12 yıl kademeli eğitim TBMM’ye sunulduğu günden bu yana büyük kafa karışıklıklarına ve tartışmalara yol açtı. Teklifin komisyon görüşmeleri sürerken yaşanan son gelişmeler, soru işaretlerini boyutlandırdı

BAHAR ATAKAN

Ak Parti tarafından hazırlanan kesintisiz 8 yıllık eğitimi 4+4+4 modelinde 12 yılda kademelendiren eğitim teklifi, TBMM’ye sunulduğu günden bu yana büyük kafa karışıklıklarına ve tartışmalara yol açtı. Teklifin komisyon görüşmeleri sürerken yaşanan gelişmeler, soru işaretlerini daha da boyutlandırdı. Teklifin verildiği günden bu yana yaşanan, kafa karışıklığı ve belirsizler yaratan gelişmeler şöyle:

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM: Milli Eğitim Bakanlığı’nın üzerinde uzun süredir çalıştığı, uluslararası fonlarla da desteklenen, 2014’te zorunlu olacağı belirtilen okulöncesi eğitim, teklifte yer almadı. Bu konudaki eleştirilerden sonra, zorunlu okulöncesi eğitimin komisyon aşamasında teklife ekleneceği kulislerde konuşuldu. Ancak alt komisyonda bu yönde hiçbir düzenleme yapılmadı.

ORTAOKUL KARMAŞASI: Teklifin 2. maddesi ile “ilköğretim” sisteminin değiştirilmesi öngörüldü. Teklif maddesinde, “İlköğretim okulunun kademeleri şunlardır: Dört yıl süreli ilköğretim birinci kademe. Dört yıl süreli ilköğretim ikinci kademe” denildi. İlk etapta, 8 yıllık kesintisiz eğitime devam edildiği, ortaokulların açılmayacağı belirtildi. Bu da teklif için 8+4 nitelemesi yapılmasına yol açtı. Ancak Ak Parti tarafından verilen, komisyondan kabul edilen önergeyle 1997’de kesintisiz eğitimin başlamasıyla sona eren “ortaokul” uygulaması geri döndü. Önergede, “İlköğretim; 1. maddede belirtilen amacı gerçekleştirmek için kurulmuş 4 yıl süreli ve zorunlu ilokul ile dört yıl süreli ve zorunlu ortaokuldan oluşan bir Milli Eğitim ve Öğretim Kurumudur” denildi.

İMAM HATİPLERİN ORTA KISMI MUAMMASI: Milli Eğitim Bakanı Dinçer, teklifin imam hatipleri nasıl etkilediği, imam hatiplerin orta kısmının açılıp açılmayacağı konusunda, “Bu yapı içinde isteyen çocuk din derslerini ağırlıklı olarak seçerek imam hatip okulunun orta kısmı gibi okuyup lisesine devam edebilir” dedi. TBMM Milli Eğitim Komisyonu Sözcüsü Işık da “İHL orta kısmı açılmıyor bu teklifle. Seçmeli dersler seti oluşturuyoruz” diye konuştu. Ancak Dinçer, dün katıldığı televizyon programında, “Düzenlemeyle imam hatip okullarının orta kısmı isteyen öğrenciler için açık hale gelecek. Ama bu düzenleme sadece imam hatipliler için olmayacak. İmam hatip okulları orta kısmında neden eğitim vermesinler?” diyerek, imam hatiplerin de orta okulunun olabileceği mesajı verdi.

AÇIKÖĞRETİMDE GERİ ADIM: Teklifle ilgili ilk büyük tartışma, ilk kademe olan 4. sınıftan sonra, açıköğretim okullarına geçiş yapılabileceği düzenlemesi nedeniyle yaşandı. Kız çocuklarının bu nedenle okuldan alınacağı kampanyaları başta TÜSİAD olmak üzere birçok sivil toplum örgütünce de desteklendi. Alt komisyonda yapılan bu düzenleme, daha sonra tekliften çıkartıldı. Açıköğretim okullarına geçişin, ikinci kademeden yani 8. sınıftan sonra mümkün olacağı düzenlendi.

SON KARIŞIKLIK YAŞ KONUSUNDA: Teklifle ilgili son karışıklık yaş konusunda çıktı. Teklifin 7. maddesinde, “Mecburi ilköğretim çağı 6-13 yaş grubundaki çocukları kapsar. Bu çağ çocuğun 5 yaşını bitirdiği yılın eylül ayı sonunda başlar” ifadesi yer alıyor.

Gerekçede de “Halen ülkemizde zorunlu eğitime başlama yaşı 6 yaşını bitirip 7 yaşına girdiği şekilde uygulanmaktadır. 72 ayını dolduran çocuklar zorunlu ilköğretim 1. sınıfa başlamaktadır.

Madde değişikliği ile zorunlu eğitim yaşının 1 yıl öne alınması ve 60-72 ay arası 6 yaşındaki çocukların zorunlu eğitim kapmasına alınması amaçlanmıştır” denildi. Bu ifade, okula başlama yaşının 1 yıl düştüğü olarak yorumlandı. Dinçer de dün, eğitim yaşını bir yıl düşürdüklerini söyledi.

Mevcut sistem

MEB’in halen uyguladığı mevcut sisteme göre de çocuk, 5 yaşını doldurduğu yılın eylül ayında 6 yaşında okula başlıyor. Ancak bu yaş, “72. ayını doldurduğu yılın eylül ayı” olarak tanımlanıyor.

Komisyonun dünkü görüşmeleri başlarken ise daha önce “çocukların 1 yıl erken okula başlamalarını sağlayacağı” belirtilen 60-72 ay düzenlemesinin geri çekileceği konuşuldu.

Bana 3 ülke göstersinler değiştiririm

Milli Eğitim Bakanı Ömer Dinçer NTV’de katıldığı bir programda, kesintisiz eğitimi 4+4+4 modelinde 12 yılda kademelendiren yasa teklifinin 28 Şubat’ın rövanşı olmadığını söyledi. Dinçer, “12 yıldan vazgeçtik 8 yıllık kesintisiz eğitimin olduğu üç ülke göstersinler yine kararımızı hükümet olarak gözden geçirelim. İrlanda ve Yeni Zelanda’da var -nasıl olduğunu bilmiyorum ama- onların dışında hiçbir ülkede 6 yıldan daha uzun süreli kesintisiz eğitim yok” dedi.

Açıklamalardan sonra belirsizlik

Tartışmalar sürerken, Başbakan Erdoğan, okula başlama yaşının erkene çekilmesini savunan bir açıklama yaptı. Milli Eğitim Bakanı Dinçer de “Kanunumuzda çocukların eğitime başlama yaşı ‘6 yaş-14 yaş’ diye gözüküyor. 6 yaşı da tarif ederken parantez içerisinde ‘5 yaşı doldurduğu eylül ayından itibaren 6 yaşına girdiğinde başlar’ diye ifade ediyor. Ama Milli Eğitim Bakanlığı’nın uygulaması, 6 yaşı eylül ayında doldurduktan sonra 7 yaşından gün almaya başladığında şeklinde.

Geri adım mı atılıyor?

Bu açıklamalardan sonra, Ak Parti’nin okula başlama yaşını düşüreceği belirtilen düzenlemeyi değiştirmek için vereceği önergeden vazgeçtiği yorumları yapıldı.

Milliyet