Hükümet, Kanun Hükmündeki Kararname ile Türkiye Bilimler Akademisi’ne (TÜBA)üye atamayetkisi alınca, bayram süresince toplanan üyeler,TÜBA’nın artık bir akademi olarak işlevinin sona erdirildiği kanaatine vardılar.

Milliyet Gazetesi'nden Önay Yılmaz'ın haberine göre toplantıda akademi üyelerinin hemen istifa etmeleri ve yeni özerk bir akademi kurulması istendi. Ancak TÜBA, bu kararı almadan önce son bir kez Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile görüşüp bu yeni yapının yol açacağı olumsuz gelişmeler hakkında bilgi verme kararı aldı. Eğer bu görüşmeden de sonuç alınamazsa, üyeler istifa edecek ve yeni bir yapıda örgütlenecekler.

‘Yeni akademi kuralım’

TÜBA’nın kendi web sitesinde yayınlanan bildiride şu görüşlere yer verildi:
“Bu yeni kuruluş, dünyadaki özerk bilim akademileri geleneğine uymadığı gibi, gelişmeden haberdar olan uluslararası kurum ve kuruluşlarca kaygı veren bir gelişme olarak değerlendirilmiştir.

Bilim akademileri karşı

Bu gelişmeyi öğrenen ve izleyen üyelerimizle bayram günlerinde Ankara’da ve İstanbul’da yapılan iki toplantıda, Türkiye Bilimler Akademisi’nin durumu incelenmiş ve genel eğilim olarak TÜBA’nın bir akademi olarak sona erdirildiği kanaatine varılmıştır. Durumdan haberdar olan uluslararası akademiler, bu hükümet kararını kaygıyla karşıladıklarını ve dünyadaki bilim Akademilerinin kendilerini yöneten özerk (Self-Governing/Autonom) kurumlar olduğu gerçeğini,Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine sunacaklarını bildirmişlerdir. ”

Yeni yasa ne getiriyor

Yasayla TÜBA üyelerinin sayısı önce 300’e çıkarılıyor. Sonra toplam sayının üçte birini hükümet, üçte birini de YÖK atar deniyor. Üçte birini atama yetkisi de TÜBA’ya veriliyor. TÜBA şeref üyelerine de seçime katılma yasağı getiriliyor.

Şengör’den eleştiri

TÜBA’nın kuruluşunda söz sahibi olan bilim adamlarından Prof. Dr. Celal Şengör, alınan kararı eleştirirken, “İktidar, TÜBA üyelerinin üçte birini hükümetin, üçte birini de YÖK’ün seçmesinin kararlaştırdı. Bir bilimler akademisi yalnız ve yalnızca bilimsel kıstaslarla üyelerin seçildiği ve işlerin sadece ve sadece bilimsel kıstaslara göre yürüteleceği bir kurumdur. Bu kuruma dışardan müdahaleye kalkmak bilimler akademisinin ne olduğunu bilmemek demektir” dedi.
Bilim Teknoloji ekini hazırlayan gazeteci Orhan Bursalı Cumhuriyet’teki köşesinde ise, TÜBA’nın bu yeni kararnameyle, AKP İktidarı Bilimler Akademisi’ne dönüştürüldüğünü öne sürerek, “Türkiye Bilimler Akademisi, hükümetin aldığı son kararla, bilim akademisi kimliğini yitirdi. Bu kimliğiyle, uluslararası bilim akademilerinden de atılır” diye yazdı.