ÇOCUKTA NEZAKET EĞİTİMİ NASIL OLMALIDIR?
-7 yaşları arasında çocuktan nezaket kurallarına uyum istenmemelidir. Bunu çocuk daha sonraki gelişimlerinde öğrenecektir. Nezaket sosyal bir gelişme sonunda yerine oturacaktır. Nezaket, kibarlık, centilmenlik sosyal gelişmenin üst basamaklarında yer almaktadır. Sosyal bir cila olarak da nezaketi tanımlayanlar vardır (Guy, J). Belli bir sosyalleşmeden sonra kendisini gösterir. Oysa kimi aileler çocuğunun hemencecik görgü kaidelerini bilivermesini arzu ederler. İşte burada devreye sabır girecektir. Çocukta suçluluk duygusu niyete göre değil, harekete göredir. Reçel kavanozunu aşırmadıysa, aşıracaktı diye cezalandırırsak buna o akıl erdiremeyecektir. O odada oynamasına müsaade edilmişse, günün birinde o odada bir hastanın yatması, örneğin annesinin hasta olması ve çocuğun oynamasına müsaade edilen odaya yatırılması, onun oyunlarına engel olamaz diye düşünür. O yine orada oyununa devam eder. Çünkü o oda ona oynaması için verilmiştir.(Çakmaklı,2007)
Geleceğe uzanan çizgide çocuklarımızın edepli, nazik hanımefendiler ve beyefendiler olması için aile içi ilişkilerde eşler arası uyum, nezaket ve çocuğa yaklaşım tarzı büyük önem arz etmektedir. Nezaket kurallarının birçok tezahürü var; onları burada sayacak değiliz. Ancak aile içi ilişkilerde incelik ve samimiyetin topluma yayılacağı mukadderdir. Özellikle 2-6 yaş döneminde ailelerin çocuklarına kazandırması gereken birtakım nezaket kuralları vardır. Çocuğa zorlamadan kazandırılan nezaket kuralları toplum tarafından onay görür. Onay gören çocuğun aidiyet duygusu artar, özgüven duygusu gelişir, sosyalleşme sürecinde çocuğun girişken olmasına yardımcı olur.
Çocuğa Hangi Nezaket Kuralları Nasıl Öğretilmeli?
Edebin ilk öğretmenleri anne baba olduğu için ebeveynler öncelikle birbirine karşı edepli ve nazik olmalılar. Bu nedenle çocuğunuz eşinize karşı saygılı olduğunuzu görsün ve bunu hissetsin. Hayatın akışı içerisinde zaman zaman eşler arasında tartışma çıkabilir. Burada eşler birbirini çocuğa şikâyet ederek, çocuğu hakem tayin etmemelidir.
Ebeveyni tarafından kibar davranılan çocukların görgü kurallarını öğrenmeleri daha kolay olur. Örnek olarak çocuğunuzdan bir şey istediğinizde emretmeyin, ricada bulunun, “teşekkür ederim”, “lütfen” gibi ifadeleri çocuğunuza hitap ederken de dilinizden düşürmeyin.
Çocuğunuza beklentilerinizi ifade ederken neleri yapmamalarını değil, neleri yapmalarını istediğinizi söyleyin ve iyi davranışlarını övün. Örnek olarak; “ellerinle yemek yeme” yerine, “Lütfen çatalı kullanır mısın? Çatalını ne kadar kibar tutuyorsun. Yemeğini kendi önünden yemen ne kadar güzel.” gibi ifadeler çocuğunuzu nazik davranışlar için yüreklendirir. Görgü ve nezaket kurallarının kazanılması için çocukların desteklenmeye ve pratik yapmaya ihtiyacı vardır. Görgü kuralları baş başa sakin bir ortamda öğretilmelidir. İlla ki bir şeyler söylenecekse çocuğu nazikçe bir kenara alarak utandırmadan ifade edilmelidir. (Purtaş,2007)
alıntı......