Çocuk Gözüyle Bilgisayar konusuda değişik okullarda araştırmalar yaptık. Ümitköy, Konutkent, Etimesgut ve Sivas'ta araştırmamız için hazırladığımız yönlendirici soruları okul öncesi gruplarına yönlendirdik. Beytepe'de ise bilgisayarın sosyal ilişkilere bakışa etkisi kapsamında yapılan sosyometri testinden çıkarımlarımıza bu bölümde yer verdik. Ayrıca farklı yerlerde araştırmalar yapmak sosyo-kültürel farkların çocukların bilgisayara bakışına etkisini görme fırsatı yarattı.
Çocuk gözüyle bilgisayar konusunda yaptığımız araştırmalarda çocukların bilgisayar kavramıyla eşleştirdikleri kavramların neler olduğunu gördük. Bu araştırma için değişik okullarda stajer öğretmen olan arkadaşlarımız ve 2 okul öcesi öğretmeni bize yardımcı oldu.
Çocuklara yönelttiğimiz soru
Bilgisayar deyince ne anlıyorsun, aklına ne geliyor?
şeklindeydi. Ayrıca çocukların bu soruya verdikleri yanıtın sebebini mümkün olduğunca öğrenmeye çalıştık. Çocuklar bilgisayarın çağrıştırdığı ilk kelimeyi veya tanımı söyledikten sonra Neden ilk .... söyledin şeklindeki soruyla bilgisayarın yaşantıları içindeki yerini ve bilgisayarın en çok hangi yolla haytlarına girdiğini gözlemleme fırsatı yakaladık.
Anketler ve sosyometri raporlarından örnekler
Öğrencilerimizden aldığımız cevaplara bakalım:
Babamın akşam eve başıda beklediği şey.(Babası işten eve gelince bilgisayar başına geçiyormuş ve saatlerce başında oturuyormuş)
Araba yarışı. (Kendisi ve çevresindekileri bilgisayarı sadece oyun oynamasına dayanarak bu tür bir algı edinmiş.)
Yine yukarıdaki cevaba benzer bir cevapta çiçek isimli bir öğrenciden gelmiş.
Barbie giydirme ve kuaförcülük oyunu
Çizgi film
Öğretmen(Evinde bilgisayar olmadığı için olsa gerek bilgisayarı öğretmeni ile bağdaştırmış.)
Bu şekilde başka örnekler de:
Okul
Sınıf
Evim/ Odam şeklindeki cevaplarla verilebilir.
Kutu (Şekilsel bezerlikle bilgisayar kavramına dair algı geliştirilmiş)
Çanta (Laptopların çantaya koyulduğundan yola çıkmış) Kamera (çocuk bilgisayarı görünce Almanya'daki teyzesini görmek istediğini söylüyor ve dolaylı olarak bilgisayar denince kamera ile teyzesiyle görüşmelerini bağdaştırmış durumda.) Buna benzer başka örnekler de:
Kulaklık
Müzik Bilgisayar Kullanımı ve Müziklerin kullanımı konusunun önemi öne çıkıyor. Bir çocukta bilgisayar deyince ablamın uzaktakileri görerek konuştuğu şey demiş. Msn'de defalarca ablasının görüntülü sohbetine tanık olan bu öğrenci bilgisayarın iki kişi arasında konuştuğunu söylüyor. Bilgisayarı bir canlı olarak algılaması dikate değer bir nokta. Yazı yazılan şey
Haber bakılan şey
Canımız sıkıldığında oyun oynadığımız şey
Canımız sıkıldığında yazı yazarız.
Resim bakarız.
Plan çıkartılır, arabalara bakılır, resim, boyama yapılır, oyun oynanır.
İnternete girilir.
Amcamın silahlı oyun oynadığı şey
Ablam ders çalışıyor.
Resim yapıyorum.
Genel olarak verilen çoğunluktaki cevap ise Oyun olmuş. O halde eğitimde oyunların önemi göz ardı edilemez gerçektir. Bu araştırmalarda Okul Öncesinde Bilgisayar Oyunlarının seçiminin önemini görmüş oluyoruz.
Çocukların Bilgisayara Bakış Açısına Etkisi Olan Değişkenler :
Sosyal ve Kültürel Farkların çocukların bilgisayar bakış açısına etkisi
Yaptığımız araştırmalarda çocukların yaşadıkları sosyal ve kültürel ortamlara bağlı olarak bilgisayar bakış açılarını değiştiğini gördük. Verilen cevaplara bağlı olarak sosyo ekonomik düzeyi daha düşük yerlerde yaşayan çocukların bilgisayar teknolojilerine yönelik kavramsal bilgisi azalıyor.
Cinsiyet farklarından doğan ilgi alanlarının bilgisayara bakış açısına etkisi
Çocukların verdikleri cevaplarda cinsiyete bağlı ilgi alanlarının değiştiği göze çarpmaktadır. Hatta verilen cevaplarda (özellikle oyunlarla ilgili olanlarda)cinsiyete bağlı kutuplaşma olduğu da söylenebilir. Kızların Bilgisayar nedir?e verdikleri cevap genel olarak kuaförcülük/ barbie giydirme oyunlarıyken erkekler ise araba yarışı, savaş
vb. demişlerdir.
Ailenin tutumunun bilgisayar bakış açısına etkisi
Ailelerin çocukların bilgisayar kullanımı konusuna yaklaşımları değişiklik göstermektedir. Kültürel farklar, ekonomik düzey, toplumun yapısı, cinsiyetin ailenin tutumunu etkilediği söylenebilir. Ailenin çocuğa karşı tutumu ise bilgisayara karşı gelişen algıları yönlendirir. Ve dolayısıyla çocuğun bilgisayar bakışını etkiler.
hacattepe.edu