Çocuklarınızı Dinleyin
Konuşmak ve dinlemek insan iletişiminin en önemli iki parçası. Onlar olmadan yaşam herhalde oldukça zor olurdu bizim için. Varolan bu imkanımızı en iyi ve en etkili biçimde kullanmamız diğer insanlarla olan iletişimimizi kolaylaştırdığı kadar birbirimizi daha iyi anlamamızı da sağlıyor.
Çocuklarımız hayatımızdaki en önemli varlıklarımız. Onları daha iyi anlamak ve daha iyi tanımak anne babalar için her zaman en önemli unsurlardan biri değil mi? Çocuğunuzu daha iyi anlamanın ve tanımanın en kolay yolu onu dinlemekten geçiyor. Sizinle bir şeyler paylaşmak isteyen çocuğunuz, konuşurken kendi düşünceleri, hisleri ve yaşadıkları hakkında ip uçları veriyor. Bu ip uçlarını en iyi şekilde yakalayabilmeniz için çocuğunuzu dikkatli ve pozitif şekilde dinlemeniz gerektiğini aklınızdan çıkarmayın.
Anne ve babaların çocuklarını dinleme alışkanlıklarını inceleyen araştırmalar gösteriyor ki aslında birçok anne-baba bu konuda (hatta çocukların dil gelişimi için en önemli olan yaş periyodunda bile) birçok hata yapıyor ve dolayısıyla çocuğunun dil gelişimini olumsuz yönde etkiliyor. Bu araştırmaların bir tanesinde araştırmaya katılan anne ve babalara “birisiyle konuşurken sizi rahatsız eden en belirgin davranış nedir” diye sormuşlar ve birçok anne baba bu soruyu “karşımdakinin beni dinlememesi” olarak cevap vermiş. Aynı anne babalara çocuklarını dinleyip dinlemedikleri hakkında çeşitli sorular sorulduğunda ise büyük bir çoğunluğunun verdiği cevaplar aslında bu anne babaların çocuklarını doğru şekilde dinlemediklerini göstermiş. Bu araştırmanın sonucu gösteriyor ki kendisine yapılmasını istemediği birçok yanlışı aslında çocuklarına anne-babaları yapıyor. Bu yanlışları bir an önce ortadan kaldırıp çocukları için sağlıklı bir dil gelişim ortamı hazırlamak yine anne ve babaların elinde.
Neler Yapabilirsiniz?
? Çocuğunuzla konuşurken eğer ayaktaysanız onun göz hizasına gelecek şekilde diz çökün. Çünkü göz hizasına eğildiğinizde hem onu daha iyi duyabileceksiniz hem de onu dinlediğinizi kendisine hissettireceksiniz. Eğer oturuyorsanız, çocuğunuza doğru yüzünüzü ve vücudunuzu dönün.
? İnsanlar birbiriyle konuşurken konuşma sürecinin en önemli parçası iletişim içinde olan insanların birbiri ile göz kontağı kurabilmesidir. Uzmanlara göre göz kontağı kurmak “seni dinliyorum “demenin en önemli belirtisi. Bu nedenle çocuğunuzla konuşurken mutlaka ve mutlaka göz kontağı kurun. Çocuğunuzun göz hizasına eğilmekte göz kontağı kurmanızı kolaylaştıracaktır.
? Çocuğunuz konuşurken bütünüyle ona ve konuşmasına odaklı olun. Yaptığınız herhangi bir iş varsa bir süre için bu işi yapmaya ara verin.
? Küçük çocuklar konuşurken aynı kelimeleri ve anlatımları sürekli tekrar ederler, bu nedenle konuşmaları uzayabilir. Ama onların konuşmalarını bölmeden dinlemek çok önemli, çünkü çocuklar konuşmalarının bölünmesinden pek hoşlanmadıkları gibi bir süre sonra anlatmaktan da vazgeçebilirler.
? Çocuklarınız konuşurken onların konuşmalarını bölmeyin ama konuştuğu şeyleri dinlediğinizi anlatan “hıı”, “evet”, “peki” gibi onay sözcükleri kullanmaya dikkat edin, bu sözcükler her zaman ona konuşmasını dinlediğiniz mesajını verecektir, emin olun!
? Çocuklarınız konuşurken onları önyargılı bir ifade ile dinlememeye özen gösterin.
? Çocukların cümlelerini dinlemeyip onların cümlelerini sizin tamamlamanız, çocuğunuzu hem konuşma konusunda demoralize edecek hem de kendine olan güvenini zedeleyecektir. Böyle bir hatanın, çocuğunuzun konuşmaya başladığı ilk dönemlerde yapılması dil gelişimini olumsuz yönde etkileyecektir, unutmayın!