BAKIMA MUHTAÇ ÖZÜRLÜLERE YÖNELİK ÖZEL BAKIM MERKEZLERİ YÖNETMELİĞİ

Resmi Gazete Tarihi :30.07.2006

Resmi Gazete Sayısı 26244

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin amacı, gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri tarafından açılacak bakıma muhtaç özürlülere yönelik özel bakım merkezlerinin açılış izni, çalışma şartları, personel standardı, denetlenmeleri ile ücret tespiti ve ödemelerine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2 - (1) Bu Yönetmelik, gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri tarafından açılacak bakıma muhtaç özürlülere yönelik özel bakım merkezlerini kapsar.

Dayanak

MADDE 3 - (1) Bu Yönetmelik, 24/5/1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 9 uncu maddesinin (g) bendi ile 34, 35 ve ek 7 nci maddeleri hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 4 - (1) Bu Yönetmelikte geçen;

a) Bakıma Muhtaç Özürlü: Özürlülük sınıflandırmasına göre ağır özürlü olduğu belgelendirilenlerden, günlük hayatın alışılmış, tekrar eden gereklerini önemli ölçüde yerine getirememesi nedeniyle hayatını başkasının yardımı ve bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede düşkün olan kişiyi,

b) ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 )Bakıcı Personel: Bakıma muhtaç özürlülere bakım hizmeti sunabileceğine ilişkin Millî Eğitim Bakanlığı onaylı sertifikası veya başarı belgesi olan ve merkezde veya merkeze bağlı olarak bakıma muhtaç özürlünün ikametgâhında, bakım hizmeti sunan kişiyi,

c) Bireysel Bakım Planı: Bakıma muhtaç özürlünün bakımına ilişkin fiziksel, psiko-sosyal ve benzeri alanlarda yaşanan sorunları, bu sorunların sebepleri ve tespit edilen veriler dikkate alınarak hangi alanlarda ve süreçte bakıma ihtiyacının olduğunun belirlenmesi, belirlenen ihtiyaçlar doğrultusunda yapılabilecek çalışmaları içeren ve genel çerçevesi Genel Müdürlükçe belirlenen planı,

ç) Genel Müdürlük: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünü,

d) İlçe Müdürlüğü: İlçe Sosyal Hizmetler Müdürlüklerini,

e) İl Müdürlüğü: İl Sosyal Hizmetler Müdürlüklerini,

f) Merkez: Bakıma muhtaç özürlülerin bakımı için yatılı ve/veya gündüzlü hizmet veren, gerçek veya tüzel kişiler tarafından açılan ve sosyal hizmet kuruluşu statüsünde olan, özel bakım kurumlarını,

g)( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 ) Mesleki Personel: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; aldığı lisans eğitimi ile sosyal çalışmacı/sosyal hizmet uzmanı, psikolog, çocuk gelişimci, fizyoterapist unvanına sahip olan personeli,

ğ) Sağlık Personeli: Bu Yönetmeliğin uygulanmasında; hemşire veya sağlık memuru unvanına sahip olan personeli, ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Merkez Açma, Hizmete Başlama, Personel Hareketleri, Devir,

Nakil ve Kapatma

Merkeze ad verme

MADDE 5 - (1) Merkez adlarında, resmî ve diğer özel bakım merkezlerinde kullanılan ad ve unvanlar ile yabancı dildeki kelime ve deyimler kullanılmaz. (2) Merkez adında hizmet verilecek özür gurubu belirtilmez.

Merkez açmak için dosyaların tamamlanma süresi

MADDE 6 - (1) Merkez açmak isteyen kurucu, 7 nci maddede belirtilen resmî yazının yazıldığı tarihi müteakiben üç ay içinde dosyalarını tamamlayarak il müdürlüğüne teslim eder. Bu süre içinde dosyalarını teslim etmeyen kurucuların başvurusu iptal edilir.

Merkez açmak için başvurunun yapılması ve değerlendirilmesi

MADDE 7 - (1) Merkez açmak isteyen gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri, hizmete açılmak istenen merkezin adını, bakım hizmeti verilecek özür grubunu veya gruplarını, hizmetin yatılı veya gündüzlü olarak verileceğini ve hizmet verilecek binanın adresini belirten dilekçe ile bu Yönetmeliğin 8 inci ve 9 uncu maddelerde belirtilen belgelerle birlikte il müdürlüğüne başvururlar.

(2) İl müdürlüğünce görevlendirilecek üç mesleki personel otuz iş günü içinde merkez binasının fiziki özelliklerini adrese giderek, belgeleri ise dosya üzerinden inceler. Merkez binasının ve merkezi açacak kurucunun ve sorumlu müdürün yapılan inceleme sonucunda, uygun görülmesi hâlinde tutanak hazırlanır. Tutanağın bir nüshası merkezin açılışına ilişkin diğer işlemlerin başlatılması ve dosyanın tamamlanması için resmî yazı ekinde kurucuya verilir.

(3) (Ek: RG 23/10/2007- 26679 )Daha önce açılış, devir ve nakil izni olmadan usulsüz olarak merkez açtığından dolayı merkezi kapatılan veya usulsüz merkezini kapatan gerçek kişilerin veya gerçek kişinin ortağı olduğu tüzel kişinin merkez açmak istemesi halinde merkeze açılış izni verilmez. Sehven verilmesi hâlinde tespitini müteakiben açılış izni iptal edilir.

Kurucudan istenecek belgeler

MADDE 8 - (1) Kurucu olacak gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerin temsilcisinden aşağıdaki belgeler istenir.

a) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) T.C. Kimlik Numarası beyanı,

b) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Adli sicil kaydının bulunmadığına ilişkin yazılı beyan,

c) (Mülga:RG-31/7/2009-27305)

ç) En az ilkokul veya ilköğretim mezunu olduğuna dair belge,

d) Tüzel kişinin şirket olması hâlinde, şirket ilanının yayımlandığı ve merkezin açılışının faaliyetleri kapsamında olduğunu gösterir ticaret sicil gazetesi, vergi levhası ve imza sirküleri,

e) Tüzel kişinin sermaye şirketi olması hâlinde göstereceği temsilciden, temsilcinin hissedarlar arasından olduğunu ve şirketi temsile yetkili olduğunu gösterir noterden tasdikli belge ve karar örneği,

f) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Kişinin dernek veya vakıf olması hâlinde göstereceği temsilciden, dernek veya vakıf yönetim kurulu üyesi olduğunu ve tüzel kişiliği temsile yetkili olduğunu gösterir belge ve karar örneği, merkezin açılışının vakıf senedi/dernek tüzüğünde yer aldığını gösterir belge,

g) Kurucunun vergi borcu ve Sosyal Sigortalar Kurumuna pirim borcu olmadığına dair belge,

ğ) Kurucunun Bağ-Kur borcu olmadığına dair belge,

h) Daha önce bu alanda faaliyet gösterdiğine veya faaliyet göstermediğine dair beyanını içeren belge.

Sorumlu Müdürden istenecek belgeler

MADDE 9 - (1) Merkezde sorumlu müdür olacak kişiden aşağıdaki belgeler istenir.

a) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) T.C. Kimlik Numarası beyanı,

b) (Mülga:RG-31/7/2009-27305)

c) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Adli sicil kaydının bulunmadığına ilişkin yazılı beyan,

ç) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu bulunmadığına dair yazılı beyan,

d) Lisans eğitimine sahip olduğunu belgeleyen öğrenim belgesi,

e) Daha önce bu alanda çalışmış ise çalıştığı kuruluşlara veya daha önce bu alanda çalışmamış ise çalışmadığına ilişkin yazılı beyanını içeren belge,

f) Sorumlu müdür ile kurucu arasında yapılacak iş sözleşmesi.

Kurucu ve sorumlu müdür olacak kişilerde aranan genel şartlar

MADDE 10 - (1) Kurucu ve sorumlu müdür olacak kişilerde aşağıdaki şartlar aranır.

a) Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak.

b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak.

c) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) 29/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.

Merkezde çalıştırılacak diğer personel için istenecek belgeler

MADDE 11 - (1) Merkezde çalıştırılacak personel için aşağıdaki belgeler istenir.

a) Personelin çalışma talebine ve yapmak istediği işe ilişkin dilekçe,

b) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) T.C. Kimlik Numarası beyanı,

c) (Mülga:RG-31/7/2009-27305)

ç) Öğrenim durumunu gösterir belge,

d) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Adli sicil kaydının bulunmadığına ilişkin yazılı beyan,

e) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu bulunmadığına dair yazılı beyan,

f) Daha önce bu alanda çalışmış ise çalıştığı kuruluşlara veya daha önce bu alanda çalışmamış ise çalışmadığına ilişkin yazılı beyanını içeren belge,

g) Kurucu ile personel arasında yapılacak iş sözleşmesi.

Merkez hizmet binası için istenecek belgeler

MADDE 12 - (1) Merkezin açılacağı binaya ait aşağıdaki belgeler istenir.

a) Binanın tapu senedi veya kira kontratı örneği,

b) Binanın belediye imar müdürlüğünden alınacak tasdikli yapı kullanma izin belgesi örneği ve binanın bütün bölümlerini gösterir tasdikli planı,

c) Merkezin yerleşimini ve hizmet bölümlerini gösterir kroki,

ç) Tefrişten sonra merkezin hizmet bölümlerini, kullanım alanlarını, dış cephesini ve tabelasını gösteren fotoğraflar veya video CD/DVD/fotoğraf CD,

d) Yangın güvenliği yönünden itfaiye müdürlüğünden alınacak rapor,

e) Binanın trafik emniyetine uygun bir yerleşim alanında olduğuna dair il emniyet trafik şube müdürlüğünden alınacak rapor,

f) Binanın asayiş yönünden uygun bir yerleşim alanında olduğuna dair il emniyet müdürlüğünden alınacak rapor.

Açılış izni için yapılacak işlemler

MADDE 13 -(1) Açılış izni için aşağıda belirtilen işlemler yapılır.

a) ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 ) Açılış izni için gerekli olan ve 8, 9, 11 ve 12 nci maddelerde belirtilen belgeler iki dosya hâlinde hazırlanarak, incelenmek üzere kurucu tarafından il müdürlüğüne teslim edilir. İl müdürlüğünce görevlendirilen en az üç mesleki personel tarafından otuz iş günü içinde dosya ve merkezin fiziksel ve tefriş koşulları yerinde incelenerek uygun görülmesi hâlinde merkeze açılış izin raporu düzenlenir,

b) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) İki dosya olarak düzenlenen tüm belgelerin belirlenen esaslara uygun olması hâlinde, merkezin hizmete açılması il müdürlüğü onayı ile gerçekleşir. İl müdürlüğü tarafından açılış izin belgesi ve sorumlu müdür belgesi düzenlenir.

c) İl müdürlüğünce onaylanan dosyanın aslı il müdürlüğünde kalır. Diğer sureti imza karşılığı kurucuya verilir. Açılış izin belgesinin ve sorumlu müdür belgesinin bir nüshası bilgi için Genel Müdürlüğe gönderilir,

ç) Açılış izin belgesi ve sorumlu müdür belgesi merkezin görülebilecek bir yerine asılır,

d) Açılış izin belgesi verilen her merkezin işveren ve iş yerinin adı ve yaptığı işin niteliği il müdürlüğü tarafından bir ay içinde çalışma müdürlüğüne ve defterdarlığa da bildirilir.

Merkezin hizmete başlaması

MADDE 14 - (1) Açılış izin belgesi düzenlenen ve zorunlu personelini tamamlayan merkez hizmete başlar.

(2) Zorunlu personelin tamamlanması için personel ile iş sözleşmesinin yapılmış olması yeterlidir.

Merkeze kabul edilecek bakıma muhtaç özürlüler

MADDE 15 - (1) Merkeze, zihinsel, bedensel ve ruhsal özür grupları aşağıda belirtilen yaş ve cinsiyet durumları dikkate alınarak ayrı gruplar hâlinde kabul edilir. Merkez, açılış izin belgesinde de bu gruplardan hangilerine hizmet sunulacağı belirtilir.

a) 0 - 6 yaş kız ve erkek,

b) 7 - 12 yaş kız ve erkek,

c) 13 - 18 yaş kız,

ç) 13 - 18 yaş erkek,

d) 19 ve üzeri yaş kız,

e) 19 ve üzeri yaş erkek.

Çalıştırılacak personel için yapılacak işlemler

MADDE 16 - (1) Merkezde çalıştırılacak personel için aşağıda belirtilen işlemler yapılır.

a) Merkezde çalıştırılacak personel için istenilen belgeler biri asıl olmak üzere iki nüsha hâlinde düzenlenerek il müdürlüğüne teslim edilir,

b) İl müdürlüğü on beş gün içinde personelin belgelerini üçüncü bölümde belirtilen şartlara uygunluğu açısından değerlendirir ve uygunsa çalışma onayı verir,

c) Personelin belgeleri ve çalışma onayının bir nüshası il müdürlüğü tarafından merkezin dosyasında saklanır, ikinci nüshası merkeze gönderilir,

ç) Çalışma onayı verilen personel için merkez, fotoğraflı kimlik kartı düzenler. Kimlik kartında personelin adı, görevi, göreve başlayış tarihi ve nüfus bilgileri yer alır. Kimlik kartı il müdürü tarafından imzalanır ve mühürlenir, merkezde görevli tüm personel kimlik kartını görevi süresince yakasında taşır,

d) İl müdürlüğünce çalışma onayı verilmeyen personel merkezde çalışamaz,

e) Merkezde çalışacak olan personel ile İş Kanunu hükümlerince iş akdi yapılır.

Görevden ayrılan personelin bildirimi

MADDE 17 - (1) Merkezden ayrılan, vefat eden veya görevine son verilen personel en geç bir ay içinde il müdürlüğüne bildirilir.

Sorumlu müdürün izine ayrılması

MADDE 18 - (1) Sorumlu müdürün çeşitli nedenlerle izine ayrılması hâlinde merkezde çalışan bir mesleki personel vekil bırakılır, sorumlu müdür izine ayrılmadan önce kullanılacak izin süresi ve sorumlu müdürlüğe vekâlet edecek mesleki personel il müdürlüğüne bildirilir.

Sorumlu müdür değişikliği

MADDE 19 - (1) Sorumlu müdürün görevinden ayrılması veya görevine son verilmesi hâlinde; durum en geç yedi gün içinde il müdürlüğüne bildirilir. Sorumlu müdürün ayrılmasını müteakiben otuz gün içinde merkez için yeni sorumlu müdür belirlenir ve belgeleri il müdürlüğüne teslim edilir. (2) Sorumlu müdür şartlarını taşıyan kişi bulunamaması hâlinde,merkeze otuz gün daha ilave süre verilir. İlave süreye rağmen sorumlu müdür bulamayan merkezin hizmetleri durdurulur. Otuz günlük ek süre, bir takvim yılı içinde ancak bir kez verilir.

Devir işlemleri

MADDE 20 - (1) Merkez kurucusunun değişmesi hâlinde, devir alacak gerçek veya tüzel kişi, noterden onaylı devir senedi ile başvuru için 8 inci maddede istenen belgeleri iki nüsha hazırlayarak senet tarihinden itibaren en geç otuz gün içinde il müdürlüğüne başvurur. Belirlenen şartlara uygun olması hâlinde açılış izin belgesi yeniden düzenlenir ve bir nüshası kuruluşa gönderilir, bir nüshası il müdürlüğünde muhafaza edilir ve bir nüshası da bilgi için Genel Müdürlüğe gönderilir.

Merkez açma yetkisi verilen temsilcinin değişmesi

MADDE 21 - (1) Özel hukuk tüzel kişilerince merkez açma yetkisi verilen temsilcinin değişmesi durumunda, özel hukuk tüzel kişisi adına seçilen temsilcinin kurucu olması ile ilgili yönetim kurulu kararının tasdikli örneği ve başvuru için 8 inci maddede istenen belgeler iki nüsha hazırlanarak il müdürlüğüne başvurulur. Yeni temsilcinin niteliklerinin kurucu olmak için belirlenen şartlara uygun olması hâlinde, il müdürlüğü yeni temsilcinin kabul edildiğini resmî yazı ile tüzel kişiliğe bildirir. Ayrıca yeniden açılış izin belgesi düzenlenmez.

Bildirimsiz devir

MADDE 22 - (1) Bu Yönetmeliğin 20 nci maddesinde belirtilen otuz günlük süre içinde il müdürlüğüne başvurulmaması veya bildirimde bulunmaksızın merkezin devri hâlinde, devir yapan ve devir alan gerçek ve tüzel kişilerin var olan açılış izinleri iptal edilir.

Nakil işlemleri

MADDE 23 - (1) Merkezin başka bir binaya taşınmak istenmesi hâlinde;

a) Merkezin yeni binasının adresini bildiren bir dilekçe ile il müdürlüğüne başvurulur,

b) İl müdürlüğünün görevlendirdiği en az iki mesleki personel otuz iş günü içinde merkez binasının fiziki özelliklerini adrese giderek inceler. Merkez binasının uygun görülmesi hâlinde tutanak düzenlenir. Tutanağın bir nüshası merkezin nakline ilişkin diğer işlemlerin başlatılması ve dosyanın tamamlanması için resmî yazı ekinde kurucuya verilir. Ayrıca merkezin yeni adresinde de geçici faaliyet gösterebilmesi için geçici çalışma izin belgesi düzenlenerek kurucuya resmî yazı ekinde verilir,

c) Geçici çalışma izin belgesinin düzenlendiği tarihten itibaren iki ay içinde 12 nci maddede belirtilen belgeler tamamlanarak iki dosya hâlinde, incelenmek üzere kurucu tarafından il müdürlüğüne teslim edilir,

ç) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Tüm belgelerin belirlenen esaslara uygun olması hâlinde, merkezin yeni adresine nakline ilişkin olarak il müdürlüğü onayı alınır. İl müdürlüğü tarafından yeniden açılış izin belgesi düzenlenir.

d) Tüm belgelerin, il müdürlüğünce onaylanan iki dosyadan aslı il müdürlüğünde kalır. Dosyanın diğer nüshası ve açılış izin belgesi imza karşılığı kurucuya verilir. Nakil onayı ve açılış izin belgesinin tasdikli örneği bilgi için Genel Müdürlüğe gönderilir.

Şube açma işlemleri

MADDE 24 - (1) Şube açılış izni için yeni merkez açılışındaki gibi işlem yapılır. Her şube için ayrı sorumlu müdür ve personel istihdamı zorunludur.

Ek birim açma işlemleri

MADDE 25 - (1) Mevcut merkez binası ile fizikî açıdan bağlantılı olan yeni yerlerin merkez binasına ilave edilmesinin istenmesi hâlinde nakil işlemlerinde olduğu gibi müracaat edilir ve işlemler gerçekleştirilir.

Merkezin kurucu tarafından kapatılması

MADDE 26 - (1) Merkezin kurucu tarafından kapatılması durumunda;

a) Kurucu, en az bir ay önceden il müdürlüğüne, personele, bakıma muhtaç özürlüye ve ailesine yazılı olarak merkezi kapatma isteğinde olduğunu ve merkezi kapatacağı tarihi bildirir.

b) Merkeze ait açılış izin belgesini il müdürlüğüne teslim eder.

c) İl müdürlüğü merkezin usulüne uygun olarak kapandığını ve kapatılma tarihini genel müdürlüğe ve o yerin bağlı bulunduğu çalışma müdürlüğüne ve defterdarlığına bildirir.

ç) Bu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde belirlenen şartları yerine getirmeden merkezini kapatan kurucunun yeniden merkez açmak istemesi hâlinde izin verilmez.

d) Merkezin kapatılması hâlinde merkezde kalan ve bakım ücretleri Genel Müdürlük tarafından ödenen bakıma muhtaç özürlüler, il müdürlüğünce geçici olarak il içindeki veya çevre illerdeki diğer merkezlerde bakım ihtiyaçları sağlanır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Merkez Personelinin Nitelikleri, Görev, Yetki ve Sorumlulukları

Merkezde çalıştırılacak personel

MADDE 27 - ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 )

(1) Merkezde, aşağıda belirtilen personel çalıştırılır. Ancak, mesleki personel içinde yer alan çocuk gelişimci, merkez 0-18 yaş grubuna; fizyoterapist, merkez bedensel özürlülere hizmet verecek ise çalıştırılabilir.

a) Gündüzlü hizmet veren merkezlerde; sorumlu müdür, mesleki personel, sağlık personeli, büro memuru, bakıcı, hizmetli, yemek kuruluşta yapılıyorsa aşçı ve merkezin ihtiyaç duyduğu diğer personel.

b) Yatılı hizmet veren merkezlerde; sorumlu müdür, mesleki personel, sağlık personeli, büro memuru, bakıcı, güvenlik görevlisi, hizmetli, yemek kuruluşta yapılıyorsa aşçı ve merkezin ihtiyaç duyduğu diğer personel.

Zorunlu çalıştırılması gereken personel sayısı

MADDE 28 - ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 )

(1) Merkezde sorumlu müdürün haricinde zorunlu çalıştırılması gereken personel sayısı aşağıda belirtilmiştir.

a) Gündüzlü hizmet veren merkezde, bakılan her kırk sekiz bakıma muhtaç özürlü için iki mesleki personel ve bir sağlık personeli; her altı bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı olmak üzere personel çalıştırılır.

b) Yatılı hizmet veren merkezde, ulusal bayram ve genel tatil günleri haricindeki haftanın altı iş gününde gündüz postasında, merkezde bakılan her kırk sekiz bakıma muhtaç özürlü için iki mesleki personel ve bir sağlık personeli çalıştırılır. Merkezde ulusal bayram ve genel tatil günleri ile gündüz postası haricindeki çalışma saatlerinde ise nöbet sorumlusu olarak bir mesleki personel veya sağlık personeli çalıştırılır. Merkezde, 07.00-15.00 saatleri arasında her 6 bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı personel; 15.00-23.00 saatleri arasında her 12 bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı personel; 23.00-07.00 saatleri arasında her 24 bakıma muhtaç özürlü için bir bakıcı personel görev yapacak şekilde bakıcı personel çalıştırılır. Bakıcı personelin çalışma saatleri işlerin yoğunluğu dikkate alınarak en fazla iki saat kadar ileriye veya geriye alınabilir.

(2) Merkez gerekli görmesi halinde, 1 inci fıkranın (b) bendinde belirtilen çalışma saatlerinde toplam çalıştırılması gerekli bakıcı personel sayısından az olmamak şartıyla, farklı özürlü gruplarında farklı sayıda bakıcı personel çalıştırabilir.

(3) Sorumlu müdürün 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (g) bendinde belirtilen unvanlara sahip kişilerden olması hâlinde, merkezde çalıştırılması gereken zorunlu mesleki personel sayısına dâhil edilir.

Merkezde çalışacak personelin görev, yetki ve sorumlulukları

MADDE 29 - (1) Merkezde çalışacak personelin görev, yetki ve sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir.

a) Sorumlu müdür, merkezin idari, malî, hukukî, mesleki ve diğer tüm işlerini hizmetin amacına ve mevzuata uygun olarak yürütülmesinden kurucu ile birlikte birinci derecede sorumludur. Sorumlu müdür, il müdürlüğü ve diğer kurum ve kuruluşlara karşı merkezi temsil eder. Mesleği ile ilgili programların uygulanmasında görev alır. Diğer meslek elemanları idari anlamda sorumlu müdüre bağlı olarak çalışmalarını sürdürür. Bir kişi birden fazla merkezin sorumlu müdürü olamaz ve çalışma saatleri içinde başka bir işte çalışamaz.

b) Mesleki personel, mesleği ile ilgili yetki ve sorumluluklarının yanı sıra bu Yönetmeliğin 32 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen hizmetleri yürütür. Ayrıca, bakıcı personelin hizmetlerini de yönlendirir.

c) Sağlık personeli;

1) Acil durumlarda mesleğinin gerektirdiği uygulamaları yapmak,

2) Merkez ortamını ısı, ışık, havalandırma, temizlik yönünden değerlendirmek ve gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak,

3) İlaçların güvenli bir şekilde temin edilmesini ve saklanmasını sağlamak,

4) Narkotik ilaçların kullanımını, saklanmasını, kontrolünü ve kayıtlarını tutmak, bu konuya ilişkin talimatlara uyulmasını sağlamak,

5) Verilen hizmetler ile ilgili kayıtları doğru, eksiksiz ve zamanında tutmak,

6) Özürlülerin muayene, tetkik ve tedavi amacıyla randevularını almak, transferi için gerekli planlamaları yapmak,

7) Özürlülerin tedavileri ve tıbbi rehabilitasyon sürecinde sağlık kurumlarında bulunan sağlık personeli ile işbirliği yapmak,

8) Özürlü bireylerin sağlık kurumlarınca önerilen tedavinin uygulanması için gerekli takip ve uygulamaları sağlamak,

9) Koruyucu sağlık hizmetlerine ilişkin olarak bakıcı personele gerekli rehberlik hizmetlerini yapmak,

10) Özürlü bireylerin kullanacakları ilaçları kullanıp kullanmadıklarını takip etmek, enjeksiyon ve pansumanlarını yapmak,

11) Sağlıklı bir bakım ortamının oluşması için koruyucu sağlık hizmetleri anlamında gerekli kontrolleri yapmak ve bakıcı personelce bu hizmetlerin yapılmasını sağlamak ve bu amaçla merkez müdürü ile işbirliği yapmak,

12) Düzenli ve yeterli soluk alıp verme, yeme, içme, boşaltım, güvenli bir çevre sağlama, kişisel temizlik, giyinme, vücut ısısı kontrolü, hareketlilik, yeterli uyku gibi özürlü bireylerin günlük yaşam aktivitelerine yönelik olarak fizyolojik ihtiyaçların karşılanması aşamalarında; gerekli mesleki uygulamaları yapmak, bu ihtiyaçların karşılanıp karşılanamadığını takip etmek ve bakıcı personelce verilmesi gereken hizmetlerin yapılmasını sağlamak.

ç) Bakıcı personel;

1) Sorumlu bulunduğu gruptaki bakıma muhtaç özürlü bireylerin kişisel bakım ile ilgili tuvalet eğitimi, yeme içme, banyo, el yüz temizliği, giyinme soyunma gibi günlük, haftalık, aylık ihtiyaçlarını karşılamak ve/veya yardım etmek ve/veya takip etmek,

2) Sorumlu olduğu grubun bakım, temizlik ve düzeninin sağlanmasına yardımcı olmak.

d) Diğer personel; aşçı, hizmetli, güvenlik görevlisi, berber, şoför, terzi, teknisyen ve büro görevlisi gibi personel sorumlu müdürün verdiği görevleri yapar.

Hizmet içi eğitim

MADDE 30 - (1) Merkez, istihdam ettiği personele göreve başladığı tarihten itibaren ilk üç ay içinde bir kez ve göreve başladıktan sonra da yılda en az bir kez olmak üzere her defasında en az onar saatlik hizmet içi eğitim verir.

Stajyer öğrenci uygulaması

MADDE 31 - (1) Üniversitelerin psikoloji, sosyal hizmetler, çocuk gelişimi ve hemşirelik alanında lisans veya lisans üstü öğrenim gören öğrencilerin merkezde staj yapabilmeleri için, bölümlerinden/okullarından alınan staj yapacakları alanı ve süreyi belirten bir yazı ile merkeze başvurmaları istenir. Stajyer öğrencilerin mesleki personel ile birlikte gözlem ve uygulama yapmalarına izin verilir. Stajyer öğrenciler tek başına uygulama yapamazlar, merkezde meslek elemanlarının yerine istihdam edilemezler. Kabul edilen stajyerlerin listesi il müdürlüğüne bildirilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Merkezde Sunulacak Bakım Hizmetleri

Bakım hizmetlerinin kapsamı

MADDE 32 - (1) Bakım hizmetleri, bakıma muhtaç özürlünün bakımına yönelik olarak kişisel bakım hizmetlerini ve psiko-sosyal destek hizmetlerini kapsar.

(2) Bakıma muhtaç özürlünün özellikleri dikkate alınarak aşağıda belirtilen bakım hizmetleri sunulur.

a) Kişisel bakım hizmetleri;

1) Banyo yaptırılması,

2) Tuvalet ihtiyacını gidermede yardım edilmesi ve gerektiğinde temizliğinin yapılması,

3) Tırnaklarının kesilmesi,

4) Saçlarının taranması,

5) Dişlerinin temizlenmesi,

6) Yemek ve içecek ihtiyacının giderilmesi,

7) El, yüz ve ayak temizliği,

8) Sakal tıraşının yapılması,

9) İstenmeyen tüylerin temizlenmesi,

10) Elbiselerinin giydirilmesi ve çıkarılması,

11) Burun ve kulak temizliğinin yapılması,

12) Yatağının temizlenmesi ve düzeltilmesi,

13) Odasının temizlenmesi,

14) Çamaşırlarının yıkanması,

15)( Ek: RG 23/10/2007- 26679 ) Tehlikelere karşı korunması ve gözetilmesi,

gibi hizmetleri içerir.

b) Psiko-sosyal destek hizmetleri;

1) Bakıma muhtaç özürlü ailesinin, özürlüyü ve özür durumunu kabullenmesine, bilgilendirilmesine yönelik kişisel veya grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri,

2) Bakıma muhtaç özürlünün özrünü, mevcut durumunu ve yerleştirildiği ortamı kabullenmesine, bilgilenmesine ve gelişim alanlarında desteklenmesine yönelik kişisel ve grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri,

3) Özürlü ve ailesinin sosyal hakları ve mevcut kaynakların kullanılmasına yönelik kişisel ve grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri,

4) Özürlünün bağımsız yaşama, sosyal hayata uyumuna ve katılımına yönelik sosyal, kültürel, sanatsal ve sportif etkinlikler ile düzenlenecek bu tür etkinliklere katılabilmesi için refakat hizmetleri,

5) Özürlünün terk edilme, ret edilme, özür durumunu kabullenememe, ümitsizlik, intihar etme, yalnızlık, sevgisizlik gibi olumsuz duygulardan kurtarılmasına ve depresyon ve stres gibi durumların yaşanmasının engellenmesine yönelik kişisel veya grup çalışması yöntemiyle verilecek hizmetleri, gibi psiko-sosyal destek hizmetlerini içerir.

Bakım hizmetlerinin uygulanması

MADDE 33 - (1) Merkezde bakım hizmetlerinin uygulanmasıyla ilgili hususlar aşağıda belirtilmiştir.

a) Merkezde verilen bakım hizmetlerinin yürütülmesi sorumlu müdürün sorumluluğundadır.

b) Merkezler, 32 nci maddede belirtilen genel çerçeveyi esas alarak, merkezin ve bakıma muhtaç özürlü bireylerin özelliklerine göre bakım hizmetlerini geliştirerek uygularlar.

c) Merkezde, bakıma muhtaç özürlünün bakım ihtiyacına göre bireysel bakım planını hazırlayacak değerlendirme kurulu oluşturulur. Değerlendirme kurulunda merkezde görevli olan mesleki personel ve sağlıkpersoneli bulunur.

ç) Değerlendirme kurulu tarafından bakıma muhtaç özürlülerin bireysel özellikleri de dikkate alınarak bireysel bakım planı hazırlanır, hazırlanan bireysel bakım planı sorumlu müdürünün onayından sonra uygulanır.

d) Bireysel bakım planının içeriği ve uygulama esasları, Genel Müdürlükçe belirlenerek genelge ile bildirilir.

Bakım hizmeti için bakıma muhtaç özürlü gruplarının oluşturulması

MADDE 34 - (1) Bakım hizmeti için bakıma muhtaç özürlü grupları aşağıdaki hususlara göre oluşturulur.

a) Bakıma muhtaç özürlü bireylerin bakım ihtiyacına, takvim yaşına ve diğer özelliklerine, sunulacak bakım hizmeti ve hedeflerinin birbirine yakınlığına ve fiziksel koşullara göre azami altı bakıma muhtaç özürlüden gruplar oluşturulur,

b) Bakım hizmeti hedeflerinin farklılaşması veya ihtiyaç duyulması hâlinde, bakıma muhtaç özürlü bireylerin grupları değiştirilir,

c) Grubun sorumluluğu amacına ve niteliğine uygun mesleki personele verilir,

ç) Merkezde çalışan her mesleki personelin en az bir grubunun olmasına özen gösterilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Fiziksel Koşullar ve Donanım

Merkezin iskan durumu

MADDE 35 - (1) ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 )Merkez gürültü, hava ve su kirliliğine maruz olmayan, insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecek endüstriyel kuruluşlar ile her türlü gayrisıhhî müesseselerden uzak olan ulaşıma elverişli bir yerde kurulmalıdır. Ayrıca merkez binası çevresinde patlayıcı ve yanıcı madde satan veya depolayan kuruluşlar bulunması hâlinde, 26/7/2002 tarihli ve 24822 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun mesafelerin korunması ve tedbirlerin alınması sağlanır. Yönetmelikte belirtilen mesafelerin korunup korunmadığına dair rapor, çalışma ruhsatı vermeye yetkili birimlerden alınır.

Emniyet ve trafik güvenliği

MADDE 36 - (1) Merkez binasının bulunduğu yer, bakıma muhtaç özürlülerin geliş-gidişlerinde trafik yönünden uygun ve emniyetli olmalıdır.

Yangından korunma ve ısıtma

MADDE 37 - (1) Merkezde yangından korunma için yeterli sayıda yangın söndürme cihazı ve malzemesi ile sesli ve ışıklı alarm sistemi bulunmalı, yangın için gerekli önlemler alınmalıdır. Merkezde bakıma muhtaç özürlülerin kullanımına uygun yangın tahliye sistemi bulundurulması zorunludur.

(2) Merkezde ısıtma kaloriferle yapılmalıdır. Ancak, bölgesel farklılıklar göz önüne alınarak kalorifer sisteminin olmadığı yerlerde ısıtma, bakıma muhtaç özürlüye risk oluşturmayacak klima veya merkezi ısıtma sistemi ile yapılmalıdır. Isıtmanın elektrikli araçlarla yapılması hâlinde il elektrik idaresinden elektrik tesisatının uygunluğuna dair belge alınması zorunludur.

Merkezin fiziksel koşulları

MADDE 38 - (1) Merkezin fiziksel koşulları aşağıda belirtilen özellikleri taşımalıdır.

a) Merkez ahşap olmayan ve müstakil bir binada hizmete açılır.

b) Merkezde bakıma muhtaç özürlünün kullanacağı odalar gün ışığı almalı veya aydınlık olmalıdır.

c) Bakıma muhtaç özürlünün kullanacağı odalarının tabanı sağlığa zarar vermeyecek, kolay temizlenen bir malzeme ile kaplanmalıdır.

ç) Merkezde merdiven varsa merdivenlerin genişliği ve yüksekliği iniş ve çıkışlarda kolaylık sağlayacak şekilde olmalı, emniyet korkulukları bulunmalıdır.

d) Tuvaletlerin tabanları ve duvarlarının tamamı yıkanmaya elverişli fayans veya mermer gibi malzemeler ile kaplı olmalıdır, bakıma muhtaç özürlülerin kullanacağı tuvalet ve banyolarda tutamak olmalıdır.

e) Merkezin her bölümü havalandırmaya uygun olmalı, gerektiğinde merkezin havalandırılması için ek önlemler alınmalıdır.

f) Panel radyatörler dışındaki radyatörler, ısıyı engellemeyecek şekilde korunmalıdır.

g) Merkezin her türlü tesisatı ve bölümleri temiz ve düzenli olmalıdır.

ğ) Merkezin bahçesi en az yatak odası olarak kullanılacak alanların toplamı büyüklüğünde olmalıdır. Bahçe büyüklüğü yetersiz olan binalarda gerekli koruma tedbirleri alınarak, binanın terası bahçe amaçlı olarak kullanılabilir.

h) Merkez hizmet binasının bir kattan fazla olması durumunda, bakıma muhtaç özürlü bireyin ihtiyacı olan hizmetlere ve birimlere ulaşılabilirliğinin sağlanması için asansör veya merdiven asansörü bulunmalıdır.

ı) (Ek: RG 23/10/2007- 26679 )Merkez kapasitesinin 100'ü geçmemesi tercih edilmelidir. Ancak, 100'den fazla bakıma muhtaç özürlüye hizmet verecek merkezlerde bakıma muhtaç özürlülerin takibine ve güvenliğine ilişkin farklı özür gruplarına yönelik farklı bahçe düzenlemesinin yapılması ve farklı dinlenme alanlarının oluşturulması gibi ilave tedbirlerin alınması sağlanır.

Merkezin bölümleri

MADDE 39 - (1) Merkezlerde düzenlenmesi zorunlu olan bölümler aşağıda belirtilmiştir. Bölümlerin fiziki özellikleri ve donanımı için gerekli malzemeler Genel Müdürlük tarafından çıkarılacak bir genelge ile belirlenir.

a) Sorumlu müdür odası,

b) Büro,

c) Bekleme odası,

ç) Personel odası,

d) Grup etkinlikleri odası,

e) Bireysel görüşme odası,

f) Çok amaçlı salon,

g) Mutfak ve yemekhane,

ğ) Bahçe,

h)( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 ) Yatak odaları,

ı) Sağlık personeli odası,

i) Banyo ve tuvalet.

Merkez binasının kullanımı

MADDE 40 - (1) Merkez binası hiçbir şekilde aslî amacı dışında başka bir amaçla kullanılamaz.

ALTINCI BÖLÜM

Merkezin İşleyişine İlişkin Esaslar

Merkezlerin genel çalışma esasları

MADDE 41 - (1) Merkezlerin genel çalışma esasları aşağıda belirtilmiştir.

a) Yatılı hizmet veren merkezler talep etmeleri ve açılış izin belgelerinde belirtilmesi hâlinde gündüzlü olarak da hizmet verebilirler. Bu durumda gündüzlü hizmet için ayrıca sorumlu müdür istenmez. Ancak gündüzlü hizmet için bu Yönetmeliğin 28 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtildiği şekilde personel çalıştırılır.

b) Gündüzlü hizmet veren merkezlerde bakıma muhtaç özürlünün gerektiğinde dinlenebileceği veya uyuyabileceği yatak odaları bulunmalıdır. Yatak odalarının üçer kişilik olmasına özen gösterilmelidir. Ancak en fazla altı bakıma muhtaç özürlü bir odada veya salonda yatırılabilir. Yatak odası olarak kullanılacak oda veya salon her bakıma muhtaç özürlüye en az üç metrekare yer olacak büyüklükte olmalıdır.

c) Yatılı hizmet veren merkezlerde bakıma muhtaç özürlü yatak odalarının birer veya üçer kişilik olmasına özen gösterilmelidir. Ancak en fazla altı bakıma muhtaç özürlü bir yatak odasında kalabilir. Yatak odaları, her bakıma muhtaç özürlüye en az beş metrekare yer olacak büyüklükte olmalıdır.

ç) Merkezlerin kapasitesi yatak odası olarak kullanılacak alan büyüklüğüne göre tespit edilir.

d) Merkezlere, ücreti Genel Müdürlükçe ödenen bakıma muhtaç özürlüler ile ücreti kendisi veya ailesi tarafından ödenen bakıma muhtaç özürlüler, bakım hizmeti sunulmak üzere kabul edilir.

e) Bedensel, zihinsel ve ruhsal bakıma muhtaç özürlülerin mümkün olduğunca yaş ve cinsiyetleri de dikkate alınarak farklı merkezlerde bakılmasına özen gösterilir. Ancak aynı merkez bünyesinde birden fazla özür grubuna bakım hizmetinin verilmesi hâlinde her özür grubu için ayrı bölüm oluşturulur ve bölümlerinden birbirine geçişi engelleyecek önlemler alınır. Ayrıca onüç ve üzeri yaştaki bakıma muhtaç özürlüler için cinsiyetlerine göre ayrı katlar olması sağlanır. Bakıma muhtaç özürlü bireylerin birbirlerine ve kendilerine zarar vermemesi için güvenlik tedbirleri alınır.

(2)( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 ) Merkez aracılığıyla bakıma muhtaç özürlü bireyin ikametgâhında bakım hizmeti verilebilir. Bu durumda merkez bünyesinde en az 2 mesleki ve 1 sağlık personelinden olmak üzere 3 kişi ile evde bakım hizmet birimi oluşturulur. Merkez aracılığıyla ikametgâhında bakım hizmeti verilen bakıma muhtaç özürlü sayısı, merkezde bakılan bakıma muhtaç özürlü sayısı ile birleştirilir ve merkezin bakım hizmeti verdiği toplam bakıma muhtaç özürlü sayısına göre merkezde mesleki personel ve sağlık personeli çalıştırılır. Evde bakım hizmet birimi sorumlu müdürün gözetim ve denetiminde çalışır. Merkez değerlendirme kurulunun hazırlayacağı bireysel bakım planı doğrultusunda evde bakım hizmet biriminin denetim ve rehberliğinde bakıcı personel tarafından bakım hizmeti verilir. Ayrıca, evde bakım hizmet birimi bakıma muhtaç özürlü bireyi ve ailesini her ay düzenli olarak ikametgâhında ziyaret ederek bakım hizmetlerinin sunumunu takip eder, bakıma muhtaç özürlü bireye ve ailesine psiko-sosyal destek hizmetlerini verir. Bir bakıcı personel bir günde en fazla üç bakıma muhtaç özürlüye hizmet verebilir. Ancak, bir bakıcı personelin haftalık toplam çalışma süresi, yıllık fazla çalışma süresi dahilinde yaptırılacak fazla çalışmalar hariç, 4857 sayılı İş Kanununun 63 üncü maddesinde belirtilen çalışma süresini geçemez ve bakım hizmetleri ücretlerinin ödenmesinde, haftalık çalışma sürelerine uyulup uyulmadığı takip edilir. Bakıcı personele fazla çalışma yaptırılmasından dolayı Kurum tarafından ilave bakım ücreti ödenmez.

(3) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Merkezde bakıma muhtaç özürlü bireyin sağlık durumu ve merkezde kalış süreleri dikkate alınarak, yatılı merkezlerde asgari üç öğün, gündüzlü merkezlerde asgari bir öğün beslenme ihtiyacı karşılanır. Bakıma muhtaç özürlü bireye verilen yemek numuneleri yirmi dört saat muhafaza edilir. Yemek listelerinin bir örneği her türlü denetimde gösterilmek üzere dosyasında muhafaza edilir.

(4) (Ek: RG 23/10/2007- 26679 )Bakıma muhtaç özürlünün her türlü geliri veya mal varlığı, kendisinin veya yasal temsilcisinin izni ile merkez tarafından emanete alınarak, merkezde görevli lisans eğitimi almış en az üç personelden oluşan komisyon marifetiyle, sorumlu müdürün gözetim ve denetiminde, her türlü harcama belgelendirilerek bakıma muhtaç özürlünün ihtiyaçları için harcanabilir.

(5)(Ek: RG 23/10/2007- 26679 ) Merkezde bakıma muhtaç özürlünün kabulü işlemlerini yürütmek, her bakıma muhtaç özürlü için bireysel bakım planını hazırlamak, bakıma muhtaç özürlünün ailesi ve yakınları ile iletişimini devam ettirmek, bakıma muhtaç özürlünün merkeze uyumunu sağlamak, merkeze uyum sorunu olan bakıma muhtaç özürlüler hakkında değerlendirmelerde bulunarak çalışma planı hazırlamak, merkezin hizmetlerine ilişkin her türlü veri ve raporları hazırlamak için en az 2 mesleki ve 1 sağlık personelinden üç kişi ile Değerlendirme Kurulu oluşturulur. Değerlendirme Kurulunun sekretarya, arşiv, veri tabanı oluşturma ve koordinasyon işleri sosyal çalışmacı veya sosyal hizmet uzmanı tarafından yürütülür.

Bakım ücreti Genel Müdürlükçe ödenecek bakıma muhtaç

özürlünün müracaatı ve değerlendirilmesi

MADDE 42 - ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 )

(1) Bakıma muhtaç özürlülerden, her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirleri toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olduğu birey sayısına göre kendilerine düşen ortalama aylık gelir tutarı bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3'ünden daha az olanların bakım ücreti Genel Müdürlükçe karşılanacak olup müracaat ve işlemleri aşağıdaki şekilde yapılır.

a) Bakıma muhtaç özürlünün bakım talebine ilişkin müracaat, bakıma muhtaç özürlü bireyin kendisi veya yasal temsilcisi tarafından İl/ilçe Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne yapılır.

b) Bakıma muhtaç özürlünün bakım talebine ilişkin olarak Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde belirtilen belgeler istenir ve bu belgeler il müdürlüğünce değerlendirilir.

c) İl müdürlüğünce bakıma muhtaç özürlü ve ailesinin psiko-sosyal ve ekonomik durumu ile yararlanılabilecek hizmetler hakkında bakım raporu hazırlanır.

ç) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ihtiyacına göre alması gereken bakım hizmetleri, (b) bendinde belirtilen Yönetmelik çerçevesinde Bakım Raporu ile belirlenir.

d) Bakıma muhtaç özürlünün ihtiyaç duyduğu bakım hizmetlerinin belirlenmesini müteakiben, bakım hizmetinin verileceği merkez, bakıma muhtaç özürlünün veya yasal temsilcisinin talebi doğrultusunda merkezin kapasitesi dikkate alınarak belirlenir. Konu il müdürlüğünce, belirlenen merkeze bildirilir.

e) Belirlenen merkezin bakım hizmetini vermeyi kabul etmesi hâlinde, bakıma muhtaç özürlüye, belirlenen merkezde bakım hizmetinin verilmesi il müdürlüğünce onaylanır.

f) Bakıma muhtaç özürlü veya yasal temsilcisi, merkezde verilen bakım hizmetinden memnun olmaması hâlinde, merkezin değiştirilmesini talep edebilirler. İl müdürlüğü talebi değerlendirerek gerekli işlemi yapar.

Bakım ücreti kendisi veya ailesi tarafından ödenen bakıma muhtaç özürlünün müracaatı ve değerlendirilmesi

MADDE 43 - (1) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ücretinin ailesi veya kendisi tarafından ödenmesi hâlinde bu Yönetmeliğin 44 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen belgeler ile birlikte müracaat merkeze yapılır. Merkez açılış izin belgesinde belirtilen özür grubuna uygun olan bakıma muhtaç özürlüyü değerlendirme kurulunda değerlendirir ve uygun görmesi hâlinde kabul eder.

Merkeze bakıma muhtaç özürlü kabulü

MADDE 44 - (1) Merkeze bakıma muhtaç özürlü kabulü aşağıda belirtilen şekilde yapılır. Buna göre;

a) Bakım ücreti bakıma muhtaç özürlü veya ailesi tarafından ödenecek ise merkeze kabul edilecek bakıma muhtaç özürlüden, ailesinden veya yasal temsilcisinden dilekçe, bakıma muhtaç özürlüye ait nüfus cüzdanı örneği, veliye veya vasiye ait ikametgâh belgesi, bakıma muhtaç özürlü için sağlık kurulu raporu ve iki adet fotoğraf istenir,

b) Bakım ücreti Genel Müdürlük tarafından ödenecek ise bu Yönetmeliğin 42 nci maddesinde belirtilen belgelerden oluşan dosyanın bir nüshası il müdürlüğünce resmî yazı ekinde merkeze gönderilir,

c) Merkezde, bakıma muhtaç özürlü ve ailesi hakkında ayrıntılı ilk görüşme formu düzenlenir,

ç) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ihtiyacı merkez değerlendirme kurulunda değerlendirilir ve bireysel bakım planı oluşturulur,

d) Merkeze kabul edilen her bakıma muhtaç özürlü için bir dosya açılır, belgeleri saklanır.

Merkeze ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabulü

MADDE 45 - (1) Merkez hizmetlerinden yararlanmak üzere aşağıda belirtilen esaslar dahilinde ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabul edilir.

a) Merkeze il müdürlüğünün veya merkezin önereceği bakıma muhtaç özürlüler arasından, il müdürlüğünde görevli sosyal çalışmacı tarafından hazırlanacak sosyal inceleme raporu sonucuna göre ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabul edilir,

b) Merkeze hizmet verdiği bakıma muhtaç özürlü sayısının yüzde üçü oranında ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kabul edilir,

c) Merkeze ücretsiz kabul edilecek bakıma muhtaç özürlüler, sosyal ve ekonomik yoksunluk içerisinde bulunan bakıma muhtaç özürlüler arasından il müdürlüğünce belirlenir,

ç) Merkez, her ay sonunda kapasitesini, hizmet verdiği bakıma muhtaç özürlü sayısını, ücretsiz hizmet verdiği bakıma muhtaç özürlü sayısını ve varsa açık olan ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kapasitesini il müdürlüğüne bildirir,

d) İl müdürlüğü ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kapasitesinin doldurulmasını takip eder, il müdürlüğünün teklifine rağmen ücretsiz bakıma muhtaç özürlü kapasitesini doldurmayan merkeze bu Yönetmeliğin 57 nci maddesindeki hükümler uygulanır.

Merkezden bakıma muhtaç özürlünün ayrılması

MADDE 46 - (1) Merkezden bakıma muhtaç özürlünün ayrılması aşağıdaki durumlarda gerçekleşir.

a) Ailenin, bakıma muhtaç özürlünün yasal temsilcisinin veya reşit ve aynı zamanda mümeyyiz olan bakıma muhtaç özürlünün istemde bulunması,

b) Bakıma muhtaç özürlü kabulüne esas bilgi ve belgelerde yanlışlık olduğunun tespiti veya bakıma muhtaç özürlünün tüm mesleki çalışmalara rağmen merkeze uyum sağlayamaması,

c) Bakım programının tamamlanması, hâlinde bakıma muhtaç özürlünün ilişiği kesilir.

(2) Ailesi ve yasal temsilcisi bulunmayanların durumları Genel Müdürlüğe bildirilir.

Merkezin çalışma gün ve saatleri

MADDE 47 - (1) Gündüzlü hizmet veren merkezler haftanın altı günü mesai saatleri içinde, yatılı hizmet veren merkezler ise milli ve dini bayramlar ve resmî tatillerde dahil olmak üzere haftanın yedi günü yirmi dört saat çalışır.

Merkezin tatil edilmesi

MADDE 48 - (1) Merkez, bulunduğu yörenin iklim koşulları ve tadilat nedeniyle bir yıl içinde en çok bir ay tatil edilebilir. Kurucu tatil gerekçelerini içeren dilekçe ile il müdürlüğüne başvurur. Merkezin tatil edilmesi il müdürlüğünün onayına bağlıdır. Merkezin tatil edilmesi hâlinde bakıma muhtaç özürlü bireyin mağdur olmaması için bakıma muhtaç özürlü bireyin bakımına yönelik gerekli önlemler merkez tarafından alınır ve bakımı sağlanır.

Ücret tespiti

MADDE 49 - (1) Bakım ücretleri uygulaması, Genel Müdürlük tarafından ödenecekler hariç olmak üzere, aşağıda belirtilen esaslara göre yerine getirilir.

a) Merkezlerde verilecek bakım hizmetlerinin taban ücretleri, valinin ya da görevlendireceği bir yardımcısının başkanlığında il sosyal hizmetler müdürü, defterdar, il ticaret odası temsilcisi, belediye başkanlığı temsilcisi, il dahilinde özel bakım merkezlerinin kendi aralarında seçecekleri temsilciden oluşan komisyon tarafından yılda bir kez tespit edilir.

b) Komisyon, her yıl Ocak ayının son haftasında toplanır.

c) Taban ücretler, üretici fiyat endeksindeki artış oranları esas olmak üzere, sosyo-ekonomik koşullar, merkezlerin personel, kira, ısıtma, onarım ve diğer zorunlu giderleri dikkate alınarak belirlenir.

ç) Komisyon gündüzlü ve yatılı hizmet ile evde hizmet taban ücretlerini tespit eder.

d) Komisyon tarafından tespit edilen taban ücretler vali tarafından onaylanarak Ocak ayından başlayarak geçerli olur.

e) Komisyon tarafından onaylanan taban ücretlerinin altında olmamak koşuluyla merkezler, verecekleri hizmet türlerine göre uygulayacakları ücretleri, kendi maliyet hesaplarına göre belirler ve il müdürlüklerine bildirirler.

Ücret tahsili

MADDE 50 - (1) Bakıma muhtaç özürlünün bakım ücretinin kendisi veya ailesi tarafından ödenmesi hâlinde; bakım ücreti, bakım hizmetlerin sunulmasını müteakiben aylık olarak alınır. Ücretin tahsiline ilişkin olarak belge düzenlenir.

(2) ( Değişik: RG 23/10/2007- 26679 )Bakıma muhtaç özürlünün bakım ücretinin Genel Müdürlükçe ödenecek olması hâlinde; bakım ücreti Bakıma Muhtaç Özürlülerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik hükümlerine göre ödenir.

(3) ( Ek: RG 23/10/2007- 26679 )Merkezin eksik personel çalıştırdığının tespit edilmesi hâlinde; Genel Müdürlükçe ödenecek bakım ücreti, eksik çalıştırılan personel sayısının çalıştırılması gerekli toplam personel sayısına oranı ölçüsünde eksik ödenir. Geçmiş aylarda eksik personel çalıştırdığı tespit edilen merkez için de aynı şekilde hesaplama yapılarak yapılacak yeni ödemelerde kesinti yapılır.

Merkezde bulunması gereken defter ve dosyalar

MADDE 51 - (1) Merkezde aşağıdaki defter ve dosyaların bulundurulması zorunludur.

a) Gelen evrak kayıt defteri,

b) Giden evrak kayıt defteri,

c) Zimmet defteri,

ç) Bakıma muhtaç özürlülere ait kütük defteri,

d) Denetleme defteri,

e) Her bakıma muhtaç özürlü için, içinde ilk kabul belgeleri ile bakıma muhtaç özürlünün bireysel bakım planlarının ve diğer tutanak ve çizelge gibi belgelerin bulunduğu dosya,

f) Bakıma muhtaç özürlülerin devam çizelgeleri ve personelin çalışma programını gösteren çizelgelerin bulunduğu bakıma muhtaç özürlü ve personel takip dosyaları,

g) Personelin özlük ve sağlık dosyaları.

(2) Merkez, hizmet verilmeye başlanmasından itibaren tutulan kayıtları ve bakıma muhtaç özürlülere ait dosyaları muhafaza etmek zorundadır. Merkezin yazışmalarında antetli kağıt ve kaşe kullanılması zorunludur.

İl müdürlüklerine gönderilecek belgeler

MADDE 52 - (Değişik:RG-31/7/2009-27305)

(1) Her ayın ikinci haftasında bakıma muhtaç özürlü listesinin, personel listesinin, aylık SSK prim bildirgesinin bir örneği il müdürlüğüne gönderilir. Uyarılara rağmen istenilen bilgi ve belgeleri göndermeyen merkeze, bu Yönetmeliğin 57 nci maddesindeki hükümler uygulanır.

Sivil savunma planı

MADDE 53 - (1) Açılış izin belgesinin düzenlenmesinden sonra iki ay içinde merkezin yangın, sabotaj ve depremde uygulanacak sivil savunma planı merkez tarafından hazırlanarak merkezin kolay görülebilen iç mekanına asılır.

Genel Müdürlüğe gönderilecek belgeler

MADDE 54 - (1) Merkezde çalışan personel sayısı ve niteliği ile merkeze devam eden bakıma muhtaç özürlüler hakkındaki bilgiler Genel Müdürlükçe tespit edilecek şekilde il müdürlüğü tarafından istenilen sürede Genel Müdürlüğe gönderilir.

YEDİNCİ BÖLÜM

Teftiş ve Denetim

Teftiş ve denetim

MADDE 55 - (1) Merkezin işleyişinde karşılaşılan sorunları, bakım hizmetlerinin sunulmasında aksayan yönleri tespit etmek, çözüm yolları bulmak, sunulan hizmetin kalitesini artırmak ve hizmetlerin ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunu tespit etmek amacıyla denetim yapılır.

(2) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) Merkezde bakıma muhtaç özürlülere yönelik hizmetlerin denetimi Genel Müdürlük denetim elemanları veya il müdürlüğü tarafından yapılır.

(3) Merkezin denetimleri aşağıdaki esaslara göre yapılır.

a) (Değişik:RG-31/7/2009-27305) ) Merkez il müdürlüklerince yılda bir kez veya gerek duyulduğu zaman denetlenir. Denetleme sonucu tespit edilen hususlar il müdürlüğünce denetleme defterine yazılır. Denetleme esnasında defterin yazılmaması durumunda il müdürlüğü tarafından denetleme raporu gönderilir. Bu rapor denetleme defterine yapıştırılır.

b) Merkez, Genel Müdürlük müfettişleri tarafından da denetlenir ve teftiş sonucu tespit edilen hususlar denetim defterine yazılır.

c) Merkez yetkilileri denetleyicilere denetim esnasında istendiği takdirde her türlü belgeyi sunmak ve göstermekle yükümlüdürler.

ç) Denetim sonucu tespit edilen aksaklıklar il müdürlüğünce yazılı olarak merkeze bildirilir. Merkez ayrıca bir süre verilmediyse bir ay içinde belirtilen aksaklıkları düzeltmek ve gidermek zorundadır.

d) Verilen süre içinde aksaklıklarını gidermeyen merkezin faaliyeti il müdürlüğünün teklifi ve valilik makamının onayı ile kolluk kuvvetlerinin nezaretinde geçici veya sürekli olarak durdurulur.

Merkezin geçici olarak kapatılma nedenleri

MADDE 56 - (1) Merkezin beş iş günü geçici olarak kapatılması, aşağıda belirtilen hususlardan birisinin tespiti hâlinde ve uyarıya rağmen verilen süre içinde gerekli düzenleme yapılmadığı veya eksikliğin giderilmediği durumlarda yerine getirilir.

a) Merkezin açılış izin belgesinde yer almayan özür grubu kabul edildiğinde,

b) Personel için çalışma izni alınmadığında,

c) Eksik personel çalıştırıldığında,

ç) Tespit edilen taban ücretten düşük ücret alındığında,

d) (Mülga:RG-23/10/2007-26679)

e) İl müdürlüğünce istenen bilgi ve belgeler gönderilmediğinde,

f) Sorumlu müdürün görevden ayrılmasının bildirilmediği ve yeni sorumlu müdür görevlendirilmesi teklif edilmediğinde,

g) Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edildiğinde,

ğ) Bakılması gereken oranda ücretsiz bakıma muhtaç özürlü bakılmadığında.

Merkezin geçici kapatılması

MADDE 57 - (1) Merkezin bu Yönetmeliğin 56 ncı maddesi gereğince kapatılması, il müdürlüğünün teklifi ve valilik makamının onayı ile kolluk kuvvetleri nezaretinde gerçekleştirilir. Kapatılan merkezler il çalışma müdürlüğüne ve defterdarlığa bildirilir. (2) Geçici kapatma kararı en az beş iş günü öncesinden merkeze bildirilerek bakıma muhtaç özürlülere ve ailelerine bilgi verilmesi sağlanır. (3) Geçici kapatma cezasının bitiminde merkez kendiliğinden açılmış sayılır. Ancak geçici kapatmayı gerektiren fiilin tekrarı veya devamı hâlinde yine aynı şekilde 56 ncı madde hükümleri dahilinde on günden az olmamak üzere geçici olarak kapatılır.

Merkezin kapatılma nedenleri

MADDE 58 - (1) Merkezin kapatılması aşağıdaki koşullarda gerçekleşir.

a) Uyarılara rağmen tespit edilen hususları gidermeyen ve iki kez geçici kapatma cezası almasına rağmen aynı konularda eksikliği tespit edilen,

b) Açılış izin onayı olmadan hizmete başlayan,

c) İzinsiz devir ve nakil işlemi yapan, merkezler kapatılır.

Merkezin kapatılmasında yapılacak işlemler

MADDE 59 - (1) Merkezin, bu Yönetmeliğin 58 inci maddesi gereğince kapatılması, il müdürlüğünün teklifi ve valilik onayı ile kolluk kuvvetleri nezaretinde gerçekleştirilir. Kapatılan merkezler il çalışma müdürlüğüne ve defterdarlığa bildirilir.

(2) Kapatma kararı en az on beş gün öncesinden merkeze bildirilerek bakıma muhtaç özürlülere ve ailelerine bilgi verilmesi sağlanır.

(3) Merkez açılış izin onayının ve açılış izin belgesinin aslını on beş gün içinde il müdürlüğüne teslim etmek zorundadır.

(4) Merkezin kapatıldığı Genel Müdürlüğe, çalışma müdürlüğüne vedefterdarlığa bildirilir.

(5) Merkezin kapatılması hâlinde merkezde kalan ve bakım ücretleri Genel Müdürlük tarafından ödenen bakıma muhtaç özürlüler, il müdürlüğünce geçici olarak il içindeki veya çevre illerdeki diğer merkezlerde bakım ihtiyaçları sağlanır.

Suç işleyen merkez personeli

MADDE 60 - (1) Merkeze kabul edilen bakıma muhtaç özürlülere karşı ihmal ve istismarı görülen veya suç işleyen merkez personeli hakkında, Türk Ceza Kanunu hükümlerine ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanuna göre işlem yapılır.

SEKİZİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

EK MADDE 1 - (Ek:RG-16/3/2009-27171)

Bu Yönetmelik çerçevesinde hizmete açılan ve faaliyet gösteren özel bakım merkezinde yatılı olarak bakılan ve bakım ücreti Genel Müdürlükçe ödenen bakıma muhtaç özürlünün, sağlık giderleri 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerine göre karşılanır.

EK MADDE 2 - (Ek:RG-16/3/2009-27171)

Bu Yönetmelik çerçevesinde hizmete açılan ve faaliyet gösteren Özel bakım merkezinde yatılı olarak bakılan ve bakım ücreti Genel Müdürlükçe ödenen bakıma muhtaç özürlünün, giysi ve harçlık ihtiyacı; Genel Müdürlüğe bağlı resmi merkezlerde bakılan özürlülerin giysi ve harçlık ihtiyaçlarının karşılanmasındaki usul ve esaslar dahilinde Genel Müdürlük tarafından il müdürlüğüne ödenek gönderilerek karşılanır.

Bakıcı personel istihdamı

GEÇİCİ MADDE 1 - (Ek:RG-23/10/2007-26679) 23/10/2007 tarihinden itibaren bir yıl süresince, sağlık meslek lisesi ve kız meslek lisesi çocuk gelişimi ve eğitimi bölümü mezunu olan ve merkezde bakıcı personel olarak çalışmak isteyen kişilerden Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifika veya başarı belgesi sahibi olma şartı aranmaz."

Merkezin bulunduğu yer

GEÇİCİ MADDE 2 - (Ek:RG-23/10/2007-26679) 23/10/2007 tarihinden önce açılış izni alan veya açılış işlemlerini sürdürmesi için izin verilen merkezlerden 35 inci maddeye uygun yerde bulunmadığı tespit edilen ve durumu il müdürlüğünce tebliğ edilen merkezler, 23/10/2009 tarihine kadar 35 inci maddede belirlenen ölçütlere uygun olarak düzenleme yaparlar veya merkez uygun yere nakil edilir.

Yürürlük

MADDE 61 - (1) Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Maliye Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığınca müştereken hazırlanan ve Sayıştayın görüşü alınan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 62 - (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün bağlı olduğu Bakan yürütür.




kaynak:T.C. Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı