15-16-17 Yaş Gelişimi ve Psikolojisi

15- 16 ve 17 yaşları orta ergenlik olarak adlandırabiliriz. Bu yazımızda 15, 16 ve 17 yaşlarda fiziksel gelişimi, okul başarısını, zihinsel gelişimini, sosyal gelişimini, arkadaşlık ilişkilerini, duygusal değişimini inceleyeceğiz.
Fiziksel Gelişim
Ergenlik çocukluk ve yetişkinlik arasında birçok fiziksel, psikolojik, fizyolojik ve duygusal değişimin gerçekleştiği bir gelişim dönemidir.
Daha küçük yaşlarda da olduğu gibi, bu yaş döneminde de çocuklar arasında birçok gelişim farklılıkları mevcuttur.
Ergenliğin ikinci aşaması olan orta ergenlik döneminde bireysel kimlik duygusu gelişmeye devam eder ancak artık bu bireysel kimlik gelişimi cinsel kimliği de kapsar.
Kızların çoğu mensturasyonun (adet görme) başlamasından iki yıl sonra fiziksel büyümelerini tamamlarlar.
Erkekler büyüme atağının büyük kısmını bu dönemde yaşarlar.
Bu dönemde ergenlerde cinsel dürtüler artış gösterebilir. Bu dürtüyü kontrol etme ve ifade etmeyi öğrenmek bu gelişim döneminin en önemli görevlerinden biridir.
Dünyayı anlama kabiliyeti
Bu dönemde ergen çocuğun soyut düşünme kabiliyeti gelişmektedir. Nedenler ve sonuçları artık çok daha iyi anlarlar.
Ergen çocuk davranışının sonuçlarını anlamaya başlamıştır.
Geleceği tahayyül edebilmeye başlar ve gelecek için planlar yapmaya başlayabilir.
Sosyal ve duygusal gelişim
Bu dönemin odak noktası kimlik oluşturmaktır. Bu dönemde ergenler “ben kimim” sorusunu yanıtlamaya çalışmaktadırlar.
Aile, toplum ve arkadaşları ile bağlantılı değer ve inançlarını belirginleştirmektedir.
Eleştiri ve tavsiyelere daha açıktır.
Halen hiçbir şeyin kendisine zarar veremeyeceği hissine sahip olabilir. Bu da tehlikeli faaliyetleri denemesine neden olabilir.
Bu dönemde ergenlerin çoğu cinsellik konusunda bazı deneyimler yaşarlar. Denemelerin miktarı çocuktan çocuğa değişebilir.
Bazı ergenler karşı cinsi seks objeleri olarak görebilir ya da başkaları tarafından saygı görmenin bir yolu olarak karşı cins ile flört etmek ve “çıkmak” isteyebilir.
Okulla ilgili konular
Ergen çocuğunuzun entelektüel kabiliyeti ve yaratıcılığı artacaktır.
Akademik başarının geleceği üzerindeki etkilerini görmeye başlayacaktır. Ergen çocuğunuz bu dönemde kendisine geleceğe yönelik bir yol çizebilir.
Ders başarısı konusunda daha fazla kaygı duyacaktır.
Bu dönemde ergenler çalışma yaşamına da girebilir. Çalışmak eğitimi engellemediği sürece sorumluluk, zaman yönetimi ve para kazanmayı öğrenmenin iyi bir yoludur.
Aile ile ilgili konular
Anne-baba ile olan çatışmalar daha da şiddetlenir. Ergenler kendi değerlerini bulmaya çalıştıklarından, sıklıkla anne babalarının değerlerini sorgularlar.
Büyük olasılıkla ergen çocuğun aile ile geçirdiği zaman azalacaktır.
Yeni davranışlar ve gelişim düzeyine uygun yeni kuralların belirlenmesi gereklidir.
Akranlarla ilgili konular
Bu dönem arkadaş ve akranlardan etkilenme açısından kritik bir dönemdir.
Bu dönemde çetelere katılma söz konusu olabilir.
Ergen çocuğunuz çok farklı davranışları deneyebilir
Bu dönemde ergenlerin çoğunun sadece birkaç yakın arkadaşı vardır.
Muhtemelen ergen çocuğunuzun karşı cinsten biri ile ilişkisi olacaktır.
Ergen çocuğunuz ile iletişiminiz
Her gün çocuğunuzu sözünü kesmeden, gerçekten dinlemek suretiyle iletişim kurmaya çalışın.
Ergen çocuğunuzun farklı görüşlerini kabullenmeye çalışın. Bunun bireysel kimliğini geliştirmesinin bir parçası olduğunu unutmayın.
Ergen çocuğunuzla etkileşim ve tartışmalarınızda sakin olmaya çalışın. Vaaz vermeye kalkışırsanız, iletişim çabucak kesilecektir.
Doktor, öğretmen, rehber öğretmen gibi ergen çocuğunuzun konuşabileceği başka bir yetişkinin de var olmasını sağlayın. Herşeyi sizinle konuşmak istemeyebilir.
Ergen çocuğunuzla doktora gittiğinizde, doktor ile baş başa görüşmesine izin verin.
Ergen çocuğunuzun arkadaşları ve faaliyetlerine ilgi gösterin.
Ergen çocuğunuza hoş şeyler söylemek için çaba gösterin. Sürekli olumsuzluklara odaklanmayın. Ergen çocuğunuzun da sizin kabul ve takdir etmenize ihtiyacı vardır.