Bugün Dünya Otizm Fakındalık Günü !!!!!

OTİZM ; günümüzde her 68 çocuktan 1 de görülen doğuştan gelen veya yaşamın ilk yıllarında belirtilerini gösteren nöro-gelişimsel bir bozukluktur.

2 NİSAN DA IŞIKLAR OTİZM FARKINDALIĞI İÇİN YANACAK!!!!!!

Otizm Spektrum Bozukluğu Nedir?

Otizm spektrum bozukluğu nasıl anlaşılır? Otizm nedir? Otizm belirtisi nedir? Otizm nasıl anlaşılır? Otizm nasıl bir hastalıktır? Otizm ne zaman ortaya çıkar? Otizmli çocuklar için kaç yaşında tanı koyulur? Otizm tedavisinde neler yapılır? Bu ve benzeri bir çok sorunun yanıtını bu makalemizde sizler için derledik, yol gösterici olmasını dileriz.

Otizm spektrum bozukluğu, sosyal becerileri etkileyen, tekrarlayan davranışlar gözlenen bir durumdur. Çocukta konuşma ve sözsüz iletişim bozulmuş olabilir, direkt göz teması kurmakta güçlük olabilir. Otizm bozukluğu, bunlarla birlikte benzersiz güçlü yönler ve farklılıklarla karakterize bir durumu ifade eder. Artık tek bir otizm olmadığını, farklı genetik ve çevresel etkilerin kombinasyonlarından kaynaklanan birçok türü olduğunu biliyoruz.

“Spektrum” terimi, otizmli her bir kişinin sahip olduğu zorluklar ve güçlerdeki geniş çeşitliliği yansıtmaktadır.

Otizm spektrum bozukluğu kaç yaşında tanı konur?

Otizm en belirgin belirtileri 1 ile 2 yaş arasında ortaya çıkma eğilimindedir. Bazı durumlarda 18 ay kadar erken teşhis edilebilir. Otizmle ilişkili bazı gelişimsel gecikmeler daha erken tespit edilebilir ve ele alınabilir. Erken tanı konulması ile gelişim adımları vakit kaybedilmeden uygulanmaya başlanır. Çocuğun elde edeceği olumlu gelişmeleri gecikmeden kazanması için ilk adım, tanı konulmasıdır. Otizm spektrum bozukluğu tanısını ülkemizde sadece çocuk psikiyatrisi uzmanı tıp doktoru koymaktadır. Bu sebeple ebeveyn çocuğun otizm şüphelendiği anda, gecikmeden durumun analizi için çocuk psikiyatristi ile muayene sağlanmalıdır.

Otizm, bir yaygın gelişim nörogelişimsel bozukluktur. Erkek çocuklarda, kız çocuklara göre 3 kat fazla görülmektedir. Dünyada ortalama her 68 çocuktan 1’i otizm spektrum bozukluğu vardır. Otizm bozukluğu durumuna çeşitli sağlık sorunları eşlik edebilir. Gastrointestinal sindirim sistemi bozuklukları, uyku bozuklukları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, anksiyete kaygı bozukluğu ve çeşitli fobiler eşlik edebilir.

Amerikan Psikiyatri Birliği 2013 yılında otizm spektrum bozukluğu altında 4 farklı tanıyı birleştirdi. Buna göre şu 4 tanı otizm spektrum bozukluğu şemsiyesi altında ele alınmaktadır:

otistik bozukluk
çocuklukta parçalanma bozukluğu
başka türlü tanımlanmamış yaygın gelişimsel bozukluk
Asperger sendromu
Otizmin ilk semptomlarının zamanlaması ve şiddeti büyük ölçüde değişebilir. Otizmi olan bazı çocuklar, yaşamın ilk birkaç ayı içinde gelecekteki sorunların ipuçlarını gösterir. Diğerlerinde semptomlar 24 ay veya sonrasına kadar belirgin olmayabilir. Otizmi olan bazı çocuklar, yaklaşık 18 ila 24 aylık olana kadar normal bir şekilde gelişiyorlar. Ardından yeni beceriler kazanmayı bırakıyor ve / veya becerilerini kaybetmeye başlıyor.

Otizm Belirtileri Nelerdir? Uzm. Dr. Gökçe Küçükyazıcı


Otizm belirtisi olan ve ebeveyni uyaran durumlar
Aşağıdaki belirtiler, anne baba için “kırmızı bayrak” niteliğindedir. Bu belirtiler çocuğun otizm riski altında olduğunu göstermektedir. Bazı çocuklar bu belirtilerden sadece bazılarına sahiptir, bazılarında ise hepsi görülebilir. Bu nedenle şüphelenildiği anda çocuk psikiyatrisi doktoru muayenesi bu sebeple çok önemlidir. Çocuğunuz aşağıdakilerden herhangi birini sergiliyorsa, vakit geçirmeden çocuk psikiyatristi muayenesini sağlatınız:

Bebeklerde ve küçük çocuklarda olası otizm belirtileri:
6 aya kadar, insanlara yönelik sosyal gülümseme, sıcak, neşeli ifadeler yok
6 aya kadar, sınırlı veya hiç göz teması yok
9 aya kadar ses, gülümseme veya diğer sözsüz iletişim yapmıyor
12 aya kadar konuşma kelimeler yok, net değil
12 aya kadar, iletişim kurmak için jest kullanmıyor (ör. İşaret etme, uzanma, sallama vb.)
12 aya kadar, seslenildiğinde yanıt verip, bakmıyor
16 aya kadar kelime yok
24 aya kadar anlamlı, iki kelimelik cümle kurmuyor
Önceden kazandığı konuşma veya sosyal beceri kayboluyor
Her yaşta için otizm spektrum bozukluğu belirtileri şunlardır:
Göz temasından kaçınır ve yalnız kalmayı tercih eder
Başkalarının duygularını anlamakta zorlanır
Sözsüz kalır veya dil gelişimini geciktirir
Kelimeleri veya cümleleri defalarca tekrarlar (ekolali)
Rutin veya çevredeki küçük değişikliklerden rahatsız olur
İlgi alanları oldukça kısıtlı
Kanat çırpma, sallama veya dönme gibi tekrarlayan davranışları gerçekleştirir
Seslere, kokulara, tatlara, dokulara, ışıklara ve / veya renklere alışılmadık ve genellikle yoğun reaksiyonlar gösterir
Otizm spektrum bozukluğu tanı konulması, çocuk psikiyatristi tıp doktoru tarafından muayene ile yapılır. Çocuğun yaşıtlarına göre nöro-gelişimsel özellikleri muayene ile tespit edilir. Anne ve babadan alınan bilgiler ışığında durum analizi sağlanır. Otizm teşhis etmek bu sebeple zordur. Teşhis için kan testi veya başka basit tıbbi test yoktur. Otizm kesin ve net olarak gösteren herhangi bir davranış veya başka bir özellik de yoktur. Aksine, çok geniş ama spesifik bir semptom grubu analizi ile tanı konulmaktadır. Bu sebeple tanıyı koyan uzmanın bu alandaki çalışma deneyimi ve süresi çok değerlidir. Diğer gelişimsel bozukluklarla ilişkili benzer semptomlardan ayırt edilmelidirler.


Otizm şüphesi dikkat edilmesi gerekenler:
Anne baba, çocuklarında bir farklılık olduğundan şüphelendiğinde şu sorular başlar: Otizm kaç yaşında belli olur? Otizm doğuştan mı olur? Otizm düzelir mi? Otizm belirtileri nasıl başlar? Otizm nasıl anlaşılır? Otizm spektrum bozukluğu sonradan olur mu? Bilinmesi fayda sağlayacak olan durum şudur. Otizm spektrumu, siyah ve beyaz arasındaki yüzlerce açık ve koyu gri alanlar gibi bir yelpazedir. Çocuk en açık gri alanda da olabilir, koyu gri alanda da olabilir. Çok farklı gelişim sorunları olan çocuklar da olabilir, otizmle ilgili zorluklara rağmen yüksek oranda işlevsel olanlar da olabilir.

Araştırmalar bize otizmin ailelerden gelme eğiliminde olduğunu söylüyor. Belirli genlerdeki değişiklikler, bir çocuğun otizm geliştirme riskini artırır. Bir ebeveyn bu gen değişikliklerinden birini veya birkaçını taşıyorsa, ebeveyn otizmli olmasa da çocuğa geçebilir. Yine, bu gen değişikliklerinin çoğu tek başına otizm spektrum bozukluğuna neden olmaz. Sadece riski arttırırlar.

Otizm artıran çevresel risk faktörleri nelerdir?
Araştırmalar, genetik olarak bozukluğa yatkın olan kişilerde belirli çevresel etkilerin otizm riskini daha da artırabileceğini veya azaltabileceğini gösteriyor. Bu riski artıran ve etkileyen durumlar şunlardır:

İleri ebeveyn yaşı. Anne veya babanın ileri yaş olması
Gebelik ve doğum komplikasyonları
Aşırı prematürite [26 haftadan önce]
düşük doğum ağırlığı çocuklar
çoğul gebelikler ikiz, üçüz vb.
Bir yıldan daha az aralıklı gebelikler

Sağlık ve sevgiyle,

Uzm. Dr. Gökçe Küçükyazıcı
Çocuk ve Ergen Psikiyatr

Kaynak: https://cocukvegenc.com/otizm-spektrum-bozuklugu