Mental Retardasyon
Mental retardasyon adaptif davranışlardaki bozukluklarla beraber görülen genel entelektüel fonksiyonların önemli oranda ortalamanın altında bulunması ile tanımlanır ve 18 yaştan önceki gelişimsel dönem esnasında gözlenir. Bu bir hastalık değil ancak entellektüel ve adaptif fonksiyonlardaki bozukluktur. Sebep her zaman bilinmez; nadiren tek bir neden tanımlanabilir. Vakaların %75’inin sebebi bilinmez.
Bilinen sebeplerin bazıları:
* kromozomal anomaliler
* prenatal kusurlar (rubella, alkol kullanımı, ilaç kullanımı)
* perinatal(anoxia)
* postnatal (menenjit, ensefalit, travma, kültürel yoksunluk, ağır malnütrisyon)
Mental retardasyon İntelligence Quaitent (IQ) skorları veya “eğitilebilir” öğretilebilir” “tamamen bakıma muhtaç” şeklinde kategorize edilerek tanımlanır:
* normal entellektüel fonksiyon, IQ=100
* hafif mental retardasyon, IQ=55-70 (eğitilebilir)
* orta derecede retardasyon, IQ=40-55 (öğretilebilir)
* ağır mental retardasyon, IQ=25-40 (bazılarına öğretmek mümkün)
* ileri derecede mental retardasyon, IQ=25’den az (total bakım gerektirir)
* ( Not: testteki değişkenlere bağlı olarak, bu sınıflamalar her zaman uygun değildir ve her zaman bireysel yaklaşım endikedir.)
(Not: testteki değişkenlere bağlı olarak, bu sınıflamalar her zaman uygun değildir ve her zaman bireysel yaklaşım endikedir.)
100 kişiden 3-5 kişi mental retardasyonlu olarak sınıflandırılmıştır. Bunların %85’i hafif mental retardedir (IQ 55’den büyük) ve toplumsal çevrede yaşayabilirler. Mental retardasyon, diş hekiminin özel muayenesinde en sık karşılaşabileceği durumdur.
Mental retardasyon diğer bozukluklarla beraber görülebilir, e.g.:
* epileptik bozukluklar
* kardiak anomaliler
* duygusal bozukluklar
Doktor, aile ve bakıcılarla konsültasyon şu durumlarda zaruridir:
* doğru bir medikal hikaye alınmasında
* uygun bir oral sağlık bakımının sağlanmasında
* Bilgilendirici rıza formunun alınmasında
* davranışın yönlendirilmesinde
* günlük oral hijyenin sağlandığından emin olunması konusunda
Ağız bulguları:
* kötü ağız hijyeni
* malokluzyon
* mine defektleri
* gingival hiperplazi
* dil itimi
* alışkanlıklar
* diş sıkma ve gıcırdatma
* salya akışı
* kendi kendini yaralayıcı davranış
* yenmeyecek objelerin yenmesi (pica)
Hafif mental retardasyonlu hastalarda iletişim:
* dikkatinin dağılmasını minimalize edin
* kısa açıklamalar kullanın
* basit bir dil kullanın
* bilgi almak için daha çok zaman harcayın
* nedenlerin açıklanmasından kaçının
* oral hijyenin eksikliğinin etkileri üzerine odaklanın
* konseptlerden ziyade aktiviteleri öğretin
* uyumluluğu teşvik edin
* pozitif desteklemeyi kullanın
* sözlü övgüler kullanın
Ağır mental retardasyonlu hastalarla iletişimde:
* kısa, kolay açıklamalar kullanın
* eğitimi daha fazla tekrarlayın ve ağız hijyen prosedürlerinin pratiğini daha fazla kullanın
* pozitif katkıyı daha geniş kullanın
Bu bireylerin davranışlarını düzenlenirken itiraz ile karşılaşılabilinir. Davranışsal güçlükler, sıklıkla bilinç fonksiyonu ile ilişkilidir. Davranış yönetimi:
* şefkatli bakım
* kibarca direnç (sözlü kontrol)
* hassasiyetin ortadan kaldırılması
* sınırlayıcılar
* sedasyon
* genel anestezi
* yukarıdaki stratejilerin bir kombinasyonu ile sağlanır
MENTAL RETARDASYONLU BİREYLER
-Bilgiler ve fotoğraflar www.dental.ufl.edu dan alınmıştır.