Hidrosefali,
Beynin içinde ve çevresinde aşırı sıvı toplanması hastalığıdır. Genel anlamda intrakranial boşlukta beyin omurilik sıvısının (BOS) kapladığı hacmin artması demektir. Beyin, kaviteler ve ventriküler sistemde serebrospinal sıvının dağılımında anormallik sonucunda ventriküler sistemde beyin omurilik sıvısı (BOS) birikmesi ile karekterizedir. Ortaya çıktığı yaşa göre farklı klinik tablolar göstermekle beraber genellikle intrakranial (kafaiçi) basınç artışı belirti ve bulguları ön plandadır. Akut hidrosefali, kafa içi basıncındaki ani artışa bağlı yaşamsal tehlikeye dek uzanan nörolojik belirtilerin ortaya çıkmasına yol açar. Ventrikül içi basıncın artışı beyin kompliansının azalmasına ve etkilenen nöral dokuya bağlı semptomlara neden olur. Ana sebepler konjenital anomaliler, kanamalar, enfeksiyonlar, yer işgal eden lezyonlar ve travmadır.
Konjenital anomalilere örnekler spina bifida cystica (arnold chiari formasyon bozukluğu) ve serebellar vermis formasyon bozukluğu (Dandy Walker Sendromu) örnek verilebilir.
Beyin zarı ile omurilik çevresinde ve beynin "karıncık" adı verilen boşlukları içinde bulunan beyin - omurilik sıvısının genellikle bir tümör nedeniyle artış göstererek, kafatasında basınç oluşturması, beyin omurilik sıvısının dolaştığı yollarda bir tıkanıklık olması, ya da menenjit sonrası nedenleriyle gerçekleşir. Günümüz çağdaş teknolojisiyle desteklenen cerrahi yöntemler sayesinde tedavisi yapılabilmektedir.
Belirtiler
Huzursuzluk, uyku hali, beslenme bozukluğu ve kusma gibi belirtiler ve kafa - gövde büyüklüklerinin uyumsuz olması başlıca belirtilerdir.
Tanı [değiştir]
Kesin tanı, bilgisayarlı tomografi ve MR (Manyetik rezonans) ile konulur.
Etkileri
Küçük yaşlardaki çocuklarda görülmesinde kemiklerin itilmesiyle kafatası büyür. İlerki yaşlarda kafatası kemiklerinin yerine oturması nedeniyle, kafa büyümeyeceği için beyin omurilik sıvısının basıncı, beyne zarar verir. Ayrıca beyin içindeki kan dolaşımının olumsuz etkilenmesiyle noral dokularda yıkım gerçekleşebilir. Bu hastalığın görüldüğü çocuklar genellikle 9 yaşına kadar yaşar ve biyolojik olayları normal yaşlardan erken yaşar. Ancak 9 yaşını (bu değişebilir) atlatırlarsa genellikle ileriki yaşlarında zeka seviyesi daha yüksek ve akademik yaşamda daha başarılı olurlar. Her ne kadar tedavi edilebilme oranları eskiye göre artsa da ülkemizde halen yeterli değildir. Hidrosefalinin hızlı oluşması sonucunda zekâ geriliği, felç, kas sertleşmesi gibi sonuçlar da ortaya çıkmaktadır. Yaşlılarda hızlı erken bunama, yürüme güçlüğü ve idrarını tutamama gibi etkiler görülür.
Tedavi
Çeşitli türleri bulunan hidrosefali, genellikle cerrahi tedavi gerektirmektedir. Bazı türlerde kafatasına yerleştirilen "şant" adı verilen bir tür tüp yardımıyla fazla sıvının akıtılarak alınması sağlanır. Çoğu durumda tüpler hastada sürekli kalır ve tedavi sonuçları hastaların beyin hasarına göre ve hastaya göre değişiklik göstermektedir. Pediatrik vakalarda annalerin uyku düzenine dikkat etmesi gerekmektedir.
kaynak:vikipedi
