Aile Sırları Çocuğa Ne Zaman ve Nasıl Anlatılır?

Aileniz büyük bir maddi darboğazın eşiğinde, daha önce başınızdan bir evlilik geçti ya da bir aile üyesi hapishanede cezasını çekiyor. Yaşamınızdaki bu gerçekleri gizlendikleri yerlerden çıkartmadan önce bu yazımızı mutlaka okumalısınız.


Çocuklar için dış dünyanın sertliği karşısında saklanacakları, korunacakları en güvenli ortam ailedir. Çocuğu küçük yaşta kaldıramayacağı ciddiyette bir olguyla karşı karşıya bırakmak haksızlık olur. Onun çocuk masumiyeti bundan büyük yara alır.
Pek çoğumuzun geçmişiyle hatta şu andaki durumuyla ilgili anlatmaktan hoşlanmayacağı sırları vardır. Acaba bu sırları sonsuza kadar saklamalı mı yoksa yeri geldiğinde çocuklarla paylaşmalı mı?

Herkesin kendine ait bir özel yaşantısı olması normaldir, ancak bazı sırlar aile içinde oluşturulacak dürüst ilişkinin yaşanmasını engelleyebilirler. En sık rastlanan aile sırları ve çocuklara bu sırlarla ilgili nasıl açıklama yapabileceğiniz konusunda sizlere yardımcı olabilmek için bu rehberi hazırladık.


Aileniz ekonomik sorunlar yaşıyor

Çocukların, ailelerinin maddi sıkıntıda olduklarını bilmeye hakları vardır. Bu gerçeği onlarla paylaşmazsanız, çocuk içinde bulunduğunuz sıkıntılı durumdan kendini sorumlu tutmaya başlayabilir. Evde daha sık kavga yaşanması, çocuğun isteklerinin yerine getirilememesi onun kendini boş yere suçlamasına sebep olabilir. 5 yaşındaki küçük çocuklara bile maddi açıdan zor bir dönem yaşadığınızı söyleyebilirsiniz. Fazla detaya girmeden eskisi kadar çok paranız olmadığını dile getirin. Onu sürekli bir evi, her zaman karnını doyuracak yemeği ve oynayacak oyuncakları olacağı konusunda rahatlatın. Sadece tatiller, giyim kuşam gibi ekstralardan kısıntı yapmak zorunda olduğunuzu anlamasını sağlayın. Bu durum çocuğunuzun daha güçlü bir kişiliğe sahip olmasını sağlar, çünkü bu sayede ailelerin zor durumları birlikte aşabileceklerini öğrenir.


Daha önce evlilik yaşadınız

Önceki evlilik gerçekten tamamen geçmişin bir parçası ise yani kısa sürdüyse, bu evlilikten doğan çocuk yoksa ve şu anda o kişiyle kesinlikle görüşmüyorsanız, bu sırrınızı özellikle çocuklarınız küçükken kendinize saklayabilirsiniz. Ancak bu kişiyle bir şekilde sosyal bir bağınız varsa ve zaman zaman görüşmeniz gerekiyorsa gerçekleri çocuğunuza başka birinden öğrenmeden önce sizin anlatmanız doğru olur. Bunun için en doğru yaş 7-8 yaşları arasıdır. Bu yaşlarda çocuğunuz sevgi dolu ilişkilerin her zaman ölümsüz olmayabileceğini anlayacak durumdadır. Fazla detaya girmeden annesinin ya da babasının daha önceleri bir başkasını sevmiş olduğunu, ama daha sonra kendini mutsuz hissedip bu birlikteliği bitirmek zorunda kaldığınızı bundan sonra her ikinizin de yeni birileriyle evlenip gerçek mutluluğu bulduğunuzu söyleyebilirsiniz. Tabii burada sadece doğru olan şeyleri söylemeye dikkat etmeniz önemlidir. Çocuğunuz yalan söylemeniz halinde bunu anlayabilir ve size olan güveni sarsılabilir. Tabii çocuğunuz bu konuşmadan sonra kendi ailesinin de dağılabileceğini düşünerek korkmaya başlar. Onu bu durumdan kurtarmak için şu anda eşinizle çok uyumlu bir birliktelik içinde olduğunuzu ve bu mutluluğunuzu sonsuza kadar sürdürmeye kararlı olduğunuzu söyleyebilirsiniz.

Akıl hastası bir yakınınız var

Çocuğunuzun çok az gördüğü ya da tam olarak tanıyamayacağı uzaklıkta bir ak-rabanızsa bu konuyu çocuğunuzla konuşmanızın gereği yoktur. Bu onu boşuna üzmek olur. Ancak yakın biri, örneğin; bir büyükbaba bunama belirtileri gösterip, konuşma zorluğu çekmeye başlarsa bu durumu normalmiş gibi göstermeye çalışmanız da yersizdir. Çocuğunuz küçükse akrabanızın hasta olduğunu ve hastanede tedavi gördüğünü söylemeniz yeterli olur. Ancak 8-9 yaşlarındaki bir çocuk, akıl hastalığının ne olduğunu anlayabilecek olgunluktadır. Ona hastalık hakkında daha detaylı bilgi verebilir, bu hastalığın da tıpkı fiziksel hastalıklar gibi tedavi edilebileceğini söyleyebilirsiniz. Bu sayede çocuğunuz akıl hastalarını daha iyi anlar ve onları küçümsemez.

Sizin veya eşinizin yasak bir ilişkisi oldu

İlişki kimse tarafından bilinmiyorsa bu konuyu çocuklarınıza hiç açmayın. Yaşanan ilişkiyi bilmek çocuğunuza hiçbir şey kazandırmaz. Kendi vicdanınızı rahatlatmak ya da ilişkide bulunan eşinize olan kırgınlığınızı bölüşmek için çocuğunuzun kafasını karıştırmayın. Bu konuda çocuklarınızın önünde tartışmayın, çünkü 3 yaşındaki çocuklar bile anne-babalarının konuşmalarını, tartışmalarını takip edebilirler. Ancak çocuğunuzun bu ilişkiyle ilgili başkalarından bir şeyler duyabileceğini düşünüyorsanız ona, bunu uygun bir dille anlatmanız uygun olur. Anne veya babasından birinin verdiği sözü tutmayıp diğerini çok kırdığını başka biriyle özel bir şeyler yaşadığını söyleyebilirsiniz. Bu ilişkinin çocuğun kendisi ile bir ilgisi olmadığını ve anne-babasının onu hala eskisi kadar sevdiğini de söylemeniz gerekir. Bir de ilişki sona erdiyse bunun geride kaldığını va ailece yeniden birlikte olacağınızı ona mutlaka anlatın.

Akrabalarınızdan biri hapse girdi

Bu gerçeği çocuğa söyleyip söylememeniz tamamen hapse giren akrabanızın size olan yakınlığı ve görüşme sıklığınızla ilgilidir. Eğer düzenli olarak görüşmediğiniz biriyse bu konuyu açmanıza hiç gerek yoktur. Ancak çocuğunuz için önemli biriyse, ona yalan söyleyeceğinize doğruları anlayacağı şekilde anlatmanız gerekir. 6 yaşından büyük çocuklar hapse girmek durumunu anlayabilirler. Basit olarak akrabanızın kötü bir şey yaptığını ve ceza aldığını, cezası bitince yanınıza döneceğini söyleyebilirsiniz. Suç hakkında fazla detay vermemeye dikkat edin. Sadece basit açıklamalarla yetinin.

Bir yakınınız intihar etti

İntihar çocuklar için çok karışık ve üzücü bir durum olabilir. Bu durumu çocuklara anlatmamanız belki de daha doğru olur. Akrabanızın hiç beklenmedik bir anda bir kaza sonucu öldüğünü söyleyebilirsiniz. 8-9 yaşlarındaki büyük çocuklar bu kişinin ölümü ile ilgili sorular sormaya başlayabilirler. Onun durumu bildiğinden şüpheleniyorsanız fazla detaya inmeden intiharın ne olduğunu anlatabilirsiniz. Yakınınızın çok mutsuz olduğunu ve sizlerin onu ne kadar sevdiğinizi bilmediği için yanlış da olsa ölmesinin daha uygun olacağını düşündüğünü söyleyebilirsiniz, intihar etmenin çok seyrek rastlanan bir durum olduğunu ve genellikle akli dengesi yerinde olmayan kişilerin intihara teşebbüs edebileceğini de söyleyin. Çocuk için en zor durum anne-babasından birinin intihar etmesidir. Çocuğunuz intiharın ne olduğunu anlayacak yaşa geldiğinde ona bu durumu anlatın ve kendisinin bu vakada hiçbir kabahati bulunmadığını iyice izah edin.

Büyükanne ya da büyükbabası ciddi bir hastalığa yakalandı

Ortada bir şey yokmuş gibi davranmak bu durumda doğru değildir. Ona yaşına uygun olduğu kadar hastalıkla ve ölümle ilgili bilgiler verin. 3-4 yaşındayken ona büyükbabasının hasta olduğunu ve bu duruma üzüldüğünüzü söyleyebilirsiniz. Okul çağına geldiğinde ise hastalığı anlatıp, elden gelen her tür tedavinin uygulandığını buna rağmen iyileşmesinin zor olduğunu anlatabilirsiniz. Büyükanne ya da babasının ölüp ölmeyeceğini sorduğunda insanların bazen hastalanıp ölebileceklerini özellikle yaşlıların daha kolay hastalandığını söyleyebilirsiniz. Daha detaylı bilgiler vermek için çocuğunuzun sorularını bekleyin. Çocuklar genellikle öğrenmeye hazır olunca sormaya başlarlar.

Yakınlarınızdan biriyle aranız açıldı ve artık görüşmüyorsunuz

Bu kişi size uzak oturuyorsa görüşmeme sebebiniz olarak uzaklığı gösterebilirsiniz. Ancak yakında oturan biriyse ve çocuğunuz onu ısrarla sorarsa aranızda bir anlaşmazlık olduğunu hiç detaya inmeden söyleyin. Çocuğunuza kendisinin anlaşmazlıkla bir ilgisi olmadığını ve bunu önlemek için bir şey yapamayacağını söylemeyi unutmayın. İnsanların kimi zamanlar pek anlaşamadıklarını, bunun geçici bir dönem olabileceğini açıklayın. Karşı taraf hakkında kötüleyici sözler sarf etmeyin. Görüşmediğiniz kişi çok yakınınızsa ve çocuğunuz onu özlüyorsa siz olmadan onların bir şekilde görüşmesini sağlayabilirsiniz. Tabii karşı tarafın çocuğunuzun aklını karıştırmayacağına eminseniz.

Sizin veya eşinizin bir bağımlılığı ve buna bağlı davranış bozukluğu var

6 yaşından küçük çocuklar alkol bağımlılığı, uyuşturucu ve bunların yarattığı sarhoşluğu anlayamazlar. Baba veya annesinin tuhaf davranışlarının bir hastalık olduğunu, tedavisi için uğraştığınızı söyleyebilirsiniz. Hastalığı onunla bir ilgisi olmadığını ve kendisinin bundan zarar görmeyeceğini sözlerinize eklemeyi unutmayın.

Çocuğunuza 6 yaşından sonra bağımlılıkla ve kişinin kendine verdiği zararla ilgili bilgiler verebilirsiniz. Korkularını, duygularını ve düşüncelerini sizinle paylaşması için onu cesaretlendirin. Bu zor durumu ona uyuşturucu ve alkolün zararlarını anlatabilmekte kullanın.


ALINTI