Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından ilköğretim kurumlarının niteliklerinin arttırılması için geçen yıl ilk kez bazı şehirlerde pilot olarak başlatılan İlköğretim Kurumları Standartları (İKS) uygulaması, yeni eğitim öğretim döneminde daha geniş bir yelpazeye yayılacak. Veli ve öğrencilerin bilgisayar ortamında dolduracağı anketlerle, okulların eğitim, yönetim ve fiziki durumlarına ayna tutulması hedeflenecek. Sistemle, ilköğretim müfettişleri de sorumluluklarındaki okulların ‘eğitim koçu’na dönüşecek. Müfettişler, okullara teftişe gitmeden önce sistemde yer alan verileri inceleyecek ve sorunlara yönelik çözüm arayışına ortak olacak. Bakanlık, sistemi yaygınlaştırmak için İlköğretim Kurumları Standartları Uygulama Yönergesi’ni de yayımladı. Yönergede, sistemin ana ilkelerinin başında, ‘Çocuk odaklı eğitim’, ‘toplumsal cinsiyete duyarlılık’ ve ‘dezavantajlı çocukların eğitim hakkına saygılı olmak’ geliyor. Yönergede altı çizilen İlköğretim Kurumları Standartları uygulaması bir yazılım sistemi içeriyor. Yazılım sistemi tarafından örneklem yoluyla seçilen öğrenci ve velilere, ‘okuldaki güvenlik önlemleri’, ‘eğitim imkânları’, ‘sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlerin var olup olmadığı’, ‘fiziki imkânlar’, ‘öğrencilerin sağlıklı bir ortamda eğitim görüp görmediği’, ‘YİBO’ların yemekhanesinden yatakhanesine öğrenciler için uygun olup olmadığı’ gibi konularda çok sayıda soru yöneltiliyor.
Öğrencinin not verme yolu
Veli ve öğrencilerin bu sorulara verdikleri yanıtlar daha sonra arşivleniyor, raporlaştırılıyor ve ilgili kişilerce incelemeye alınıyor. Yönergeye göre, öğrenciler anketleri sınıf öğretmenleri rehberliğinde okulda bilgisayar ortamında dolduruyor. Veliler ise evde veya okulda bilgisayar ortamında anketi doldurabiliyor. Eğer velinin internete erişimi yoksa veya herhangi bir sebepten okula gelemiyorsa basılmış veli anketi örneğinin elle doldurulmasının sağlanması isteniyor. El ile doldurulan anketler de öğretmenler tarafından sisteme aktarılıyor. Veriler, okul yöneticilerince her yıl 1 Mart-30 Nisan tarihleri arasında sisteme giriliyor.
Eğitim koçu müfettişler
İlköğretim müfettişleri de sistemden yararlanacak. Sistemi kullanarak müfettişler sorumluluklarındaki okulların ‘eğitim koçu’ olacaklar. Müfettişler, teftiş edecekleri okula gitmeden önce internet üzerinden o okulun durumunu ve performansını görebilecek. Müfettişler, performans hangi alanda düşükse o alana ağırlık verecek ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlayacak. Sisteme göre, müfettişler sorumluluklarındaki okulların sorunlarının çözülmesini istemeyecek, çözüme ortak olacak.
Yönergede, İKS’nin geliştirilmesinde ve uygulamasında göz önünde bulundurulan ana ilkelerden bazıları şöyle sıralandı:
* Çocuk odaklı yaklaşımı ve çocuğun yüksek yararını esas almak.
* Karar alma, uygulama ve değerlendirme süreçlerinde toplumsal cinsiyete duyarlı olmak.
* Dezavantajlı çocukların eğitim ve gelişim haklarına duyarlı olmak.
* Okul gelişimi sürecinde okul aktörlerinin katılımını sağlamak
* İKS verilerini okullar arası rekabet yerine, okulun kendi içinde bu standartlara erişimini hedefleyen bir yaklaşımla kullanmak.
* İKS verilerini okulun denetiminde esas alınacak bir ödül ya da ceza aracı olarak görmemek, okulu geliştirmenin aracı olarak kullanmak.
Anadolu Ajansı