Şeker hastalarında bir numaralı ölüm nedeni kalp-damar hastalıkları
Şeker hastalarında yüksek tansiyon, yüksek kötü huylu kolesterol (LDL), düşük iyi huylu kolesterol ( HDL), sigara, şişmanlık, hareketsiz yaşam gibi yüksek risk faktörlerinin de varlığı kalp-damar hastalığının gelişme riskini 2-4 kart artırıyor.
Kalp ve damar hastalıklarını önlemek ve bu nedenle oluşan ölümleri azaltmak amacıyla, T.C. Sağlık Bakanlığı’nın himayesinde, Türk Kardiyoloji Derneği öncülüğünde bir araya gelen, Türk İç Hastalıkları Uzmanlık Derneği, Türk Nöroloji Derneği, Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği ve Türk Hipertansiyon ve Böbrek Hastalıkları Derneği’nin, Pfizer’in koşulsuz katkıları ile yürüttüğü ‘Kalbinizi koruyun. İçinde sevdikleriniz var.’ adlı eğitim ve toplum bilinçlendirme kampanyası 14 Kasım Dünya Diyabet günü dolayısıyla şeker hastalığına dikkat çekti.
10 yıllık kalp ve damar hastalığı risk oranınızı mutlaka öğrenin!
Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği’nden Prof. Dr. Sevim Güllü 14 Kasım Dünya Diyabet Günü dolayısıyla şeker hastalığı hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Sevim Güllü, “Diyabet hastalarında kalp-damar hastalığı gelişme riski 2–4 kat artmaktadır ve şeker hastalarının % 80’i kalp-damar hastalıkları nedeniyle ölürler. Ayrıca tip 2 diyabetli bireylerde sıklıkla görülen yüksek tansiyon, şişmanlık ve yüksek LDL (kötü) kolesterol, trigliserid artışı ve düşük HDL (iyi) kolesterol gibi kan yağlarına (lipid) ilişkin bozukluklar ve insülin direnci kalp-damar hastalıkları riskini daha da artırmaktadır. Sigara içmek ve az hareket etmek gibi risk faktörleri değiştirilebilen risk faktörleri olarak şeker hastalarında bulunabilir ve mutlaka ortadan kaldırılmalıdırlar ” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Sevim Güllü konuşmasının devamında, kalp ve damar hastalıklarını tetikleyen diyabet hastalığı için önlenebilir risk faktörlerinin sağlıklı bir yaşam tarzıyla minimuma indirilebileceğini vurguladı. Sevim Güllü, 30 yaş üstü tüm vatandaşların 10 yıllık toplam kalp ve damar hastalığı geçirme risklerini hesaplatma çağrısında bulundu.
Son iki yılda 7750 kişinin şekerine bakıldı!
2007 yılından bu yana devam eden kampanya çerçevesinde, farklı şehirlerde yerel belediyeler işbirliği ile gerçekleşen 23 program ile 7750 kişinin kalp-damar hastalığı risk ölçümü yapıldı. Ölçüm sonuçları, 35–69 yaş aralığındaki kişilerin 1/3’inin kalp ve damar hastalığı açısından yüksek risk altında olduğunu gösterirken 55–64 yaş aralığında ise her iki kişiden birinin yüksek risk altında olduğunu ortaya çıkardı.
Son iki yılda farkındalık 2 kat arttı
‘Kalbinizi koruyun. İçinde sevdikleriniz var.’ kampanyası çerçevesinde gerçekleştirilen eğitimlerle toplumda risk faktörlerinin ve risklerden korunma yollarının bilinirliği önemli ölçüde arttı. Hareketsiz yaşamın, yüksek tansiyonun ve şeker hastalığının zararları konusundaki farkındalık 2 katına çıkarken, diğer tüm risk faktörlerin bilinirliğinde de önemli bir artış olduğu gözlendi.
Kampanyayı bilenlerin %90’ının kampanyanın ana mesajlarını algıladığı ve bu kişilerin %60’ının kardiyovasküler riskin ölçülebildiğini öğrendiği anlaşıldı. Halkta kalp ve damar hastalığını oluşturan risk faktörlerini bilmeyenlerin oranı yarı yarıya azaldı. Risk faktörleri arasında sigaranın zararlarının bilinirliği %40 ve dengeli beslenme bilinirliği %75 oranında arttı.
Kampanya tüm hızıyla devam edecek
Kampanyanın 2010 planlarına göre, 9 ilde hekimlerin kardiyovasküler risk faktörlerine müdahale konusunda bilgileri güncellenecek ve halka yönelik kardiyovasküler risk eğitim ve ölçümlerine devam edilecek. 2010 yılında belediye işbirlikleri ile daha fazla insana ulaşmayı hedefleyen kampanya yetkilileri, risklere karşı alınacak önlemler ile kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanan başta diyabet olmak üzere hastalık ve ölümlerin önüne geçilmesinin mümkün olduğunu belirtiyor.
10 yıllık kalp ve damar hastalığı riskimi nasıl ölçtürebilirim?
Toplam kalp ve damar hastalığı riskinin hesaplanmasında kullanılmak üzere hazırlanan Joint British Societies (JBS) modelinin Türkiye’ye uyarlanmış şekli olan bu modelle 10 yıllık koroner arter hastalığı, inme ve geçici iskemik atak da dahil tüm kalp ve damar hastalıkları risk olasılığı hesaplanabiliyor. 10 yıllık kalp ve damar hastalığı risk oranını öğrenmek isteyen vatandaşların en yakındaki sağlık kuruluşuna başvurarak, doktorlarından risklerini öğrenmeyi talep etmesi yeterli.