Türkiye'de son yıllarda açılan üniversitelerle birlikte üniversite sayısı 166'yı bulurken, Türkiye'de en fazla yükseköğretim kurumu 42 üniversite ve 5 vakıf meslek yüksekokulu ile İstanbul'da eğitim veriyor.

Kuruluşu İstanbul'un fethine kadar uzanan İstanbul Üniversitesi, bu yıl 558. kuruluş yıldönümünü kutluyor.

YÖK ve ÖSYM kaynaklarından derlenen bilgilere göre, Türkiye'de 62'si vakıf, 104'ü devlet olmak üzere 166 üniversite faaliyet gösteriyor. Ayrıca bir üniversiteden bağımsız olarak kurulmuş 7 vakıf yüksekokulu da eğitim-öğretim yapıyor. Hemen tüm illerde devlet üniversitesi mevcutken, vakıf üniversiteleri genellikle büyük şehirlerde kuruluyor.

Türkiye'de en çok üniversitenin bulunduğu şehir, 42 üniversite ile İstanbul. İstanbul'da 9 devlet üniversitesinin yanı sıra 33 vakıf üniversitesi faaliyet gösteriyor. Vakıf üniversitelerinin yarısından fazlasının İstanbul'da kurulduğu dikkati çekiyor.

İstanbul, en fazla üniversitelere sahip olmasının yanı sıra en eski ve en yeni üniversitelerin birarada bulunmasıyla da diğer illerden farklılık gösteriyor. Kuruluşu 1453'e dayanan İstanbul Üniversitesi, Türkiye'deki en eski üniversite olarak biliniyor.

İstanbul Üniversitesi'nin internet sitesindeki tarihçeye göre, Bizans ve Osmanlı geleneklerinin birlikte incelenebileceği görüşünde olan Alman hukuk tarihçisi Richard Honig, İstanbul Üniversitesi'nin tarihinin 1 Mart 1321'e kadar uzandığını ifade ediyor. Bugünkü merkez binanın bulunduğu tepede kurulan, Roma üniversiteleriyle eşdeğer olan tıp, hukuk, felsefe ve edebiyat fakültelerinden oluşan İstanbul Üniversitesi, İstanbul'da üniversite eğitiminin başlangıcı sayılıyor.

Türk araştırmacılar ise İstanbul Üniversitesi'nin köklerini 1453'e götürüyor. İstanbul'un fethinin ertesi günü 30 Mayıs 1453'te Ayasofya ve Zeyrek'te yapılan bilimsel toplantılar, Türk-Osmanlı bilim yaşamının ilk günü ve takiben bir külliyenin kurulmasının başlangıcı kabul ediliyor.

İstanbul Teknik Üniversitesi'nin kuruluşu 1773, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nin kuruluşu 1882, Marmara Üniversitesi'nin kuruluşu 1883, Yıldız Teknik Üniversitesi'nin kuruluşu ise 1911'e dayanıyor.

Bugün 42 üniversite, 5 vakıf meslek yüksekokulu ile dev bir üniversiteler şehri olan İstanbul'daki üniversiteler şunlar:

Devlet üniversiteleri: Boğaziçi, Galatasaray, İstanbul, İstanbul Teknik, Marmara, Mimar Sinan Güzel Sanatlar, Yıldız Teknik, Türk-Alman, İstanbul Medeniyet.

Vakıf üniversiteleri: Acıbadem, Bahçeşehir, Beykent, Bezm-i Alem, Doğuş, Fatih Sultan Mehmet, Fatih, Gedik, Haliç, Işık, İstanbul 29 Mayıs, İstanbul Arel, İstanbul Aydın, İstanbul Bilgi, İstanbul Bilim, İstanbul Gelişim, İstanbul Kemerburgaz, İstanbul Kültür, İstanbul Medipol, İstanbul Sabahattin Zaim, İstanbul Şehir, İstanbul Ticaret, Kadir Has, Koç, Maltepe, Okan, Özyeğin, Piri Reis, Sabancı, Süleyman Şah, Üsküdar, Yeditepe, Yeni Yüzyıl.

Vakıf meslek yüksekokulları: Avrupa Meslek Yüksekokulu, Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu, İstanbul Kavram Meslek Yüksekokulu, Nişantaşı Meslek Yüksekokulu ve Plato Meslek Yüksekokulu.

Vakıf meslek yüksekokullarından Kapadokya Meslek Yüksekokulu Nevşehir'de, Faruk Saraç Tasarım Meslek Yüksekokulu da Bursa'da faaliyet gösteriyor.

-İLK ÖZEL ÜNİVERSİTE ANKARA'DA-

Ankara'da da üniversite sayısı son birkaç yılda arttı. Ankara'da Türkiye'nin ilk vakıf üniversitesi olan İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi 1984'de kuruldu.

Başkent'te, Ankara, Gazi, Hacettepe, Ortadoğu Teknik ve Yıldırım Beyazıt devlet üniversitelerinin yanı sıra, vakıf üniversiteleri olan İhsan Doğramacı Bilkent, Başkent, Çankaya, Atılım, Altın Koza, TED, TOBB Ekonomi ve Teknoloji, Turgut Özal, Türk Hava Kurumu ve Ufuk üniversiteleri bulunuyor.

İzmir'de de Dokuz Eylül, Ege, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İzmir Katip Çelebi ile vakıf üniversiteleri olan Gediz, İzmir Ekonomi, İzmir, Şifa ve Yaşar üniversiteleri mevcut.

-ÜNİVERSİTELER-

Türkiye'deki üniversiteler, bulundukları illere göre şöyle:

Devlet üniversiteleri: Abant İzzet Baysal (Bolu), Adıyaman (Adıyaman), Adnan Menderes (Aydın), Afyon Kocatepe (Afyon), Ağrı İbrahim Çeçen (Ağrı), Ahi Evran (Kırşehir), Akdeniz (Antalya), Aksaray (Aksaray), Amasya (Amasya), Anadolu (Eskişehir), Ankara (Ankara), Ardahan (Arhadan), Artvin Çoruh (Artvin), Atatürk (Erzurum), Balıkesir (Balıkesir), Bartın (Bartın), Batman (Batman), Bayburt (Bayburt), Bilecik (Bilecik), Bingöl (Bingöl), Bitlis Eren (Bitlis), Boğaziçi (İstanbul), Bozok (Yozgat), Celal Bayar (Manisa), Cumhuriyet (Sivas), Çanakkale On Sekiz Mart (Çanakkale), Çankırı Karatekin (Çankırı), Çukurova (Adana), Dicle (Diyarbakır), Dokuz Eylül (İzmir), Dumlupınar (Kütahya), Düzce (Düzce), Ege (İzmir), Erciyes (Kayseri), Erzincan (Erzincan), Eskişehir Osmangazi (Eskişehir), Fırat (Elazığ), Galatasaray (İstanbul), Gazi (Ankara), Gaziantep (Gaziantep), Gaziosmanpaşa (Tokat), Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü (Kocaeli), Giresun (Giresun), Gümüşhane (Gümüşhane), Hacettepe (Ankara), Hakkari (Hakkari), Harran (Şanlıurfa), Hitit (Çorum), Iğdır (Iğdır), İnönü (Malatya), İstanbul (İstanbul), İstanbul Teknik (İstanbul), İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İzmir), Kafkas (Kars), Kahramanmaraş Sütçü İmam (Kahramanmaraş), Karabük (Karabük), Karadeniz Teknik (Trabzon), Karamanoğlu Mehmet Bey (Karaman), Kastamonu (Kastamonu), Kilis 7 Aralık (Kilis), Kırıkkale (Kırıkkale), Kırklareli (Kırklareli), Kocaeli (Kocaeli), Mardin Artuklu (Mardin), Marmara (İstanbul), Mehmet Akif Ersoy (Burdur), Mersin (Mersin), Mimar Sinan Güzel Sanatlar (İstanbul), Muğla (Muğla), Muş Alparslan (Muş), Mustafa Kemal (Antakya-Hatay), Namık Kemal (Tekirdağ), Nevşehir (Nevşehir), Niğde (Niğde), Ondokuz Mayıs (Samsun), Ortadoğu Teknik (Ankara), Ordu (Ordu), Osmaniye Korkut Ata (Osmaniye), Pamukkale (Denizli), Rize (Rize), Sakarya (Sakarya), Selçuk (Konya), Siirt (Siirt), Sinop (Sinop), Şırnak (Şırnak), Süleyman Demirel (Isparta), Trakya (Edirne), Tunceli (Tunceli), Uludağ (Bursa), Uşak (Uşak), Yalova (Yalova), Yıldız Teknik (İstanbul), Yüzüncü Yıl (Van), Zonguldak Karaelmas (Zonguldak), Adana Bilim ve Teknoloji (Adana), Türk-Alman (İstanbul), Yıldırım Beyazıt (Ankara), Konya (Konya), İzmir Katip Çelebi (İzmir), Kayseri Abdullah Gül (Kayseri), İstanbul Medeniyet (İstanbul), Erzurum Teknik (Erzurum), Bursa Teknik (Bursa).

Vakıf üniversiteleri: Acıbadem (İstanbul), Ankara Bilge (Ankara), Alanya Hamdullah Emin Paşa (Antalya), Altın Koza (Ankara), Atılım (Ankara), Avrasya (Trabzon), Bahçeşehir (İstanbul), Başkent (Ankara), Beykent (İstanbul), Bezm-i Alem (İstanbul), Bursa Orhangazi (Bursa), Canik Başarı (Samsun), Çağ (Mersin-Tarsus), Çankaya (Ankara), Doğuş (İstanbul), Fatih Sultan Mehmet (İstanbul), Fatih (İstanbul), Gazikent (Gaziantep), Gedik (İstanbul), Gediz (İzmir), Haliç (İstanbul), Işık (İstanbul), İhsan Doğramacı Bilkent (Ankara), İstanbul 29 Mayıs (İstanbul), İstanbul Arel (İstanbul), İstanbul Aydın (İstanbul), İstanbul Bilgi (İstanbul), İstanbul Bilim (İstanbul), İstanbul Gelişim (İstanbul), İstanbul Kemerburgaz (İstanbul), İstanbul Kültür (İstanbul), İstanbul Medipol (İstanbul), İstanbul Sabahattin Zaim (İstanbul), İstanbul Şehir (İstanbul), İstanbul Ticaret (İstanbul), İzmir Ekonomi (İzmir), İzmir (İzmir), Kadir Has (İstanbul), Koç (İstanbul), KTO Karatay (Konya), Maltepe (İstanbul), Melikşah (Kayseri), Mevlana (Konya), Nuh Naci Yazgan (Kayseri), Okan (İstanbul), Özyeğin (İstanbul), Piri Reis (İstanbul), Sabancı (İstanbul), Süleyman Şah (İstanbul), Şifa (İzmir), TED (Ankara) TOBB Ekonomi ve Teknoloji (Ankara), Toros (Mersin), Turgut Özal (Ankara), Türk Hava Kurumu (Ankara), Ufuk (Ankara), Uluslararası Antalya (Antalya), Üsküdar (İstanbul), Yaşar (İzmir), Yeditepe (İstanbul), Yeni Yüzyıl (İstanbul), Zirve (Gaziantep).

-ÖĞRENCİ VE ÖĞRETİM ELEMANI SAYILARI-

Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezinin (ÖSYM) 2010-2011 akademik yılı verilerine göre, Türkiye'deki üniversitelerde Açıköğretim dahil toplam 3 milyon 780 bin 916 öğrenci öğrenim görüyor. Bu öğrencilerin 1 milyon 718 bin 598'i kız, 2 milyon 623 bin 318'i erkek.

Üniversitelerde lisans bölümlerinde (Açıköğretim dahil) 2 milyon 226 bin 530, ön lisans bölümlerinde 883 bin 768, lisansüstü alanda 168 bin 628 öğrenci okuyor.

Türkiye'deki üniversitelerde 111 bin 495 öğretim elemanı hizmet veriyor. Öğretim elemanlarının 45 bin 599'u kadın, 65 bin 896'sı erkek. Öğretim elemanlarının 15 bin 529'u profesör, 8 bin 486'sı doçent, 21 bin 717'si yardımcı doçent, 17 bin 520'si öğretim görevlisi, 8 bin 190'ı okutman, 3 bin 257'si uzman, 36 bin 669'u araştırma görevlisi, 23'ü çevirici, 104'ü eğitim öğretim planlamacısı olarak görev yapıyor.

-ÜNİVERSİTELERE KAYITLAR YARIN BAŞLIYOR-

Bu arada, 2011-2012 akademik yılında üniversitelere kayıt yaptırmaya hak kazanan adaylar, 5-9 Eylül arasında kayıt işlemlerini tamamlayacak.

Üniversitelerdeki her program için ayrı kayıt tarihi belirlendiğinden, adayların sınav sonuç belgesinde belirtilen tarihte kayıt yaptırmaları gerekiyor. Belirtilen tarihte kayıt yaptırmayan adaylar kayıt hakkını kaybedecek.

Üniversitelere kayıt hakkı kazanan adayların, şu belgelerle birlikte ilgili üniversiteye başvurmaları gerekiyor:

- Adayın mezun olduğu ortaöğretim kurumundan aldığı diplomanın aslı ya da yeni tarihli mezuniyet belgesi,

- Aday 0,15 katsayısından veya ek puandan yararlanarak ya da sınavsız geçişle yerleştirilmiş ancak alanı diplomasında veya mezuniyet belgesinde belirtilmemişse, hangi okul ve alandan mezun olduğunu gösterir resmi belge,

- 12 adet 4,5 cm x 6 cm boyutunda fotoğraf,

- Katkı payının ödenmesi ile ilgili belge,

- Kayıttan önce belirlenip üniversite tarafından ilan edilecek diğer belgelerin aslı veya Üniversite onaylı suretleri.

Anadolu Ajansı