YAŞAYAN DEĞERLER EĞİTİMİ PROGRAMI
TANIM:
Living Values Education / Yaşayan Değerler Eğitim Programı (YDEP) değerlerin eğitimini işleyen bir eğitim programıdır. Çocukların ve genç yetişkinlerin on iki temel kişisel ve sosyal değeri keşfetmeleri ve geliştirmelerine yardımcı olmaları için eğitimcilere farklı deneysel çalışmalar ve pratik yöntemler sunmaktadır. Bu değerler; mutluluk, dürüstlük, alçakgönüllülük, işbirliği, özgürlük, sevgi, barış, saygı, sorumluluk, sadelik, hoşgörü, birlik olarak belirlenmiştir.
TARİHÇE:
Yaşayan Değerler Eğitim Programı (YDEP) 1995 yılında Birleşmiş Milletlerin 50. yıl dönümü kutlamaları için Brahma Kumaris’ in hazırladığı uluslar arası bir projeden gelişmiş; “Daha İyi Bir Dünya için Değerlerimizi Paylaşalım” isimli bu proje 12 evrensel değere odaklanmıştır. Birleşmiş Milletler sözleşmesinin önsözündeki bir ilkeden geliştirilmiş olan tema : “Temel insan haklarına, insan varlığının onuruna ve değerine olan inancı yeniden pekiştirmek için…” dir.
Halen UNESCO tarafından desteklenen ve Association for Living Values Education International (ALIVE)* adlı kar amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından farklı ülkelerde yürütülmekte olan programın amacı çocukların karar verebilen, toplumda saygın bir yeri olan, kişisel gelişimlerini sağlayan bireyler olmalarını kolaylaştırmaktadır.
KAPSAM:
2010-2011 Eğitim yılında, okulumuzda uygulamayı planladığımız bu çalışma yukarıda bahsedilen orijinal YDEP programı üzerinde bazı değişiklikler yapılmasıyla oluşturulmuştur. Programda belirtilen değerler, uygulama süresi ve etkinlikler yeniden yapılandırılmış; değerler doğrultusunda uygulanacak sınıf içi etkinlikler konusunda öğretmenlere esneklik tanınmıştır. Sınıf içi etkinlikler hafta içinde her gün ya da belirli günlerde günlük planın içine entegre edilerek uygulanabilir. Sınıf içi uygulamaların yanı sıra değerlerle ilgili yapılacak genel etkinlikler ve aile katılımı etkinlikleri de eğitim süreci bölümünde yer almaktadır.
AMAÇLAR:
Okulların temel misyonlarından biri de insan ilişkilerinin sevgi, dürüstlük, karşılıklı güven, işbirliği ve saygı üzerine kurulması, etkin ve güvenilir bir öğrenme ortamı yaratılmasıdır. Okullarımız olumlu davranışları oluşturmak, pekiştirmek ve çocuklara yaşantısal olarak öğrenme fırsatı yaratmak için farklı eğitsel rehberlik programları planlar ve uygular. Okul öncesi eğitimden başlayarak yaşamları boyunca çocuklarda olumlu davranışları kazandırmak ve etkin davranış yönetimini oluşturmak amacıyla okulumuzda ‘Yaşayan Değerler Eğitimi’ programı geliştirilerek uygulanmaya başlanmıştır.
Programla ulaşılması hedeflenen amaçlar aşağıda sıralanmıştır:
İyi karakterli bireyler yetiştirmek, temel değerleri pekiştirmek.
Çocukların kendilerine ve topluma yararlı olacak sevgi, saygı, demokrasi, adalet, işbirliği, eşitlik, aile bağlılığı, bağımsızlık, barış, duyarlılık, iyimserlik, sorumluluk vb temel değerleri bilişsel ve sosyal-duygusal gelişimlerine uygun kazanmalarını sağlamak.
Çocukların farklı değerlerin üzerinde düşünmelerine, düşüncelerini ifade etmelerine ve kazandıkları değerleri davranışa dönüştürmelerine fırsat tanımak.
Çocukların karar verebilen, toplumda saygın bir yeri olan, kişisel gelişimlerini sağlayan bireyler olmalarını kolaylaştırmak; toplumla saygı , güven ve doğru bir amaçla bütünleşmelerini sağlamak.
Eğitimcilere farklı bir bakış açısı kazandırarak yeni eğitici uygulamalar yapmalarını ve programla ilgili okul aile işbirliğini sağlamaktır.
ÖNEM:
Okul öncesi eğitimde çocukları tüm gelişim alanlarında desteklemek hedeflenir ve kaliteli bir okul öncesi eğitimde akademik becerilerin yanı sıra toplumsal değerlere de yer verilmelidir.
Okul öncesi dönemde kendine güvenme, sorumluluk alma, sorumluluklarını yerine getirme, bir göreve başlama/ görevi tamamlama, takım çalışması, yalan söylememe, nezaket kelimelerini kullanma gibi değerlerin kazandırılması çocuğun tüm yaşamı boyunca kullanacağı becerileri de beraberinde getirir. İyi bir değerler eğitimi çocuğun kişilik gelişimi kadar akademik başarısını da olumlu etkileyecektir.
Kaynaklar
Wiliams, (2000). A Whole School Approach To Anti-Bullying: Incorporating The Rowellyn Park
Values Program, Paper read in ISPA Colloquium, USA
Amnesty International – Uluslararası Af Örgütü (1997). First Steps: A Manual for Starting Human
Rights Education, London: Retrieved on 17.01.2002 from World Wide Web: www.hrea.org/pubs
UNESCO (1995). Living Values: an Educational Program, Retrieved on 22.10.2001 from World Wide Web: www.livingvalues.com