Bebeğim / Çocuğum Normal Büyüyor Mu?
Her çocuğun büyüme seyri, boy ve kilo gelişimi birbirinden farklıdır. Genler, beslenme ve fiziksel aktivite gibi yaşam tarzı etmenleri çocukların büyüme ve gelişiminde önemli bir rol oynar. Bu etmenler ise aileden aileye farklılıklar gösterir. O halde, doktorlar çocukların boy ve kilo gelişiminin \"normal\" olup olmadığını nasıl değerlendirirler?
Doktorlar çocuğun gelişiminin, gelişimi etkileyen sağlık sorunları olmaksızın, normal şekilde ilerleyip ilerlemediğini değerlendirirken büyüme eğrilerini kullanırlar.
Büyüme eğrileri neden kullanılır?
Büyüme eğrileri (persantil değerleri) çocuk muayenesinin standart bir parçasıdır ve doktorlara çocuğun aynı yaş ve cinsiyetteki diğer çocuklara kıyasla nasıl büyüdüğü hakkında bir fikir verir. Örneğin; eğer 3 yaşındaki kızınız kiloda 25. büyüme eğrisinde (persentilde) ise, kilosu o yaştaki kız çocuklarının % 25'iyle aynı veya daha fazla , % 75'inden ise daha azdır. Yaş için normal dağılım, 3 persentilden 97 persentile kadar geniş bir aralıktadır. Aynı zamanda, çocuğun zaman içerisindeki boy ve kilo gelişim seyrinin belirlenmesi ve bunların orantılı bir şekilde gelişip gelişmediğinin görülmesine yardımcı olur.
Örneğin bir çocuk 3 yaşına kadar belli bir tarzda büyümüş ve aniden büyüme hızı diğer çocuklara kıyasla yavaşlamışsa, bu çocukta büyümeyi etkileyen bir sağlık sorunu olabileceği düşünülür.
Çocuğun büyümesini hangi unsurlar etkiler?
Genetik, cinsiyet, beslenme, fiziksel aktivite, sağlık sorunları, çevre ve hormonlar çocuğun boy ve kilosunu etkiler.
Büyüme seyrinde bir farklılık olması soruna işaret eder mi?
Büyüme seyrinde bir farklılık her zaman bir sorunun varlığına bağlı olmayabilir. Ancak doktor büyüme eğrisini çocuğun genel durumu, ortamı ve genetik altyapısına göre değerlendirir. Örneğin 2 yaşında boy bakımından 10. büyüme eğrisi değerine uyan bir çocuk, çoğu zaman 4-5 yaşlarında da o yaşa uyan 10. büyüme eğrisi üzerinde bulunacaktır. Çocuğun bulunduğu eğriden ayrılması, örneğin 50. büyüme eğrisinde giderken 10. büyüme eğrisine düşmesi durumunda doktor araya büyümeyi engelleyen bir olayın (hastalık, beslenme bozukluğu, psikolojik bozukluk) olup olmadığını çeşitli etmenleri göz önünde bulundurarak değerlendirir. Yani, doktor eğri üzerindeki rakamları; çocuğun diğer gelişim basamaklarına erişip erişmediği; sağlık sorununa işaret eden başka belirtilerin olup olmadığı; anne-babası ve kardeşlerinin boy uzunluğu; çocuğun prematüre doğup doğmadığı; puberteye ortalamaya göre erken mi yoksa geç mi girdiği gibi pek çok unsuru dikkate alarak yorumlar.
Tüm çocuklar aynı büyüme eğrisine göre mi değerlendirilir?
Hayır. Kızlar ve erkekler farkı büyüme hızı ve tarzı nedeniyle farklı eğriler üzerinde değerlendirilir.
Bu eğrilerde 3. ve 97. eğriler arasındaki değerler normal kabul edilir. Buna karşın tek bir ölçüm ile elde edilen bilgi çok sınırlıyken belirli aralarla yapılan izlemden elde edilen bilgi çok değerlidir. 50. eğri ortalama çocuk ölçüsünü gösterirken 3. eğri en kısa veya en zayıf normal çocuğu, 97. eğri en uzun veya en kilolu normal çocuğu gösterir.
.ALINTIDIR.