Ay Tutulması Nedir?
Evren üzerinde meydana gelen çeşitli olaylar bulunmaktadır. Bu olaylardan biri de dünyanın ve ayın konumuyla ilgili olan olay ay tutulmasıdır.
Öyle ki ay tutulması genellikle yılda iki defa gerçekleşmektedir. Dünyanın uydusu konumunda bulunan ay, dünya etrafında döner ve bu dönme işlemi 27.7 günde tamamlanır. Ay, dünyanın etrafında turlarken bazı zamanlar dünyanın gölgesinde kalabilmektedir. Ayın gölgede kaldığı zamanlarda ay güneşten gelmekte olan ışınları alamaz ve dünyanın gölgesi de ayın üzerinde düşer. Bu durumda ay karanlıkta kalır ve böylece ay tutulması gerçekleşmiş olur. Ay tutulması olayında ayın karanlıkta kalmasına rağmen ay tamamen görünmez olmaz. Böyle durumlarda ayın üzerinde kırmızı renge yakın bir tonda dünyanın gölgesi oluşur.
Ayın çeşitli evreleri bulunur ve bu her evrenin bir ismi vardır. Ay tutulması olayı yaşandığı zaman ay dolunay görünümünde bulunur. Ay tutulmasında tutulma olayı yaklaşık olarak 1 saat civarı sürer. Günümüze kadar gerçekleşmiş olan ay tutulması olayında en küçük zaman sınırı ise 40 dakika olarak belirlenmiştir.
Ayın gölgede kalmış olduğu ay tutulması olayında dünya, güneş ve ay çizgisinin farklı kombinasyonlar yaşanabilmektedir. Bu farklı kombinasyonlar çerçevesinde ay tutulması bazı durumlarda kısmi ay tutulması biçiminde de gerçekleşebilir. Kısmi ay tutulması olayında dünyanın gölgesi tam olarak ayın üzerine düşmez. Gölge ayın üzerine kısmen düşer.
Ay tutulması olayının değişik türleri bulunur ve bu türler 3 kısma ayrılırlar.
*Tam Tutulma
*Kısmi Ay Tutulması(Parçalı Tutulma)
*Gölgeli Tutulma
Bu türlerden tam tutulma da dünyanın gölgesi tamamen ayın üzerine düşmektedir. Parçalı tutulmada kısmen ayın üzerine düşer. Gölgeli tutulma olayında ise durum biraz farklıdır. Ay tutulmasının türlerinden birisini teşkil eden gölgeli tutulmada dünyanın gölgesi ayın yarısına düşer ve ayın yarısı hala güneş ışığı almaya devam eder. Bu durumda ayın yarısı güneş ışığı almaya devam eder fakat ayın görüntüsü oldukça sönük bir şekildedir. Gölgeli tutulmanın bir diğer özelliği ise bu tutulma türü çok nadir görülen bir ay tutulması özelliğini taşır.
Ay tutulması olayı genellikle yılda iki kez yaşanırken bazı durumlarda yılda hiç yaşanmayabilir ya da 3 kez yaşanabilir. Bu durumlar ay tutulmasıyla ilgili istisna durumları teşkil eder. Normal olarak ay tutulması olayı yılda iki kez gerçekleşen bir olaydır.
Evrende dünyayla alakalı iki tür tutulma gerçekleşir. Bu tutulmalar dünya, ey ve güneş çerçevesinde gerçekleşen tutulmalardır. Bunlardan ay tutulması ve güneş tutulması birbirine karıştırılmamalıdır. Çünkü iki tutulma arasında fark bulunur. Güneş tutulması olayında ay, dünya ile güneş arasında kalarak dünyanın belirli noktalarının karanlık içinde kalmasına neden olur. Ay tutulması olayında ise, dünya, ay ve güneş arasında kalarak ayın karanlıkta kalmasına neden olur. Bazen karıştırılabilen bu iki tutulma arasındaki temel fark bu şekildedir.
Ay tutulması olayı astroloji bilimi tarafından yakından takip edilen bir olaydır. Tutulmanın yaşandığı dönemlerde burçlarla ilgili olarak kişilerin bazı psikolojik durumlarının etkilenebileceği de söylenmektedir.
Yazar: Erdoğan Gül