Natüralizm Nedir?

Natüralizm Nedir?

Natüralizm, felsefi bir akım olarak doğmuş ve sanata yansımıştır. Doğacılık anlamına gelen Natüralizm, sanatta ve edebiyatta temel olarak doğayı amaç edinmektedir. Bilimsel bir bakış açısı sunan Natüralizm, doğayı tüm yönleri ile sanata sokmaktadır. 19. yüzyılın ikinci yarısında edebiyatta kendisini gösteren Natüralizm, Realizm ile bağdaşan özellikler taşımaktadır. Gerçekçilik akımındaki aklın öncülüğü Natüralizm sayesinde zirve yapmıştır. Natüralistler, Realizm’deki yöntemlere deneyi de ekleyerek adeta bir laboratuar ortamı kurmuşlardır. Kurdukları bu ortamda doğacı yazarlar, insanı ve toplumu bu şekilde ele almışlardır. Fransa’da ortaya çıkan Natüralizm’in temelleri Hippolyte Taine tarafından atılmıştır. Taine, bilimsel yöntemler ile edebiyat eleştirisi yaparak bambaşka bir fikir ortaya çıkarmıştır. Natüralizm’in özellikleri Emile Zola tarafından “”Deneysel Roman”” adlı kitapta edebiyat dünyasını sunulmuştur. Zola bu kitaptan sonra Natüralizm’e ait birçok roman yazmış ve ismini bu akım ile özdeşleştirmiştir.

Natüralizm’in Karakteristik Özellikleri

•* Natüralist yazarlar olaylara ve kahramanlara bir gözlemci edasıyla yaklaşırlar. Objektif bir bakış açıcına sahip olan natüralistler, kahramanlar arasında değerlendirme yapmadan olayları sorgulamadan okuyucuya sunarlar.
• * Deneysel bir bakış açısı ile hareket eden natüralist yazarlar, kahramanları kendi toplumları ve yaşayış biçimleri içerisinde vermektedirler. Bu şekilde insanı oluşturan kavramları da ortaya koyan natüralistler, sosyal çevre ve soyaçekimin varlığına son derece bağlı olduklarını gösterirler.
• * Realizm ile gerçekçilik ve bilimsel metot açısından örtüşen Natüralizm “sanat görüşü” noktasında söz konusu akıma ters düşmektedir. Realizm’deki “Sanat, sanat içindir.” anlayışı doğacılar tarafından “ Sanat, toplum içindir.” olarak değiştirilmiştir.
• * Natüralist eserlerde kahramanlar sosyal bir dışlanmışlık yaşayan kişilerden seçilirken çoğu zaman da köylü, işçi kesimden seçilmiştir.
• * Bilimsel bir bakış açısı ile hareket eden doğacılar, hayatın her yönünü edebiyata sokmaya çalışmışlarıdır. Bu amaçla toplumun ahlâk açısından iyi ya da kötü her olayı ve kişisi natüralist eserlerde görülmektedir.

Dünya Edebiyatının Önemli Natüralistleri

• * Goncourt Kardeşler
• * Emile Zola
• * John Steinbeck
• * Alphonse Daudet
*• Guy de Maupassant
• * Henrik lbsen

Türk Edebiyatı’nda Natüralizm

Edebiyatımıza Natüralizm’i tanıtan yazar Beşir Fuad’ dır. Beşir Fuad, Natüralizm’i kurgusal eserlerde kullanmak yerine direk anlatım olarak kullanmıştır. Doğacılık akımını yazıları ile edebiyat dünyasına tanıtmıştır. Bilimsel yöntemlerin edebiyatta kullanılmasını savunan Beşir Fuad, sayesinde ülkemizde roman ve öykü türleri Natüralizm ile buluşmuştur. Bu buluşmanın ilk örneği Ahmet Mithat Efendi tarafından yazılan ‘Müşahedat’ adlı eserdir. 1891’de yazılan bu roman edebiyatımızın ilk Doğacı romanı olarak anılmaktadır. Bu ilk örneğin dışında Türk Edebiyatı’nın kuşkusuz en önemli natüralist yazarı Hüseyin Rahmi Gürpınar’dır. Edebiyat-ı Cedîde dönemi bağımsızlarından olan Hüseyin Rahmi Gürpınar, Doğacılık akımını romanlarında etkin bir şekilde uygulamıştır. Toplumu tüm yönleri ile ele alan Gürpınar, Mürebbiye adlı romanında kahramanlarından birinin cümleleri ile Natüralizm’i okuyucuya anlatma gibi dikkat çekici bir yol da kullanmıştır.


Yazar: Canan Yıldırım