ÇOCUKLARDA AŞAĞILIK DUYGUSU

ÇOCUKLAR DA AŞAĞILIK DUYGUSUNU ŞİDDETLENDİREN FAKTÖRLER

Claparede'e göre aşağılık duygusunu üç faktör şiddetlendirebilir:

1.Çevrenin kötü etkileri 2.Organik veya psikolojik nedenler 3.Garip veya tuhaf olma hali •ÇEVRENİN KÖTÜ ETKİLERİ Başlangıçta normal olan aşağılık duygusu çevrenin etkisiyle şiddetlenebilir. Bazı anneler çocuklarını diğer çocuklarla karşılaştırıp, kıyaslayıp çocuklarının onların seviyesinde olmadığı için suçlarlar. Bazı aileler de çocuklar arasında ayrım yaparak onlarda kıskançlığa yol açarlar.
Okulda bazı öğretmeneler,iyi ödev hazırlamadığı için öğrenciyi sınıfta bütün arkadaşlarının yanında azarlar, tek ayak üstünde durma gibi cezalar verir. Bu tür cezalar çocukta kendine olan güvenini yitirmesine, aşağılık duygularının gelişmesine yol açar, çünkü çocuklar çok acımasızdırlar.
Böyle durumlarda arkdaşlarıyla alay ederler bu da çocuklarda aşağılık duygularını şiddetlendirir.
Genellikle çocuktan başaracağından daha fazlasını istemek, beklemek onda aşağılık duygusunun ortaya çıkması için bir zemin hazırlamış olur. Çünkü bu, çocuğu hiç bir zaman tatmin edilmeyecek bir hale sokmaktadır.
Böylece çocukta değersizlik, başarısızlık kısacası aşağılık duygularının gelişmesi için katkı sağlamış olur. Öte yandan çocuğa çok kolay ödev vermekte onda aşağılık duygularını ortaya çıkartabilir.
Yaşıtları arasın da kendisine olan güveni sarsılırsa çocuk hayal kırıklığına uğrayacaktır.
Annesi babası tarafından şımartılan çocuklarda aşağılık duygusu gelişebilmektedir. Bu çocuklar evde adeta cennet havası sürerler fakat okula gittiklerinde cennet onlar için cehenneme döşübilmektedir.
Çünkü evde her istediklerini yapabilmekte, her istediği olmaktadır. Fakat okulda kesin kurallar vardır, ve bu kurallara uymassa çocuk sıkıntılar yaşar .
Belirli bir sosyo ekonomik düzeye sahip olma da,çocukta aşağılık duygusu yaratabilir.
ÖRNEĞİN: İşçi çocukları ortalama olarak daha zayıftırlar, bundan başka, bu çocuklar bir yetişkin kadar ev işlerinden sorumlu tutulurlar. Ancak sorumlulukları yetişkin kadar olsa da onlara tanınan haklar yetişkin kadar değildir. Bu da onlar da aşağılık duygusuna sebeb olabilmektedir.
Ayrıca fakir çocuklar zengin çocukları arasında kendilerini daha kötü hissederler, bu durumda aşağılık duyguları gelişir.
•ORGANİK VEYA PSİKOLOJİK NEDENLER Bunlar bedensel engel, kamburluk, topallık, aşarı derece de miyoluk veya işitme ve görme problemleri, bedensel eksiklik, zihinsel gerilik gösteren çocuklar da aşağılık duyguları gelişebilir.
Çünkü daha önce de belirttiğimiz gibi çocuklar, çok acımasızdırlar. Bu tür eksikliklerle alay ederler ve bu durum çocukların onurlarını kırar, aşağılık duygularına yol açar.
•GARİP VEYA TUHAF OLMA HALİGerçek bir eksikliğin olmadığı haller de çocuk ta görülen bazı garip haller, dikkatlerin ona çevrilmesine sebep olabilir. Bazen ölünceye kadar devam edecek olan bir ismin kendisine takılması sonucunu doğurabilir.
ÖRNEĞİN: Sarı kafa, kırmızı kafa, cüce, dişlek, kepçe kulak, çirkin, zayıf, şişman, sırık, vb bütür deyimler çocuklarda aşağılık duygusuna yol açabilirler adeta çocuğa dünyayı zindan eder.
AŞAĞILIK DUYGUSUNUN SONUÇLARI
Kısaca verilen nedenlerden ötürü aşağılık duygusu şiddetlenmektedir. Bu durumda kişide kendini küçük görme hali oluşur. İnsanda acılar oluşur.
Aşağılık duygusu, ADLER' E göre bir komplekstir, çünkü bilinç altında faaliyette bulunur.
Bu, çeşitli biçimler de kendini gösterir bu duygu isyana,mahçupluğa, saldırganlığa, iyilik severliğe, korkaklığa, irade yoksunluğuna yol açabilmektedir.
Sonuçların bu derece değişik olaması, çocuğun ruhuna ekilen acı bir tohum gibidir şartlara ,zemine göre değişiklikler gösterir. Çocuk olsun, yetişkin olasun aşağılık duygusu ile savaşmak için telafi mekanizması gelişir. Telafi etmek yetersizliği ortadan kaldırmak değildir, onu aksi yönde ki bir destekle dengede bulundurmaktadır. Bazı hallerde , telafi aşağılık duygusunu ortadan kaldırmaktadır.
Claparede bu konu da şu örneği verir, bir genç kas iktidarsızlığından şikayetçidir. Bunun önüne geçmek için yıllarca spor yapar ve kaslarını bir atlet gibi geliştirme konusunda başarılı olur.
Aşağılık duygusu, sosyal bir durumdan ileri geliyorsa, bu durumu düzeltmek için harcanan emekler, aşağılığı azaltır.
Fakat her zaman bu böyle olmayabilir. Çünkü hayat sadece teoriden ibaret değildir.
Bu örnekte Napolyonla ilgilidir.
On altı yaşındayken kendini öldürmek ister.
Yaşama şartları nın kötülüğü, kısa boylu olması onu utangaç ve ürkek yapmaktadır. Bu duygulardan dolayı kendini öldürmek istemiştir.
Fakat daha sonra şansı ona yardım eder ve çok güçlü bir kişi olur fakat bu onu tatmin etmez her tarafı yakıp geçer.
Tüm bunun nedeni çocukken yaşadığı aşağılık duygusudur.Telafi, bir organizmanın yetersizliğine çare bulmak için organizmadaki dengeyi iyi kötü yeniden kurmak için kullandığı bir araçtır.
Bu bacağı çok kısa olan bir insan öbür yana düşme eğilimi gösterir.Buna karşı bel kemiğin de telafi edeci bir eğrilik meydana gelir.
Hasta kalp bu eksikliği telafi etmek için fazlasıyla büyür. Zeka alanında da durum aynıdır.
Maddi ve manevi olarak iki grup telafi olayı görülür:
•Yetersizliği objektif olarak yenen olaylar •Yetersizlik ten gelen ıstırapa karşı sade insanı koruyan olaylar •Üstün çıkan telafi bu telafi biçimi, özellik le özüne karşı fazla hassas ve organik nedenle aşağılık duygusu yaşayanlarda görülür.
•Bu aşağılık duygusu, kişi de kavga içgüdüsünü harekete geçirir.Kişi daima savaşa hazırdır ve meydan okur, bütün enerjisini harekete geçirir, büyük bir sabır gösterir, böylece aşağılık duygusunu telafi etmekle kalmaz onu kat kat aşar bazı kişiler çocukluğunda kelimeleri yanlış telaffuz ettikleri halde yetişkin oldukları zaman çok büyük bir hatip olabilmektedirler.KORUYUCU TELAFİ:
Aşağılık duygusu yaşayan kişide bunu yenecek güç yoksa, diğerlerinden aşağı olduğunu düşünüyor ve kendisini de olduğu gibi kabul etmiyorsa etrafındakileri aldatmaya çalışır.
Bu, ya hastalık ve ya saldırganlık biçimin de olur. Bu insanın kendisini, olduğundan başka türlü göstermesidir. Bu, zayıfın silahıdır. Kişi başkalarını aldatmak istemese bile, yine aldatacaktır.
Ormanda korkusunu gizlemek için, ıslık çalan korkak, böyle bir kişidir. Şakacılar, palavracılar da bu gruba girer. Fakir olan birinin kendini zengin gibi göstermeye çalışması da buna örnektir. Şöferler için son derece değerli bir telafi aracıdır. Çeşitli eksiklikleri olan bazı insanlar bu eksikliklerini otomobil sayesinde giderirler hız yaparak başkalarına arkada bırakmakla onları yendiği hazzını yaşarlar.
Okulda başarısız çocuklar bunu telafi etmek için saldırgan, kavgacı olabilmektedirler. Bunlar aslında zayıflık belirtisidir. Telafi mekanizması olarak çocuklarda hayal kurma olmayan şeyleri olmuş gibi anlatma kullanılmaktadır. Aşağılık duygusundan şikayetçi olan insan, savaşacak güçte değilse, hasta olmak istemiyorsa o da başkalarını aşağılama, başkalarıyla alay etme onları küçük görme onlara sürekli gülme gibi yollara baş vurabilir.

PEDAGOG&PSİKOLOJİK DANIŞMAN

AYKUT AKOVA

.ALINTIDIR.