Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı 26.09.2011 tarihli 141 sayılı kararıyla ilköğretim okullarının 4,5,6,7,8 inci sınıflarında yabancı dil dersi olarak “Arapça” okutulabilmesine yönelik karar aldı. Dersin öğretim programını da yayımladı. 2012-2013 öğretim yılından itibaren 4 ve 5. Sınıflarda uygulama 2013-2014 öğretim yılında ise 6,7,8. Sınıflarda uygulamaya başlanacak.





Her ne kadar TTKB Arapça'yı yabancı dil dersi olarak kabul edip programını yayımlasa da bunun okutulmasında sorunlar yaşanacaktır. Arapçanın yabancı dil dersi olarak konulmasına ilişkin tartışmaları siyasilere bırakarak işin teknik boyutunda bazı önemli hususlarda Bakanlığa ve okul yönetimlerine uyarıda bulunacağım.

1- Öncelikle belirmem gereken husus TTKB’nın kararında hata olmasıdır. Ülkemizde ilköğretimde yabancı dil dersi 4. Sınıftan itibaren okutulmaktadır. 4. Sınıfta yabancı dil olarak İngilizce başlayan bir öğrenci 5,6,7,8. Sınıflarda da İngilizceye devam etmektedir yani diğer sınıflarda yabancı dilini değiştirme şansı yoktur. TTKB’nın kararında yabancı dil olarak Arapça dersi 2012-2013 öğretim yılında 4 ve 5. Sınıflarda; 2013-2014 ten itibaren ise 6,7,8. Sınıflarda uygulanmak üzere kabul edilse de böyle bir şey imkansızdır. Daha önce İngilizce dersi alan bir öğrencinin 5,6,7,8. Sınıflarda yabancı dil dersini Arapçaya çevirmesi mümkün değildir. Ancak 2012-2013 öğretim yılından itibaren 4. Sınıfta yabancı dilini Arapça seçen öğrenciler ileriki sınıflarda buna devam edebilir. Karar düzeltilmelidir.

2- Okullarda okutacak yabancı dili kim, nasıl belirleyecektir, bir okulda birden fazla yabancı dil okutulması mümkün müdür, mevzuatta belli değildir. Seçmeli dersler öğretmenler kurulunca belirlenir ancak konumuz olan yabancı dil dersi seçmeli değil zorunlu dersler kapsamındadır. Velinin öğrencisinin okuyacağı yabancı dili tercih etme hakkı olduğu da dikkate alınarak, bir okulda okutulacak yabancı dilin belirlenmesine ilişin usul Bir genelge ile ivedilikle açıklanmalıdır. İlköğretim kurumları yönetmeliğine de bu konuda hüküm konulmalıdır.

3- Okutulacak yabancı dili tercih etme yeni sorunlar doğacaktır. 1,2,3. Sınıfı birlikte okuyan öğrencilerin velilerinin bir kısmı yabancı dil dersi olarak çocuklarının “İngilizce” okumasını isterken bir bölümünün Arapça istemesi muhtemeldir. Bu durumda okutulacak ders nasıl belirlenecektir?

4- Bu sorunun çözümü için bir okulda birden fazla yabancı dil okutulması ve 4. Sınıfta şubelerin yeniden oluşturulması gerekecektir. Örneğin bir okulda 3. Sınıf olarak 6 şube varsa bu öğrencilerin velilerine, çocuklarına okutmak istedikleri yabancı dil sorulacak, Arapça isteyenler ile İngilizce isteyenler belirlenecek, bu öğrenciler 4. Sınıfa geçince sınıflar okuyacakları yabancı dile göre yeniden oluşturulacaktır.

5- Bazı okullarda yabancı dil olarak tek ders belirlenmesi durumunda başka bir yabancı dil isteyen öğrenciler başka okullara nakil gitmek zorunda kalacaktır. Örneğin bir okulda yabancı dil olarak bütün şubelerde İngilizce okutulması halinde Arapça okumak isteyenler başka bir okula nakil gitmek durumunda kalacaklardır. E-okul kayıt sistemi adresi dayalı olduğundan yabancı dil nedeniyle okul değiştirmeye yönelik gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

6- Okulda okutulacak yabancı dili belirleme çalışmasının kitap seçimlerinden önce bitirilmesi gereklidir. Çünkü yabancı dil tercih sayısına göre kitap istenmelidir. Bu nedenle ileride sıkıntı yaşanmaması için yabancı dil belirlenmesinde veli görüşü etkili olacaksa okul yönetimleri şu anda 3 . Sınıfta okuyan öğrencilerin velilerine “Çocuklarının okumasını istedikleri yabancı dil dersini belirttikleri yazılı beyanlarını” almaları yararlı olacaktır.

7- Önemli bir sorun ise yabancı dilden vazgeçme şansının olmamasıdır. Birçok velinin değişik nedenlerle başlangıçta istediği yabancı dilden vazgeçme talebinde bulunması muhtemeldir. Örneğin 4. Sınıfta İngilizce okuyan bir öğrencinin 5. Sınıftan itibaren Arapça’ya geçmesi mümkün değildir. 4. Sınıfta belirlenen yabancı dil kalıcı olacaktır.

8- Bakanlığın kitap seçimi öncesinde yukarıda belirttiğim hususlarda bir açıklamayı okullara göndermesi yararlı olacaktır.

Aslında sorunların kökten çözümü için de Bakanlığa bir önerim olacak. Önceki Bakanımız Sayın Nimet Çubukçu zamanında ilköğretim okullarında “Serbest etkinlik” saatleri getirildiğinde TTKB’ca haftalık ders çizelgesinde 20.07.2010 tarihinde 75 sayılı kararla değişiklik yapılmış ve ilköğretim okulu 4, 5. sınıflarındaki seçmeli dersler kaldırılmıştı. Seçmeli Dersler arısında ikinci yabancı dil de vardı. Şayet bu değişiklik yapılmamış olsa idi Arapça’nın seçmeli yabancı dil dersi olarak seçilmesi mümkün olabilirdi ve böyle bir karmaşa da yaşanmazdı. Bakanlığa tavsiyem seçmeli ikinci yabancı dil dersinin geri getirilmesi olacaktır.



Doğan CEYLAN
Müfettişler Deneği Başkanı