Onların özelliklerini tanımaya çalışalım. Çocuklarımızın bu durumunu saklamak yerine onların gereksinimlerini ve özelliklerini yakın çevremize, arkadaşlarımıza, komşularımıza anlatalım. Zihinsel engelli çocuğun ihtiyaç duyduğu en büyük gereksinim yeterli ilgi ve sevgidir.

ZİHİNSEL ENGELİ OLAN ÇOCUKLARIN EĞİTİMLERİ

Aile bireyleri olarak zihinsel yetersizliği olan çocukların eğitiminde bilmeniz ve dikkat etmeniz gereken noktalar şunlardır: 1. Herşeyden önce çocuğumuzu kabul edin. Onu olduğu gibi kabul etmeniz yapacağınız çalışmalarda size en büyük yardımcıdır. 2. Çocuğun her türlü gelişimi için gereken ilgi ve şefkatinizi ona sürekli gösterin. 3. Çocuğun sokağa çıkmasına, oyun oynamasına, arkadaşlık kurmasına yardımcı olun. 4. Çocuğunuzun hastalıklardan korunması toplum tarafından benimsenmesi için özellikle el, saç, yüz, beden, giysi temizliğine dikkat edin. 5. Çocuğunuza aşırı derecede korumacı davranmayın. 6. Kendine güvenmesini sağlayın. Gelişim durumuna ve cinsiyetine uygun sorumluluklar verin ve yapmasını bekleyin. Yaptığında taktir edin. Sizler anne-baba olarak her zaman yanında olamayabilirsiniz. 7. Çocuğunuzun fiziksel ihtiyaçları yanında duygusal, sosyal, kültürel ihtiyaçları da karşılanmalıdır. 8. Çocuğunuzu başkalarıyla kıyaslamayın. Normal çocuklarınızı yetiştirirken yaptığınız uygulamaları, davranışları bu çocuğunuzda uzun süreli, daha sabırla uygulamak zorundasınız. 9. Çocuğunuzu sevme, beğenilme, övgü gibi gereksinimleri olduğunu unutmayın. Başarılı olduğu işler için ödüllendirin. 10. Öğrenilecek her şeyin tekrarlar ile alışkanlık haline getirilmesine, herşeyin açık ve kolay anlaşılacak şekilde verilmesine dikkat edin. 11. Çocuğunuzun eğitimine erken yaşta başlayın. 12. Öğreteceğiniz işin yada konunun tamamını birden öğretmeyin. Parça parça tekrarlar ile öğretmeye çalışın. Örneğin; sabah temizliği için önce el yıkamayı, sonra diş fırçalamayı, sonra da saç taramayı öğretin. 13. Öğrettiklerinizi sık sık tekrarlayın. Öğrenemediğini görünce ısrar etmeyin fakat aradan zaman geçtikten sora sabırla aynı işlemleri yapmaya ve yaptırmaya çalışın. Evde Yapılacak Eğitim ÇalışmalarıA) Konuşma Durumu ile İlgili Çalışmalar: 1. Konuşmalarda işarete yer vermeyin. 2. Çocuğunuzun uydurduğu sözcükleri kullanmayın. Doğrusunu öğretmeye çalışın. 3. Çocuğunuzun yakınındaki ve en çok kullanılan eşyalarının adını doğru söylemesini öğretin. Tren, araba, hayvan seslerini tanıtın.4. Sözcüklerin söylenişindeki hataları çocuğu telaşa düşürmeden ve tedirgin etmeden düzeltin. Doğru söylemeye başladıkça onu sözle ödüllendirin. 5. Yaşına uygun öykü ve masalları anlatın. 6. Konuşma taklitle öğrenildiğinden onunla göz kontağı kurarak, düzgün konuşun. B) Sayı Kavramını Geliştirme Çalışmaları: 1. Öncelikle söyleneni anlama ve yapma gibi alışkanlıklar kazandırılmalıdır. Örneğin; 1 kalemi ver”, “kapıyı aç” gibi. 2. Daha sonra “bu kadar ver” emri ile ileri aşamaya geçilir. Çocuğunuz istenilen sayıda eşyayı seçip verecek duruma gelebilmelidir. 3. Bu çalışmalar, önce 1 (bir) sayı kavramının kazandırılması ile başlamalı, daha sonra 2’ye 3’e geçilmelidir. 4. Önce renk kavramını verin. “Bana kırmızı düğmeyi ver” şeklinde. Sonrada sayı ile birlikte renk kavramını verin. “İki tane kırmızı düğme ver” şeklinde.5. Ara sıra 1 (bir) üzerinde çalışmanın arkasından 2 tane isteyerek dikkatinin gelişmesini sağlayın. C) Renk Kavramını Geliştirme Çalışmaları: 1. İlk olarak doğrudan doğruya kırmızı renk kavramını verin. 2. Çeşitli kırmızı renkteki eşyaları göstererek kırmızı kavramını tekrar edin. 3. “Kırmızı kalemi ver”, “kırmızı düğmeyi al” gibi emirlerle karışık renklerin arasından kırmızıyı seçmesini öğretin. 4. Daha sonra mavi renk kavramını verin. 5. Her iki rengi de öğrendiğinde “mavi kalemi masaya koy”, “kırmızı kutuyu bana ver” gibi emirlerle mavi ve kırmızıyı beraber çalıştırın. 6. Öğrettiğiniz renkten kağıtlarla kesip yapıştırma, el işi alıştırmaları yaptırın, kırmızı ve mavi renkte kalemlerle boyatın, günlük yaşantınızda renklere dikkatini çekin. 7. Çeşitli nesnelerden (kalem, iplik, düğme gibi) aynı renk olanlarını eşlemesini isteyin. Başaramazsa siz yapın, sonra bozup tekrar ondan isteyin. D) Resimler Üzerine Konuşma Çalışmaları: 1. Renkli resimler üzerinde “bu resimde neler var” diyerek çocuğu gördüklerini söylemeye teşvik edin. 2. Resim üzerinde eşya, hayvan vb. ayrıntılara girip, adlandırmasını isteyin. 3. Resimler üzerinde “ daha ne var” sorusuyla serbest konuşmasına izin verin. 4. Resimlerde sık sık rastlanılan nesneleri çeşitli kartonlara yapıştırarak bir çalışma defteri oluşturun. 5. Bu defter üzerinde konuşmaları sürdürün. E) Evdeki Eşyaların Tanıtılması Çalışmaları: 1. Eşyanın adı üzerinde durarak, bilmediği yada öğrenmediği eşyaları aralıklı olarak sorun. 2. Birden fazla eşyanın adını aynı anda öğretmekten kaçının. 3. Öğrendiği eşya adları ile basit emirleri yerine getirmesini sağlayın. “Sandalyenin üzerine otur” gibi. F) El ve Beden Hareketleri Çalışmaları:1. Ucu sivri olmayan küçük kağıt makası ile kesme işlemi yaptırın. 2. Hamur veya çamur ile çalışın. Avuç içerisindeki yuvarlak yapmasını öğretin. 3. Gazete, kağıt parçalarından avuç içinde top yapıp oynamasını sağlayın. 4. Delikli boncukları ipe dizmesini isteyin. Zamanla sizin belli bir sıraya dizdiğiniz boncukları aynı sıraya dizmesini öğretin. 5. Kalemle önceleri gelişigüzel karalama, sonradan belirli şekilleri çizebilmesi için alıştırmalar yapın. Önce daire, sonra kare ve üçgen çizdirin. 6. Belirli resimleri, şekilleri (ör: Üçgen, kare, artı vb.) kağıttan makasla kesip çıkarmasını öğretin kesilen şekillerin yapıştırılması için çalışmalar yaptırın. 7. Aynı resimleri eşlemesini öğretin. 8. El- göz koordinasyonu için amaçlı resim boyama çalışması yaptırın, çekiçle çivi çaktırın. Ayrıca makasla çizgi üzerinden kesmesini öğretin. G) Sosyal Gelişim Çalışmaları: 1. Çocuğu arkadaş edinebileceği yerlere götürün, arkadaşlık kurup oynamasına yardımcı olun. 2. Çarşı, Pazar gibi toplu yerlere götürerek dış çevre ile ilişki kurmasını sağlayın. 3. Çalışmalarınızda sabırlı, güleryüzlü, sevecen bir tutum takınmayı unutmayın. Ona güven verip bazı etkinlikleri başarabileceğine inanmasını sağlayın.