Bu yıl siyasi bir krize dönüşen ‘milli bayramlar’ın kutlanma şekli baştan aşağı değişiyor.
Devlet adına sadece 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nda tören yapılacak. Askerler, bayram kutlamalarından da çekiliyor. 3O Ağustos Zafer Bayramı’nın ev sahibi ise artık Cumhurbaşkanı. Resepsiyon Orduevi yerine Çankaya Köşkü’nde verilecek.
23 Nisan ve 19 Mayıs belirlenin herhangi bir ilde kutlanacak. Resmi tören ve geçişler tamamen kaldırılıyor. Sadece ilgili bakanlar günün anlam ve önemine ilişkin mesajını medya aracılığıyla yayımlayacak. 23 Nisan resepsiyonu, ilkokul öğrencilerinin cumhurbaşkanı, başbakan ve bakanların koltuğuna oturması uygulaması da tarihe karışıyor.
Radikal gazetesinden Ömer Şahin'in haberine göre 12 Eylül 1980 sonrası yürürlüğe konulan ‘Ulusal ve Resmi Bayramlarda Yapılacak Törenler Yönetmeliği’ baştan aşağı yenilendi. Hükümet, 1940’lı yılların otoriter uygulamalarına benzettiği kutlama şeklini değiştirdi. Milli bayramları ‘halka açma ve sivilleşme’ amacıyla hazırlanan yönetmelik bakanlar kurulu kararı olarak Cumhurbaşkanlığı’na gönderildi.
Bugün Resmi Gazete’de yayımlanması beklenen yönetmeliğe göre, 29 Ekim, 23 Nisan, 19 Mayıs ve 30 Ağustos’ta yapılan milli bayramlar farklı şekillerde kutlanacak. Buna göre Cumhuriyetin ilan edildiği 29 Ekim günü ulusal bayram olarak belirtildi ve “Türkiye’nin içinde ve dışında devlet adına yalnız 29 Ekim günü tören yapılır” denildi. Diğer bayramlardaki tören ve geçişler ise büyük oranda kaldırıldı.
Stadyum artık yok
Danıştay’ın ‘yürütmeyi durdurma’ kararı sonrası nasıl kutlanacağı tartışma konusu olan 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı’nın akıbeti de belli oldu. Yeni yönetmeliğe göre Cumhurbaşkanı, TBMM Başkanı, Başbakan, Genelkurmay Başkanı ve devlet protokolünün katıldığı Ankara’daki törenler sona eriyor. Resmi geçitin ve gösterilerin yapıldığı stat kutlamaları olmayacak.
Bunun yerine Gençlik ve Spor Bakanı Suat Kılıç, günün anlam ve önemini belirten mesajını medya aracılığıyla duyuracak. Bakan, herhangi bir ildeki kutlamalarda hazır olacak. Atatürk anıtı veya büstüne çelengi de Gençlik ve Spor Müdürlüğü veya valinin görevlendireceği bir bürokrat koyacak. 19 Mayıs törenlerinde geçit olmayacak. Her 19 Mayıs’ta sergilenen Samsun’dan getirilen bayrak ve toprağın teslimi gibi uygulamalar da sona eriyor.
29 Ekim Cumhuriyet Bayramı, devlet töreni ile kutlanan tek bayram oluyor. Cumhurbaşkanı Anıtkabir’e çelenk koyduktan sonra Çankaya Köşkü’nde tebrikleri kabul edecek. Törene katılanlar ve halkın bayramını kutlayacak. Mevcut uygulamada Cumhurbaşkanı Anıtkabir’e gittikten sonra TBMM’ye geliyor ve kutlamaları orada kabul ediyordu. Devletin, milli bayramlarda tek resepsiyonu 29 Ekim‘de olacak. Çankaya Köşkü’nde Cumhuriyet Bayramı resepsiyonunu verilecek.
Koltuk devri de bitti
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın kutlama şekli de büyük ölçüde değişiyor. 23 Nisan günü renkli görüntülere sahne olan dünya çocuklarının devlet yetkilileri tarafından kabul edilmesi, ilköğretim çocuklarının cumhurbaşkanı, başbakan koltuğuna oturması uygulamaları kaldırılıyor. O gün görevdeki Milli Eğitim Bakanı günün anlam ve önemine ilişkin bir mesajı medya aracılığıyla duyuracak ve herhangi bir ildeki törene katılacak. 23 Nisan’da da tören geçiş ve tebrikleri olmayacak.
Temsili Ermeni yok
Yönetmelik değişikliği bütün milli bayram kutlamalarını sivillere bırakırken, askeri özelliği olan kutlamaları da askerlerden alıyor. Yıllarca Genelkurmay Başkanlığı’nın ev sahipliğinde kutlanan 30 Ağustos Zafer Bayramı da ‘Başkomutan’ sıfatıyla Cumhurbaşkanlığı makamına bırakılıyor. Cumhurbaşkanı, kutlamaları kabul etmek için artık orduevine gitmeyecek. 30 Ağustos kutlamalarını Köşk’te kabul edecek. Zafer Bayramı resepsiyonu da yine orduevi yerine Çankaya Köşkü’nde verilecek.
Hükümetin yönetmelik değişikliği mahalli kurtuluş günlerinde yapılan törenleri de etkileyecek. Mahalli kurtuluş günlerinde tören geçişi ve tebrikler olmayacak. İlin kurtuluşunu simgeleyen ‘temsili Ermeni, Fransız’ askerli gösteriler de yapılmayacak. Kurtuluş günlerinde, günün anlam ve önemine ilişkin bilimsel toplantı, konferans, sergi, yarışma, tiyatro, halkoyunu ve konser gibi faaliyetlere yer verilecek.
DEĞİŞEN BAYRAM YÖNETMELİĞİ BUGÜNKİ RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANDI
Her biri için daha önce ayrı yönetmelik bulunan ulusal bayram törenleri ve kutlamaları günün koşullarına göre yeniden düzenlenerek, tek yönetmelikte toplandı.
Ulusal ve Resmi Bayramlar ile Mahalli Kurtuluş Günleri, Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Tören ve Kutlamalar Yönetmeliği'nin yürürlüğe konulmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararı Resmi Gazete'de yayımlandı.
Yönetmeliğe göre, dış temsilciliklerde yapılacak tören ve kutlamalar, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğünce verilecek talimata göre düzenlenecek.
Merkezinde birden fazla ilçe bulunan illerde ve bu ilçelerde kutlamalar, il kutlama komitesinin hazırlayacağı programa göre yapılacak. Başkent dışında TBMM Başkanı, başbakan veya bakanların törene katılması durumunda Cumhuriyet Bayramı ve Zafer Bayramı tebrikatını, mahalli mülki amir ile birlikte kabul edecek ve önde yer alacak.
Tören geçişini mahalli mülki amir, garnizon komutanı ve belediye başkanı ile birlikte şeref tribününde ayakta kabul ederek selamlayacak. TBMM Başkanı ile başbakanın katılmadığı, birden fazla bakanın bulunduğu durumlarda Resmi Gazete'deki Bakanlar Kurulu listesinde önde olan Bakan selamlamaya katılacak.
Çelenkler, bayramın bitim saatinde ilgili kurumun mensupları tarafından tören yapılmadan kaldırılacak. Aksi halde belediye görevlileri veya kolluk tarafından tören yapılmadan kaldırılacak. Bayramların dışında anıtlara çelenk koymak isteyen kuruluş, kişi veya kişi toplulukları 48 saat önceden mülki idare amirinden izin almak zorunda olacak. İzin alınmadan konulduğu görülen çelenkler, kolluk tarafından kaldırılacak.
Ankara'da Cumhuriyet Bayramı törenleri programının hazırlanması ve uygulanması Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğünce, İçişleri Bakanlığıyla koordine edilerek yürütülecek.
Zafer Bayramı törenleri, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğünce, Genelkurmay Başkanlığıyla koordine edilerek yürütülecek.
İl ve ilçelerde ulusal bayram, resmi bayramlar, mahalli kurtuluş günleri, Atatürk günleri ve diğer tarihi günlerin kutlanması, vali veya görevlendireceği vali yardımcısı veya kaymakamın başkanlığında; garnizon komutanlığı, belediye başkanlığı, emniyet müdürlüğü, milli eğitim müdürlüğü, gençlik hizmetleri ve spor müdürlüğü ile mülki idare amirince uygun görülecek diğer kamu kurum ve kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin katılımıyla oluşan komite tarafından düzenlenecek.
Cumhuriyet Bayramı törenleri
Türkiye ve dışında devlet adına yalnız 29 Ekim günü tören yapılacak. Bayram 28 Ekim günü saat 13.00'te Başkentte yapılan yirmibir pare top atışı ile başlayacak ve 29 Ekim günü saat 24.00'te son bulacak.
Cumhuriyet Bayramı'nda Anıtkabir'e Cumhurbaşkanı tarafından çelenk konulacak ve İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Cumhurbaşkanı tarafından Cumhurbaşkanlığında tebrikat kabul edilecek. Cumhurbaşkanı tarafından törene katılanların ve halkın bayramı kutlanacak. İstiklal Marşı ile bayrağın göndere çekilmesini müteakip tören geçişi ve programda yer alan diğer faaliyetler uygulanacak.
Cumhuriyet Bayramı resepsiyonu Cumhurbaşkanı tarafından verilecek.
Başkent dışında Cumhuriyet Bayramı törenlerinde Atatürk anıt veya büstüne mülki idare amiri, garnizon komutanı ve belediye başkanı tarafından çelenk konulacak. Mahallin en büyük mülki idare amirliğine ait çelenk anıtın alt kaidesinin tam ortasına, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait çelenk onun sağına, belediyeye ait çelenk ise soluna konulacak. Çelenk konulduktan sonra İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Mülki idare amiri tarafından tebrikat makamında kabul edilecek. Mülki idare amiri tarafından, beraberinde garnizon komutanı ve belediye başkanı olduğu halde, törene katılanların ve halkın bayramı kutlanacak, İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Mülki idare amiri tarafından bayramın anlam ve önemini belirten konuşma yapılacak. Tören geçişi; mülki idare amiri, garnizon komutanı ve belediye başkanı tarafından şeref tribününden selamlanacak. Cumhuriyet Bayramı resepsiyonu vali tarafından verilecek.
Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı törenleri
Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Nisan günü saat 08.00'de başlayacak ve saat 24.00'te son bulacak.
Milli Eğitim Bakanı, günün anlam ve önemini belirten mesajını medya aracılığıyla bildirecek. Milli Eğitim Bakanı bir il törenine katılacak.
Atatürk anıt veya büstüne milli eğitim müdürlüğü tarafından çelenk konulacak. Çelenk konulduktan sonra İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Kutlama komitelerince hazırlanan programda yer alan diğer faaliyetler uygulanacak. Programda tören geçişi ve tebrikata yer verilmeyecek.
Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı törenleri
Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı, 19 Mayıs günü, Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'da karaya çıktığı saat olan 07.00'de başlayacak ve saat 24.00'te son bulacak.
Gençlik ve Spor Bakanı, günün anlam ve önemini belirten mesajını medya aracılığıyla bildirecek ve bir il törenine katılacak.
Atatürk anıt veya büstüne gençlik hizmetleri ve spor müdürlüğü, bulunmaması halinde mülki amirin görevlendireceği bir müdürlük tarafından çelenk konulacak. Çelenk konulduktan sonra İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Kutlama komitelerince hazırlanan programda yer alan diğer faaliyetler uygulanacak. Programda tören geçişi ve tebrikata yer verilmeyecek.
Zafer Bayramı törenleri
Zafer Bayramı, 30 Ağustos günü saat 07.00'de başlayacak ve saat 24.00'te son bulacak. Saat 12.00'de Başkentte yirmibir pare top atışı yapılacak.
Zafer Bayramı'nda Anıtkabir'e Cumhurbaşkanı tarafından çelenk konulacak ve İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Cumhurbaşkanı tarafından Cumhurbaşkanlığında tebrikat kabul edilecek. Cumhurbaşkanı tarafından törene katılanların ve halkın bayramı kutlanacak.
İstiklal Marşı ile birlikte bayrağın göndere çekilmesini müteakip tören geçişi ve programda yer alan diğer faaliyetler uygulanacak.
Zafer Bayramı resepsiyonu Cumhurbaşkanı tarafından verilecek.
Başkent dışında Zafer Bayramı törenlerinde Atatürk anıt veya büstüne mülki idare amiri, garnizon komutanı ve belediye başkanı tarafından çelenk konulacak. Mahallin en büyük mülki amirliğine ait çelenk anıtın alt kaidesinin tam ortasına, Türk Silahlı Kuvvetlerine ait çelenk onun sağına, belediyeye ait çelenk ise soluna konulacak. Çelenk konulduktan sonra İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Mülki idare amiri, beraberinde garnizon komutanı ve belediye başkanı olduğu halde tebrikatı makamında kabul edecek.
Mülki idare amiri tarafından, beraberinde garnizon komutanı ve belediye başkanı olduğu halde törene katılanların ve halkın bayramı kutlanacak, İstiklal Marşı ile birlikte bayrak göndere çekilecek.
Tören geçişi mülki idare amiri, garnizon komutanı ve belediye başkanı tarafından şeref tribününden selamlanacak. Zafer Bayramı resepsiyonu vali tarafından verilecek.
Tarihi günler
Mahalli kurtuluş günleri, Atatürk günleri ve diğer tarihi günlerin kutlama faaliyetleri; Başkentte Ankara Valiliği, Başkent dışında valilikler ve kaymakamlıklarca oluşturulacak kutlama komiteleri tarafından belirlenecek.
Programda, günün anlam ve önemine uygun olarak yapılacak bilimsel toplantı, konferans, sergi, yarışma, tiyatro, halk oyunları, gösteriler ve konser gibi faaliyetler yer alacak. Programda tören geçişi ve tebrikata yer verilmeyecek.
Yönetmeliğin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütlerin giderilmesinde; Başkentteki tören ve kutlamalarda Dışişleri Bakanlığı, Başkent dışındaki tören ve kutlamalarda İçişleri Bakanlığı yetkili olacak.
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle Ulusal ve Resmi Bayramlarda Yapılacak Törenler Yönetmeliği, Mahalli Kurtuluş Günleri, Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Törenler Yönetmeliği ve Resmi Bayramlar ve Anma Günlerinde Anıtlara Konulacak Çelenklerin Hazırlanma, Taşınma ve Sunulması Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.