Bağımlı Zihinsel Engelliler

Bağımlı çocukların bir kısmı hayat boyu yatağa bağlı kalabilir. Bunlar tuvalet ihtiyacını haber veremez ve hatta yeme-içme gibi beslenme ihtiyaçlarını gideremezler. Bir kısmı tuvaletini çeşitli hareketlerle belirtebilirler; ama birinin yardımı olmadan bu ihtiyacını gerçekleştiremez. Konuşma ya hiç görülmez ya da birkaç kelimeyi geçmez. Zihinsel yetersizliğe çeşitli bedensel engellerde eşlik eder. Anne baba, sabır ve sevgiyle çocuklarını kabullenmeli ve gerekli ihtiyaçlarını gidermeye çalışmalıdırlar. Bu çocuklara fazla bir şey öğretilemezse de tuvalet ve diğer öz bakım becerileri kazandırılabilir. Eğitimleri yaşam boyu devam eder.

Genel Özellikleri
Dil pek görülmez.
Ağır düzeyde zekâ geriliği görülür.
Öz bakım becerileri gelişmez.
Özel bakım ister ve birilerine sürekli ihtiyaç duyar.
Gerçek tehlikeleri göremez.
Akıl yaşı üç yaş dolaylarındadır.
Tuvalet eğitimi ya gelişmez ya da çok geç gelişir.
Çeşitli bedensel engellilikler eşlik eder.
Doğum öncesi nedenlerden kaynaklandığı düşünülmektedir.
Neler Yapılabilir?
Zihinsel yetersizliği olan çocuklar için anne babaların uyması gereken birkaç nokta aşağıda sıralanmıştır.
· Çocuğun zihinsel engelli olduğunu belirten özellikler gözlendiğinde veya fark edildiğinde tam bir tıbbi kontrolden geçirilmeli ve eğitim alması için kesin bir tanı konulmalıdır. Ayrıca çocuğun geri zekâlı görünmesinde çeşitli psikolojik etkenler veya hastalıklar neden olabilir. Genel sağlık taraması yapıldığı zaman bu sorunlar varsa saptanabilir. Erken ve gerekli müdahalelerle iyileştirilebilir veya düzeltilebilir.
· Daha çok sevmeli ve daha çok ilgi gösterilmelidir; çünkü bu çocuklar çok sık hata yaparlar ve anne babalarının birçok isteklerini anlamadıkları ve çabuk unuttukları için, çoğu zaman yerine getiremezler. Bu da anne babasının çok sık öfkelenip, çocuğa bağırmasına ve çocuğu cezalandırmasına yol açar. Sürekli azarlanan ve ceza alan çocuk ilerleyemez. Eğer sabırla ve ilgiyle eğitilirse daha çabuk olumlu sonuç alınır.
· Çocuğun yetersizliği fark edildiği andan itibaren eğitim çalışmaları hızlandırılmalıdır.
· Dikkat artırıcı oyunlar oynanmalı ve etkinlikler yapılmalıdır.
· Ev ortamı çocuğa göre düzenlenmelidir. Çocuk, ihtiyaçlarına cevap vermeyen bir ortamda gelişemez ve çevreye uyum sağlamada birçok güçlükle karşılaşır.
· Akranlarıyla etkileşim kurabileceği kreş, yuva ve anasınıfı gibi sosyal ilişkilerin yoğun yaşandığı ortamlara girmesi sağlanmalıdır.
· Okul sürecinde kaynaştırma sağlanmalıdır. Kaynaştırma, çocuğun toplumdan uzaklaşmasını ve yalnızlığa itilmesini engeller.
· Özel eğitime çok erken başlanılmalıdır. Eğitime başlanmadan önce çocuğun genel gelişim alanlarındaki performans düzeyi belirlenmelidir.
· Özel eğitimin bireysel verilmesine dikkat edilmeli ve eğitim planı çocuğun kişisel becerilerini artırmaya yönelik olmalıdır.
· Eğitim yoğun ve sürekli olmalıdır. Parça parça verilen eğitimde olumlu sonuçlar alınamaz.
· Eğitim süreci yaşam boyu sürebilir. Bu nedenle asla hayal kırıklığı ve umutsuzluk yaşanmamalıdır.
· Çocuğa kazandırılması gereken ilk beceriler, öz bakım ve günlük yaşamla ilgili beceriler olmalıdır. Daha sonra bütün gelişim (bilişsel, psikomotor, sosyal, iletişim, duyusal, duygusal gelişim) alanlarında ilerleme kaydedici çalışmalar yapılmalı ve en son olarak iş ve meslek eğitimi verilmelidir.
· Okula devam eden ‘sınır zekâlı ve eğitilebilir’ çocukların okuldaki çalışmaları takip edilmelidir.
· Düzenli ders çalışma alışkanlığı kazandırılmalıdır.
· Öğrendiği bilgi ve becerileri daha fazla tekrar etmesi sağlanmalıdır.
· Öğretimde görsel ve işitsel uyaranlara yeterince yer verilmelidir.
· Başarı göstermediği derslerde özel eğitim aldırılmalıdır.
· Başaramayacağı işler, ödevler ve sorumluluklar verilmemelidir. Mümkün olduğunca başarısızlık duygusu yaşatılmamalıdır.
· Özel eğitimin her aşamasında aile aktif olarak rol almalıdır. Çünkü kurumda alınan eğitim evde devam ettirilmezse ilerleme görülmeyebilir.
· İlgi duyduğu alanlar ve güçlü yanları saptanıp ona göre yönlendirilmelidir (Birçok yetersizliği olan bireylerin de bazı konularda yetenekli olabilecekleri unutulmamalıdır).
· Çocuk yaşıtlarıyla oynamayabilir ve onlarla arkadaşlık ilişkileri kurmayabilir. Bu durum çocuğun zihinsel geriliğinden kaynaklanır; çünkü normal çocuklarla arasında birçok alanda (ilgi alanları, olaylara bakış açısı, mizah anlayışı vb.) farklılıklar vardır. Grup sporlarında ve etkinliklerinde zihinsel bir alış-veriş fazla olmadığı için, çocuğun gruba katılımı ve grupla etkileşimi daha kolay olur. Bu nedenle anne baba, çocuğun izcilik, koro, futbol, basketbol, bando gibi grup etkinliklerine girmesini sağlamalıdır.
· Öz güvenini geliştirici çalışmalar yaptırılmalıdır.
· Resim, müzik gibi alanlara ilgi duyması ve bu alanlardaki çalışmalara katılması için yönlendirilmelidir.
· Çocuğun kendini yalnız hissetmemesi için, anne baba ve diğer aile bireyleri onunla arkadaşlık etmelidir.
· Yaş günü ve çeşitli eğlence partileri düzenlenmeli, hayvanat bahçesine geziler düzenlenmeli, deniz, havuz, sinema ve çocuk tiyatrosuna gidilmelidir.
· “Aptal, geri zekâlı, salak, beceriksiz, işe yaramaz” vb. sözler asla kullanılmamalıdır.
· Zihinsel engelliliğe, epilepsi, aşırı hareketlilik, depresyon vb. hastalık ve bozukluklar eşlik edebilir. Bu nedenler için ilaç tedavisi gerekebilir.

.ALINTIDIR.