KİŞİLİK TİPİ
Lanna Nakone'nin kaleme aldığı "Her çocuk farklı düşünür" isimli kitap oldukça ilginç. İnsanları 4 kişilik tipine ayırmış. Benim bugüne kadar incelediğim kişilik kuramları içinde akla en yatkın bulduğum örneklerden biri. Bu kişilik tiplerini kitapta olduğu şekliyle değil, kendimce bazı açılardan yeniden tanımlayarak paylaşacağım. Dört kişilik tipi var: Penguenler: Düzenci-Kuralcılar; Lassieler-Köpekler: Uyumcular; Vahşi Atlar: Yenilikçiler; Aslanlar: Otokratik Liderler.
Penguenler: Düzenci-Kuralcılar:
Bu kişilik tipinin Penguenlerle özdeşleştirilmesinin sebebi, penguenlerin son derece düzenli ve kurallı bir yaşam sürmeleri. Penguenler mükemmel bir sırayla yürüyüyorlar. Her biri aynı noktaya geldiğinde sağa ya da sola dönerek suya atlıyor. Kurallara tam bir uyum sağlıyorlar. Penguenler: Düzenci-Kuralcılar için kurallara uymak ve başkalarının da kurallara uyması çok önemli. Genel olarak son derece düzenliler. Zaman planına da uyuyorlar. Dakikler ve dakik olmayan insanlar onları rahatsız ediyor. Penguenlerin başlıca sloganı: "Her şey yerli yerinde olmalı."
Lassieler-Köpekler: Uyumcular:
Bu kişilik tipinde olanlar da, insanlarla uyum sağlama gayreti içinde. Sosyalleşme ihtiyaçları çok fazla. Son derece fedakarlar. Adeta başka insanlar için yaşıyorlar. Zamanlarını önemli ölçüde arkadaşlarının dertlerini dinlemekle ve onlara yardım etmekle geçiriyorlar. Belirli ölçüde dağınıklar. Kendi zamanlarını iyi kullanamıyorlar. Birçok örnekte projelerini, görevlerini yetiştiremiyorlar. Sosyalleşmeleri ve başka insanların dertleriyle uğraşmaları onların zaman kaybetmesine yol açıyor. Kurallara ve ortama genel olarak uygun davranmaya çalışıyorlar. Belirli bir özellikleri de bağlılıkları yüksek. Kendilerine iyi tanımlanmış görevleri yapıyorlar. Bir özellikleri de, sevdikleri birinin görev olarak verdikleri bir işi yapmak için çok çalışmaları.
Vahşi Atlar Yenilikçiler:
Bu kişilik tipindekiler, sürekli yeni şeyleri denemek istiyorlar. Macera fikri onları harekete geçiriyor. Hayal güçleri çok gelişmiş. Sürekli bir proje peşindeler. Kurallardan hoşlanmıyorlar ve hatta kendi kurallarını koyma gayreti içindeler. Zamanla, saatlerle işleri yok. Hoşlandıkları bir proje ise, o proje hemen o an yapılmalıdır. Bu tür bir projede zaman onlar için akar gider. Onun dışında onları ilgilendirmeyen kuralları, organizasyonların zaman programları onları sıkıyor. Dağınıklar ve hatta çevrelerini yığma şeklinde düzenliyorlar. Yani her şeyi üst üste atarak düzenliyorlar. Tasarımlar, projeler, yeni fikirler, yeni insanlar, yeni yerler, meydan okuyan görevler Vahşi At profilindekilere göre. Bu tipler vahşi at denmesinin nedeni, vahşi atların özgürlüklerine düşkün olması, dört nala sağa sola giderek keşifler yapması ve çok zor evcilleştirilmesi.
Aslanlar: Otokratik Liderler:
Bu kişilik tipindekiler başarı odaklı ve hırslılar. Başarmak için her şeyi yapabiliyorlar. Başarı için insanlar zorlanabilir ya da kırılabilir. Empati duyguları düşük; sosyal becerileri gelişmemiş. Bununla birlikte iyi proje planlaması yapabiliyorlar. Başarı odaklılıkları da ne olursa olsun, projeyi bitirmelerine yardımcı oluyor. Bir özellikleri de işleri yapmak yerine yaptırmaya çalışmaları. Aslanlar da av işini dişi aslana bırakırlar.
Herkes bu dört kişilik tipinden birine oturmak zorunda değil, birkaçının karması da olabilir. Ancak bir kişilik tipi, bir insanda ağırlık kazanabilir. Örneğin, bir kişi ağırlıklı olarak Lassie olabilir; ama bir yandan da Vahşi at olabilir. Ya da bir kişi, ağırlıklı olarak vahşi at, diğer yandan öncelikli aslan ve lassie olabilir. Gelişmiş bir kişiliğin, dört kişilik tipininde olumlu özelliklerini almış ve yerli yerinde kullanan bir kişilik olduğu söylenebilir.
Yazan : Melih Arat
alıntı