Dünya’nın Uzaydaki Bekçisi: Hubble Uzay Teleskobu

İnsanoğlu var olduğundan bu yana, hep bir araştırma içerisinde olmuştur. Bu araştırma, meraktan doğmuş ve de araştırmaların çoğu uzaya dair olmuştur. Bu uğurda, dünyanın da yer aldığı uzay boşluğu gözlemlenmiş ve yeni bilgiler edinilmeye çalışılmıştır. Günümüzde ise, bu çalışmalar son derece teknolojik uzay teleskoplarıyla yapılmaktadır. Bu uzay teleskopları, Dünyadan uzay hakkında araştırmaların yürütülmesi noktasında oldukça önemlidir. Hubble Uzay Teleskobu da, Dünya’dan uzay hakkında araştırmaların yürütülmesi için gönderilmiş bir uzay teleskobudur.

Hubble Uzay Teleskobu, uzay boşluğuna 1990 senesnin Nisan ayında gönderilmiştir. Teleskobun, Dünya’nın çevresindeki yörüngeye taşınma işlemi ise, Discovery Uzay Mekiği tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu uzay teleskobunun ismi ise, Amerika’lı Edwin Hubble isimli astonotun anısına verilmiştir. HUT olarak da adlandırılmakta olan Hubble Uzay Teleskobu, uzaya gönderilen ilk teleskop olmamasına rağmen, fonksiyonları ve de başarıları nedeniyle en önemli teleskop konumundadır. Yine HUT, en büyük uzay teleskobu özelliğini taşımaktadır. Benzerlerine göre bünyesinde barındırmış olduğu birçok üstün özellik sayesinde uzay araştırmalarına yeni bir soluk getiren HUT, başarılarından dolayı bilim çevrelerinin dışında bütün dünyada tanınma fırsatı yakalamıştır. Bu teleskop, NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi) ve de ESA (Avrupa Uzay Ajansı) arasında gerçekleştirilen ortak bir çalışmadır.

Hubble Uzay Teleskobunun, benzerlerine oranla odlukça fazla avantajı bulunmaktadır. Bu avantajların en büyük nedenlerinden birisi ise, Hubble Uzay Teleskobu, Dünya atmosferinin dışına konumlandırılmıştır. Bu özellik HUT’a, çekimlerde arka plan kirliliği ve de bulanıklık gibi fotoğraflarda yaşanabilecek sorunları ortadan kaldırmıştır. Bu durum da, daha kaliteli çekimler yapılarak araştırmaları daha bilimsel kılmaktadır. Yine bu özellik, HUT’un Dünya’nın üzerinde yer alan Ozon tabakasındaki mor ötesi ışığın da görüntülemesini sağlamaktadır. Uzay araştırmalarına yeni bir soluk getiren Hubble Uzay Teleskobu, fırlatıldığu tarih olan 1990 yılından sonra uzay araştırmalarının hızlanmasına ve araştırmaların daha da gelişmesine olanak sağlamıştır. Hubble Uzay Teleskobu, astronomi tarihinin en önemli araçlarından birisi olarak gösterilmektedir. HUT’un çekmiş olduğu görüntüler, bilim çevrelerini harekete geçirmiş ve araştırmalara yeni bir yön vermiştir. Öyle ki, HUT’un bugüne kadar çekmiş olduğu en önemli görüntülerden birisi, Hubble ultra derin alan ismi verilen görüntüdür. Bu görüntü, uzay araştırmaları tarihinde günümüze kadar geçen süreçte, görünür nitelikteki ışıkla en uzak mesafeden çekilmiş oldukça detaylı bir görüntü özelliğindedir. Hubble Uzay Teleskobu ile yapılan birçok araştırma, o kadar önemlidir ki birçok uzay araştırmalarında çığır açmış durumdadır.

Hubble Uzay Teleskobu tasarlanırken, bu teleskoba eklenen bir özellik, kendini benzerlerinden ayıran en önemli noktalardan birisi olmuştur. O da HUT, bakımı uzayda astronotlar tarafından yapılabilecek şekilde tasarlanan tek uzay teleskobudur. Bu özellik, Hubble Uzay Teleskobunun dünyaya getirilmeden astronotların uzayda bu teleskoba bakım yapmasını sağlamaktadır. Öyle ki, fırlatıldıktan günümüze kadar geçen süreç içerisine bu teleskoba toplamda 5 sefer, astornotlar tarafından bakım uçuşu gerçekleştirilmiştir.

Hubble Uzay Teleskobu, 1990’dan bugüne kadar gerçekleşmiş olan en önemli uzay keşif, buluş ve araştırmalarına aracılık etmiştir. Bu bağlamda HUT, astronomi bilimine büyük hizmetler sunmuştur. Hubble Uzay Teleskobunun son bakımı 2009 yılında yapılmıştır. Bu tarihten sonra HUT’a herhangi bir bakım uçuşu gerçekleştirilmemiştir. Geçmişi 1990 yılına dayanan HUT, bazı eksik yönlere sahiptir ve bu eksik yönler günümüz gelişmiş teknolojisi sayesinde yeni tasarlanan ve 2014 de fırlatılması planlanan James Webb adlı uzay teleskobunda tamamlanmıştır. Hubble Uzay Teleskobunun daha gelişmişi olan James Webb adlı uzay teleskobu, yörüngeye gönderilene dek HUT, bilime hizmet etmeye devam edecektir.

Yazar: Erdoğan Gül