz dışında gelişen uygunsuz davranışları görmesi halinde, neyin neden yanlış olduğunu belirtmeniz ve bu tip davranışların en kolay gözlendiği televizyon vb kanalların izlenme saatlerini denetlemelisiniz.
Artan merakı ve el becerileri ile tehlikeli oyunlar oynamaya başlayabilir. Henüz tehlikeyi değerlendiremediği için güvenliğini sağlayabilmesi için desteklemelisiniz. Hayvanları kızdırabileceği için severken nasıl davranması gerektiğini göstermelisiniz. Çakmak, kibrit vb. tehlikeli maddeleri ulaşamayacağı yerlerde saklamalısınız. Ne olursa olsun çocuğunuzu asla ve asla evde yalnız bırakmayın. Yüzerken ve banyo yaparken yanında olun. Kendisine yanaşan yabancılardan uzak durması ve onlarla bir yere gitmemesi için çocuğunuzu sık sık uyarın. Alışveriş merkezi gibi kalabalık ve karmaşık ortamlarda kaybolmaması için ayrıca özen göstermeli ve dikkatli olmasınız. Her olasılığa karşın ev telefonunu ve adresini ezberletmeye çalışmakta ve kimlerden yardım isteyebileceğini belirtmenizde fayda vardır.
Fiziksel Gelişim
Son derece enerjik bir yapıya sahip olduğundan hep hareket halinde olmak ister. Atlama, tırmanma, koşma ve zıplama gibi faaliyetler kaba motor becerilerini geliştirmesine yardımcı olur. Anaokulunda yapılan kesme, yapıştırma, boyama, şekil verme, kalem kullanma gibi düzenli yapılan aktiviteler ile ince kas becerilerini geliştirir. Çocuklar bu dönemde geometrik şekilleri kopyalayabilirler. On veya daha fazla küp kullanarak yüksek kuleler yapabilir. Legolarla yaratıcı çalışmalar yapabilirler. Parmak ucunda yürüyebilir, destek tekerleklerle bisiklet kullanabilir. Denge koruyabilme oyunları oynayarak, dengesinin gelişmesine yardımcı olabilirsiniz. Tek ayak üstünde zıplamak veya sırasıyla ayaklarını kullanarak dengede kalma oyunları oynanabilir. Atılan topu kontrollü bir şekilde tutabilir ve topu bir hedefe atabilir. Ritmik hareketleri yapmakta ve dans etmekte başarılıdır . Özbakımı için çok az yardıma ihtiyaç duyar, düğmelerini iliklemek ve ayakkabısını bağlamakta hala güçlük çeker.
Bu dönemde süt dişleri sallanmaya ve dökülmeye başlayabilir.
.alıntı.