LinkBack URL
About LinkBacks
|
25-36 AY
ÖZBAKIM BECERİLERİ
1-Bardak ve kaşık kullanarak kendini besleme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masaya oturun.Kaşıkları, içinde sevdiği içecek olan bir bardağı ve içinde yiyecek olan tabaklardan, birini kendi önünüze diğerini ise çocuğunuzun önüne koyun.Çocuğunuza bak uyarısını yapın, kaşığınızla tabağınızdan bir parça yiyecek alın. Yaptığınız hareketi onun da yapmasını isteyin. Eğer çocuğunuz kaşık ile yaptığınız hareketi taklit edebilirse, onu ödüllendirin : “ Aferin, çok güzel yiyorsun” . Eğer hareketi taklit edemezse denemesi için ona zaman tanıyın ve destekleyin. Daha sonra içeceğinden de içmesini söyleyin ve ona model olun.
2-Yetişkinden havluyu alıp ellerini ve yüzünü silme.
Etkinlik:
Çocuğunuza sabah kalktığınızda, birlikte banyoya giderek ellerinizi ve yüzünüzü yıkayacağınızı söyleyin. Öncelikle ellerinizi ve yüzünüzü siz yıkayın ve havluyu alarak nasıl ellerinizi ve yüzünüzü kuruladığınızı ona gösterin : “ Bak şimdi ellerimi ve yüzümü yıkadım, havluyla kuruluyorum. “ deyin ve şimdi sıra sende diyerek ondan da aynı hareketi yapmasını isteyin.
3-Kamış kullanarak bardaktan sıvı içme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masaya oturun. İçerisinde sevdiği bir içecek olan bardağı hem kendi önünüze hem de çocuğunuzun önüne koyun. Kamışları bardaklarınızın içine koyun. İlk önce siz kamıştan içeceği için ve çocuğunuza model olun. Kamıştan içeceği nasıl içtiğinizi anlatın : “ Bak ben nasıl içiyorum. Şimdi sen de kamışı ağzına al ve içeceği yavaşça bardaktan çek “ . Eğer çocuğunuz bu hareketi yapamazsa kamışı bardaktan çıkarın ve kamış boştayken denemeler yapın. Kamışı ağzındayken üfleme ve içine çekme hareketlerini birlikte çalışın. Daha sonra içeceği içmeyi yeniden deneyin.
4-Çatalı yiyecekle doldurma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masaya oturun.Çatalı ve içinde sevdiği yiyecek olan tabaklardan, birini kendi önünüze diğerini ise çocuğunuzun önüne koyun.Çocuğunuza bak uyarısını yapın, çatalınızla tabağınızdan bir parça yiyecek alın. Yaptığınız hareketi onun da yapmasını isteyin. Eğer çocuğunuz çatal ile yaptığınız hareketi taklit edebilirse, onu ödüllendirin : “ Aferin, çok güzel yiyorsun” . Eğer hareketi taklit edemezse denemesi için ona zaman tanıyın ve destekleyin. Tabağa koyduğunuz yiyeceklerin çatala kolay gelen yiyecekler olmasına dikkat edin.
5-Katı yiyecekleri çiğneyip yutma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masaya oturun. Masaya içinde sevdiği (katı) yiyecekler olan bir tabak koyun ( meyve, bisküvi..vb. ) . Yiyecekleri ağzında güzelce çiğnemesini ve ondan sonra yutmasını söyleyin. Yiyeceklerden küçük parçalar alıp, ağzına götürmesini söyleyin, ona model olun.
6-Tuvalet ihtiyacını söyleme.
Etkinlik:
Çocuğunuza tuvaleti geldiğinde size ya da yanında bulunan bir yetişkine bu ihtiyacını söylemesi gerektiğini anlatın: ‘Ayşecim tuvaletin geldiğinde bana bu ihtiyacını söylersen sana yardımcı olabilirim. ’..gibi. Böylece çocuğunuza tuvalet ihtiyacını söyleme alışkanlığı kazandırabilirsiniz.
7-Ayakkabılarını giyme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte dışarı çıkarken ayakkabılarınızı alın ve birlikte karşılıklı yere – tabureye oturun. Öncelikle ayakkabılarınızı elinize alın ve siz giyin. Daha sonra aynı hareketi ondan da yapmasını isteyin. Eğer çocuğunuz yaptığınız hareketi taklit edebilirse, onu ödüllendirin : “ Aferin, çok güzel, ayakkabılarını tek başına giyebildin ” . Eğer hareketi taklit edemezse denemesi için ona zaman tanıyın ve destekleyin.
8-Dişlerini fırçalamayı taklit etme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte banyoya gidin ve diş fırçalarınızı alın. Diş fırçalarınıza macun sıktıktan sonra birlikte aynanın karşısına geçin. İlk önce siz dişlerinizi fırçalayın ve ona model olun : “ Bak fırçayı çok bastırmadan dişlerimi fırçalıyorum. Fırçayla küçük daireler çizerek birlikte dişlerimizi fırçalayalım” şeklinde yönergenizi verin ve ondan da yapmasını isteyin. Kullandığınız macunun çocuğunuza uygun olmasına dikkat edin ( tadı çok acı vb. olmamalı) .
9-Tabureye çıkıp musluktan su doldurma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte mutfağa gidin. Ondan size yardım etmesini isteyin : “ Şimdi bana yardım edebilir misin ? Musluktan bu kaba su doldurabilir misin? “ Çocuğunuza bir tabure uzatın ve üstüne çıktıktan sonra ona bir kap verin. Kabın içine musluktan su doldurmasını isteyin.
10-Sürahiden bardağa yardımsız su doldurma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masaya oturun. Sürahiyi ve bir tepsi içinde bardağı onun önüne koyun.Bir bardak da kendiniz için alın. Çocuğunuza ‘ Bak suyu sürahiden bardağa boşaltıyorum.Sen de denemek ister misin? ‘ diyerek ona model olun ve aynı hareketi yapmasını isteyin. Eğer çocuğunuz sürahiden suyu yardımsız olarak bardağa boşaltırsa onu ödüllendirin : ’Aferin sana ,harikasın..’ vb Eğer çocuğunuz sürahiden suyu düzgün bir şeklide boşaltamazsa yeniden model olun ve denemesi için fırsat tanıyın. Birlikte kaptan kaba su boşlatma oyunu oynayabilirsiniz.Uygulama sırasında kullandığınız bardak ve sürahinin çocuğunuzun rahatlıkla tutabileceği boyutta olmasına dikkat edin.
11-Giysilerinin çıtçıtlarını açma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak yere oturun. Önüne beze dikilmiş çıt çıtları koyun. Birlikte bunları açıp kapatma çalışmaları yapın. Bu çalışmadan sonra çıt çıtlı kıyafetleri getirerek önünüze koyun: “ Hadi bakalım şimdi de bu kıyafetleri giyip, çıt çıtlarını kapatalım “ diyerek ondan da aynı hareketi yapmasını isteyin.
12-Palto,kazak ve gömleğini giyme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla dışarı çıkmadan önce odasına gidin ve birlikte hazırlanın. Çocuğunuz ne giymek istediğine karar verdikten sonra eşyalarını çıkarın ve önüne koyun. Sırayla nasıl giyinmesi gerektiğini ona anlatın. Kendiniz de benzer kıyafetlerinizi alarak ona model olabilirsiniz. Çocuğunuz gömlek düğmelerini ya da paltosunun fermuarını üzerinde kapatamazsa bunun öncesinde bir çalışma yapmanız gerekebilir : Kıyafetlerini üzerine giymeden yatağın ya da masanın üzerinde koyarak düğme kapatma ve fermuar çekme çalışmaları yapabilirsiniz.
DİL GELİŞİMİ
1-Bir bebeğin veya başka birinin üç vücut bölümünün ismini söyleme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak yerde oturun. Kendi vücudunuzda ya da bir oyuncak bebek üzerinde vücudun bölümlerini önce birlikte isimlendirin. Daha sonra çocuğunuzdan sizin vücudunuzdan ya da gösterdiğiniz oyuncak bebek üzerinden vücudun bölümlerini (kulak,kol,bacak..vb ) göstermesini isteyin.
2-Evet/hayır cevabı gerektiren sorulara olumlu yada olumsuz cevap verme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla yatmadan önce bir hikaye kitabı alın. Hikayeyi okuduktan sonra ona çeşitli sorular yöneltin. Sorduğunuz sorular cevabı evet-hayır gerektiren sorular olmalı: “Kurt kırmızı başlıklı kızı ormanda mı görmüş? “ gibi. Bu çalışmayı günlük yaşamda bildiği şeylerle ilgili sorular sorarak da çalışabilirsiniz.
3-İki kelimelik cümlelerde sıfatla ismi birleştirme.(büyük top gibi.)
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masada oturun. Üzerinde çeşitli nesnelerin resmi olan etkinlik kartlarını veya bir kitabı alın. Karttaki veya kitaptaki resimleri tek tek göstererek sorun : “ Bak bakalım resimde ne görüyorsun? Bu nasıl bir top?” gibi. Nesnenin özelliğini vurgulayın ve nesneyi nitelendirmesini sağlayın.
4-İki kelimelik cümlelerde isimle fiili birleştirme.(baba git gibi.)
Etkinlik:
Bir pano üzerine çeşitli etkinlik kartları yerleştirin. Kartlardaki resimlerin bir kısmı eylem bildirsin bir kısmı isim bildirsin (Eylem bildiren kartlarda bir iş yapılıyordur:koşmak ; isim bildiren kartlarda da bir kişi resmi vardır:Anne,baba,çocuk gibi.) . Çocuğunuzun ilk önce bu etkinlik kartlarını incelemesini sağlayın Kartları tek tek isimlendirin. Daha sonra bir isim bir de eylem bildiren kartı birleştirerek ona model olun : “Çocuk koş” gibi. Aynı davranışı ondan da yapmasını isteyin. Her isim kartı ile her eylem bildiren kartın birbiri ile kullanılmasına dikkat edin.
5-Tuvalet ihtiyacını sözel olarak ifade etme.
Etkinlik:
Çocuğunuzun tuvaleti geldiğinde onun bunu ifade etmesi için ona model olun: “ Ayşecim tuvaletin geldiğinde bana bunu söylemelisin: Annecim tuvaletim geldi. Böylece ben de sana yardımcı olabilirim. “ deyin.
6-Basit etkinlikler için “ne yapıyor?” sorusunu cevaplama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte televizyon karşısına geçin. Birlikte çizgi film izleyebilirsiniz. Çizgi filmi izlerken ona sorular yöneltin: “ Ayşecim bak tavşan ne yapıyor? , Köpek ne yapıyor? “ gibi. Bu çalışmayı çeşitli etkinlik kartları kullanarak da destekleyebilirsiniz.
7-Nerede sorusunu içeren cümlelere cevap verme.
Etkinlik:
Çocuğunuza birlikte bir oyun oynayacağınızı söyleyin. Odanın çeşitli kısımlarına onun oyuncaklarını ya da eşyalarını yerleştirin. Çocuğunuza :” Ayşecim bak bakalım bebeğin nerede? , Topun nerede? “ gibi. Sorduğunuz sorulara cevap vermesini sağlayın.
8-Çevredeki ve doğadaki sesleri isimlendirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada karşılıklı oturun. Bir teyp alın ve içinde çevrenizde ve doğada bulunan sesleri içeren bir kaset yerleştirin. Teypten sesleri tek tek dinleyin. Birlikte bu sesin neye ait olduğunu bulmaya çalışın ve isimlendirin. Bu çalışmadan önce birlikte dışarıyı dinleyebilirsiniz ve duyduğunuz sesler ile ilgili konuşabilirsiniz. Birlikte duyduğunuz sesleri isimlendirebiliriniz.
9-Çoğul kelime kullanıldığında istenilenleri verme,(kalemler).
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada karşılıklı oturun. Masanın üzerine çeşitli nesneler koyun. Her nesneden birden fazla bulunmalı. Çocuğunuza : “ Senden masanın üzerinde yer alan nesneleri(topları,kalemleri..vb.) isteyeceğim, bana onları verebilir misin? “ diye yönergenizi verin ve hareketi yapmasını sağlayın : “ Bana masanın üzerindeki kalemleri verebilir misin? , Bana masanın üzerindeki boncuklardan verebilir misin ? “ gibi.
10-Konuşma içinde kendi ismini kullanma.
Etkinlik:
Çocuğunuzun kendi ismini kullanabileceği bir drama çalışması yapabilirsiniz. Çalışmanın adı: “Benim adım … senin adın ne?” . Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Elinize bir top alın. Topu çocuğunuza yavaşça yerden yuvarlayın : “Benim adım….. senin adın ne? ” sorusunu yöneltin. Sorduğunuz soruyu yanıtlarken ondan da aynı şekilde topu size yuvarlamasını isteyin. Bu çalışmayı değişik şekillerde devam ettirebilirsiniz(sevdiği yemekler, oyuncaklar vb.).
11-Önceden tanıdığı 10 nesnenin kullanışları açıklandığında gösterme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada karşılıklı oturun. Masanın üzerine çeşitli nesneler koyun. Öncelikle nesneleri incelemesine izin verin ve onları isimlendirin.Bu nesneler daha önceden tanıdığı nesneler olmalı. Çocuğunuza : “ Şimdi seninle bir oyun oynayacağız : Söylediğimi Bul. Sana burada yer alan nesnelerin ne işe yaradığını söyleyeceğim ve senden bu nesneyi bularak bana vermeni isteyeceğim “diye yönergenizi verin. “ Yemekten sonra banyoya gideriz ve onu alırız ve üzerine macun sıkarız. Dişlerimizi onunla temizleriz. Sence bu nedir? “ diye sorunuzu sorun ve cevaplamasını, nesneyi vermesini bekleyin.
12-Yaşını söylemek için parmaklarını kullanma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla ilk olarak parmak sayma oyunu oynayın. Daha sonra çocuğunuzun yaşını söyleyin ve kendi parmaklarınızla onun yaşını gösterin: “ Ayşecim sen 3 yaşındasın. (parmaklarınızla gösterin:1,2,3) “ . Daha sonra siz ona sorun: “Ayşecim sen kaç yaşındasın, bana gösterebilir misin ? “ gibi. Eğer parmakları ile yaşını göstermekte zorlanırsa ona yardımcı olun.
13-Sorulduğunda cinsiyetini söyleme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla yan yana masada oturun. Daha önceden bir çalışma sayfası hazırlayın yada hazır bir çalışma sayfasını kullanabiliniz. Çalışma sayfasında kız - erkek resimleri ve kız - erkek kıyafetleri olsun. Kıyafetleri cinsiyetlerine göre eşleştirin:”Bu kıyafet kız çocukların giyebilecekleri bir kıyafet” , “Bu kıyafet erkek çocukların giyebilecekleri bir kıyafet” ….vb. daha sonra çocuğunuza onun cinsiyetini sorun ve sayfada yer alan hangi giysileri giyebileceğini sorun.
14-Birbirine bağlı iki yönergeyi yerine getirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla geniş bir alana geçin ve oturun. Birlikte bir oyun oynayacağınızı söyleyin. Oyunun adını söyleyin: “ Söylediğimi yap! “ . Daha sonra ona yönergelerinizi verin ve yapmasını isteyin : “ Ayşecim masanın yanına hızla gidip bana masanın üzerindeki kitabı getirir misin? “ gibi. Bu şekilde değişik yönergeler verebilirsiniz.
15-Şimdiki zamanın fiil halini kullanma.(koşuyorum).
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı ayakta durun. ‘ Ayna ve görüntüsü ‘ isimli oyunu birlikte oynayın. Önce siz ayna olun çocuğunuz görüntü olsun, daha sonra sırayla rolleri değiştirin. Çocuğunuza: “ Şimdi ben aynayım sen görüntüsün, ben ne yaparsam ve söylersem sen de aynısını yap ve söyle” diyerek sizi taklit etmesini ve yaptığı hareketi açıklamasını sağlayın: “ (yerinizde koşma hareketini yapın) Ben koşuyorum.” Diyerek yönergenizi verin ve ondan da aynısını yapmasını ve cümleyi tekrar etmesini isteyin. Daha sonra siz görüntü olun ve çocuğunuz ayna olsun. Ondan bir hareket yapmasını ve hareketini anlatmasını söyleyin ve siz onu taklit edin.
16-Kelimelerin çoğul halini kullanma(kitaplar).
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Önünüze çeşitli nesneler alın. Her bir nesne birden fazla sayıda olsun (bebek,kitap..vb). İlk olarak nesneleri isimlendirin(Bebek). Daha sonra o nesneden birden fazla önünüze koyun ve isimlendirmesini isteyin(Bebekler).Nesnelerin birden fazla olduğunda çoğul ekini kullandığımızı anlamasını sağlayın.
17-Geçmiş zaman eklerini uygun yerlerde kullanma(yaptı,gitti).
Etkinlik:
Çocuğunuzla yan ayana oturun. Bir hikaye kitabı alın ve birlikte okumaya başlayın. Hikaye kitabı bittikten sonra ona çeşitli sorular yöneltin: “Küçük kaplumbağa ormanda ne yaptı? Nereye gitti”..gibi. Böylece verdiği cevaplarda geçmiş zaman eklerini kullanmasını sağlayın.
hikaye kahramanını sor
18-“Bu (o) ne ?” sorularını sorma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada yan yana oturun. Çocuğunuz için bir kavram kitabı seçin. Kavram kitabının onun iyi bilmediği nesnelerin resimlerinden oluşan bir kitap olmasına dikkat edin. Kitabın sayfalarını tek tek çocuğunuza gösterin ve onun soru sormasını (Bu-O ne?) sağlayın. İlk olarak siz “Bu ne?” sorusunu ona yöneltebilirsiniz.
19-Ses tonunu kontrol etme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı oturun. Çocuğunuza ‘Sesini Değiştir‘ oyununu oynayacağınızı söyleyin. Çocuğunuzla bir cümle belirleyin (ben parkta oynamayı çok seviyorum..vb) .Bu cümleyi normal- sesiz- yüksek ses tonlarıyla söyleyin ve ona model olun: “ bak şimdi cümleyi yüksek sesle söyleyeceğim” gibi. Daha sonra yönergeleri sırayla verin ve cümleyi değişik ses tonlarında söylemesini sağlayın.
20-Konuşma içerisinde bu ve şu kelimelerini kullanma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Etrafınıza çeşitli oyuncaklar-eşyalar yerleştirin.. Çocuğunuza : “Bu dağınık oyuncakları teker teker bu kutuya toplayalım mı? Sırayla birbirimizden bir oyuncak isteyelim ve getirip bu kutuya atalım” diyerek yönergenizi verin. İlk olarak siz ona model olun: “Şu kırmızı arabayı bana uzatabilir misin?”..vb. Daha sonra aynı sözel yönergeyi ondan da vermesini isteyin.
21-“dır”,”dir” ek fiillerini kullanma(Bu toptur gibi).
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada karşılıklı oturun. Üzerinde çeşitli nesnelerin resmi olan etkinlik kartlarını masanın üzerine koyun. Önce siz kartları tek tek tanımlayın : “ Bu toptur.” , “ Bu kitaptır “ gibi. Daha sonra kartları ona tek tek gösterin: ‘Bu nedir? ‘ diye sorun ve onun tanımlamasını isteyin.
22-Kendi ismi yerine ben,bana,benim ifadelerini kullanma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada karşılıklı oturun. Her ikiniz içinde boya kalemleri ve resim kağıtları alın. Serbest bir resim çalışması yapabilirsiniz. Çocuğunuz resim yapmayı bitirdikten sonra ona çeşitli sorular yöneltin ve ‘Ben, bana, benim ’ kelimelerin kullanmasını sağlayın:”Bu kimin resmi? Bu resmi kim boyadı?”….vb.
23-Kim sorusunu içeren cümlelere isimle cevap verme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla yatmadan önce bir hikaye seçin. Hikayeyi okuduktan sonra ona hikayeyle ilgili sorular yöneltin : “ Ormanda kim kaybolmuştu? “ , “ Kim dışarıya çıkarken annesine haber vermemişti? “ gibi. Bu sorulara isim kullanarak cevap vermesini sağlayın.
24-İsimlerin mülkiyet bildiren hallerini kullanma(babamın gibi).
Etkinlik:
Çocuğunuzla masada karşılıklı oturun. Masanın üzerine çocuğunuza, size ve babasına ait eşyalar getirin. Nesneleri göstererek ona sorular yöneltin : “ Ayşecim bu kimin saati? “ gibi. Sorduğunuz sorulara “ benim , annemim “ gibi yanıtlar vermesini sağlayın.
25-Kurallı cümle kurma(Bu bir toptur gibi).
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masada oturun. Üzerinde çeşitli nesnelerin resmi olan etkinlik kartlarını alın. Karttaki resimleri tek tek göstererek sorun : “ Bak bakalım resimde ne görüyorsun? Bu nedir?” gibi. Nesneyi isimlendirmesini sağlayın. Sorularınıza yanıt verirken kurallı cümle kurmasına dikkat edin.
26-Bazı sınıflandırma ifadelerini kullanma(oyuncak,hayvan,yiyecek gibi)
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masada oturun. Masanın üzerine meyve ve hayvan resimleri olan kartlar veya oyuncaklar olan iki kutu koyun. Kutunun birinin üzerinde meyve, diğerinin üzerinde hayvan resmi olsun. Kartları yada oyuncakları tek tek çocuğunuza göstererek onları sınıflandırmasını isteyin ve daha sonra kartları yada oyuncakları ait oldukları kutulara koyun: “ (Kartları yada oyuncakları göstererek) Bu nedir? “. Böylece oyuncakları ya da kartları kaldırırken de bir sınıflandırma yapılmış olur.
27-Bazen gelecek zaman eklerini kullanma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla ertesi gün için birlikte bir plan hazırlayabilirsiniz. Öncelikle ona ne yapmak istediğini sorun ve neler yapabileceğinizi anlatın. Çocuğunuzun düşüncelerini alın. Konuşmanın sonunda planınızı birlikte gözden geçirebilirsiniz:”Evet, yarın neler yapacağız söyleyebilir misin?” diyerek gelecek zaman eklerini konuşmasında kullanmasını sağlayın: ‘Yarın oyun parkına gideceğiz.’
28-Soru cümlesinde “mı” ekini kullanma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak yerde oturun. Çocuğunuzla cevabı sadece ‘Evet’ – ‘Hayır ’olacak soru-cevap oyunu oynayın. Çocuğunuza soruları ilk olarak sizin soracağınızı söyleyin ve daha sonra da onun size soru soracağını söyleyin. Çocuğunuza sonu ‘mi’ eki ile iten sorular yöneltin ve ‘mi’ ekini vurgulayın:’Bugün yemeğini yedin mi?’ , ‘Babanı bugün öptün mü?’….vb. Sonra aynı şekilde onun size soru sormasını isteyin ve sorularını sorarken ‘mi’ ekini kullanmasını öğretin.
SOSYAL GELİŞİM
1-Hatırlatıldığında yaşıtlarını ve yetişkinleri selamlama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikteyken tanıdığınız kişilerle karşılaştığınızda: “ Ayşecim bak arkadaşın Yeliz buraya geliyor. Şimdi ona bir merhaba diyelim ve nasıl olduğunu soralım olur mu? “ gibi hatırlatmalar yaparak tanıdığı kişileri gördüğünde o kişileri selamlamasını sağlayın.Aynı şekilde evcilik oyununda bebekleriyle oynarken de iki bebeği karşılaştırıp konuşturmasını sağlayabilirsiniz.
2-Ebeveynlerin isteği üzerine etkinliğe katılma.
Etkinlik:
Eşinizle birlikte ya da tek başınıza çocuğunuzun sevdiği bir oyunu başlatın. Bu masa oyunu ya da hareketli bir oyun olabilir. Daha sonra çocuğunuza da birlikte oynamayı teklif edin. Onunla birlikte oynamak istediğinizi söyleyin ve oyuna davet edin.
3-İstek üzerine bir başka odadan nesneyi getirme veya kişiyi çağırma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte odasından legolarını (sevdiği başka bir oyuncak da olabilir) alın ve salona getirin. legonun birkaç parçasını içeride bırakın. Birlikte oynamaya başlayın. Oyun sırasında legoların bazı parçalarının eksik olduğunu söyleyin. Çocuğunuza : “ Legolarımızın bir kaç parçası eksik. Sanırım içeride kaldı. Onları gidip odadan getirebilir misin ? “ diyerek yönergenizi verin.
4-Müzik veya hikaye etkinliğine 5-6 dakika katılma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikteyken teybe bir kaset koyun. Çocuğunuzun seveceğini düşündüğünüz bir çocuk şarkısı seçin. Dikkatini teybe çekin ve şarkıyı birlikte dinlemeye başlayın. Çocuğunuzla şarkıya eşlik edebilir, müzikle birlikte dans edebilirsiniz.
5-Hatırlatıldığında lütfen, teşekkür ederim deme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikteyken ondan bir nesne getirmesini isteyin. Bunu söylerken ‘Lütfen’ kelimesini kullanın. İstediğiniz nesneyi getirdiğinde ona ‘Teşekkür ederim’ deyin. Aynı davranışı ondan da beklediğinizi söyleyin. Bu davranışı sık sık ona hatırlatın ve model olun.
6-Basit ev işlerinde aileye yardım etme.
Etkinlik:
Çocuğunuza birlikte odasını toplamayı teklif edin. Onun kaldıramayacağı eşyaları siz kaldırın ve ondan da taşıyabileceği eşyaları yerine kaldırmasını isteyin. Bunu oyunlaştırabilirsiniz: “ Odanı çabucak toplayalım. Bakalım toplama işini ilk kim bitirecek.” gibi. Odası toplandığında ona yardımı için teşekkür edin:” bana yardım ettiğin için teşekkür ederim. Birlikte çok çabuk işimizi bitirdik “ gibi.
7-Yetişkin elbiselerini giyerek oyun oynama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak yerde oturun. Giydiğiniz kıyafetlerin bir kısmını getirin. Birlikte bir oyun oynayacağınızı söyleyin: “ Şimdi bu kıyafetleri giyelim. Sen hangisini giymek istersin? “gibi. Çocuğunuzla birlikte siz de kıyafetlerden giyin. Çocuğunuzun kıyafetlerin hepsini giymesini sağlayın.
8-Alternatif sunulduğunda tercih yapma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı olarak masada oturun. Bir kaç masa oyununu masaya koyun. Çocuğunuza : “ Bak burada birkaç tane oyun var. Birlikte bu oyunlardan hangisini oynayalım. Bir tanesini seçer misin ? “ diyerek bir tercih yapmasını sağlayın.
9-Duygularla ilgili sözel ifadeleri anlama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla yan yana oturun ( gece yatmadan önce yada gün içerisinde ). İçerisinde çeşitli duygu ifadelerinin geçtiği bir masal kitabı seçin (mutlu,üzgün,şaşkın..vb). Masalı okumaya başlayın. Aralarda durarak: “ Bak burada hediye alan bir çocuk var. Ne kadar da mutlu görünüyor. “ diyerek masaldaki çocuğun duygularını anlamasını sağlayın.
10-Müzik eşliğinde dans edip,şarkı söyleme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte teybe hareketli bir şarkı koyun. Çocuğunuzla birlikte şarkıya eşlik edin. Müzik eşliğinde birlikte dans edebilirsiniz. Şarkının sözlerini tekrar edebilirsiniz.
BİLİŞSEL GELİŞİM
1-Söylenen resmi bulmak için kitabın sayfalarını çevirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzun ilgisini çekecek bol resimli bir masal kitabı seçin. Masalı birlikte okuyun. Resimlerini inceleyin. Daha sonra ona masal kitabından bir resim söyleyin ve bulmasını isteyin : “ Ayşecim bana kitaptaki ayıcığın arkadaşlarıyla oynadığı sayfayı bulur musun ? “ . gibi.
2-Üç parçalı şekil tahtasını veya yap-bozu tamamlama.
Etkinlik:
Çocuğunuza tahtadan yapılmış üç parçalı bir şekil tahtası veya yap-boz alın. Yada kendi imkanlarınızla bir şekil tahtası oluşturabilirsiniz. Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. şekil tahtasını veya yap-bozu önüne koyun ve parçaları tamamlamasını isteyin. Eğer çocuğunuz şekil tahtasını veya yap-bozu kendi başına tamamlayabilirse, onu ödüllendirin : “ Aferin, çok güzel, tamamlayabildin” . Eğer şekil tahtasını veya yap-bozu tamamlayamazsa denemesi için ona zaman tanıyın ve destekleyin.
3-Bilinen dört resmi isimlendirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Üzerinde çocuğunuzun bildiği dört nesnenin resmi (yastık, kalem,muz,şişe..vb.) olan kartları alın. Kartları çocuğunuzun önüne tek tek koyarak sorun. “ Karttaki resim nedir? Söyleyebilir misin ? “ gibi.
4-Model olunduğunda dik bir çizgi çizme .
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Her ikiniz için de birer pastel boya alın.Aranıza ikinizin de kolaylıkla kullanabileceği büyüklükte büyük bir kağıt koyun. Kağıt üzerine boyalarla dik çizgiler çizin. Daha sonra çocuğunuza : ‘ Şimdi de sen çiz ‘ diyerek dik çizgileri çizmesini isteyin. Eğer çocuğunuz sizi taklit ederse onu ödüllendirin : ’Aferin sana ,çok güzel çizdin…’ vb. Eğer çocuğunuz şekli taklit edemezse yeniden model olun.
5-Model olunduğunda yatay bir çizgi çizme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Her ikiniz için de birer pastel boya alın.Aranıza ikinizin de kolaylıkla kullanabileceği büyüklükte büyük bir kağıt koyun. Kağıt üzerine boyalarla yatay çizgiler çizin. Daha sonra çocuğunuza : ‘ Şimdi de sen çiz ‘ diyerek yatay çizgileri çizmesini isteyin. Eğer çocuğunuz sizi taklit ederse onu ödüllendirin : ’Aferin sana ,çok güzel çizdin…’ vb. Eğer çocuğunuz şekli taklit edemezse yeniden model olun.
6-Daire resmi gösterildiğinde daire çizme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla yan yana masaya oturun.Tepsiyi önünüze koyun. Tepsiye yarım parmak kalınlığında un dökün ve tepsiye yayın. Un üzerine parmağınızla daire çizin : ‘ Bak ben ne yapıyorum,sen de aynısını bana çizer misin ? ‘diyerek ona model olun. Eğer çocuğunuz sizi taklit ederse onu ödüllendirin : ’Aferin sana ,çok güzel çizdin…’ vb. Eğer çocuğunuz şekli taklit edemezse yeniden model olun. Elinden tutarak ona yardımcı olabilirsiniz.
7-Aynı doku yapısına sahip kumaşları eşleştirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Masanın üzerine çeşitli dokularda (yumuşak, pürüzlü, tırtıklı..vb.) kumaş parçaları koyun. Aynı dokuya sahip kumaşlardan birden fazla parça koyun. Daha sonra kumaş parçalarının dokularını tek tek inceleyin. Dokuları isimlendirin. İnceledikten sonra çocuğunuzdan aynı dokuya sahip olanları seçerek eşleştirmesini isteyin.
8-İstenildiğinde büyük küçük nesneleri gösterme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Çocuğunuzun farklı boyutlardaki (küçük, büyük) oyuncaklarından bir kısmını getirip masanın üzerine koyun. Çocuğunuzdan masanın üstündeki oyuncakları incelemesini isteyin. Daha sonra ondan küçük ve büyük oyuncakları göstermesini isteyin.
9-Model olunduğunda “+” işaretini çizme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla yan yana masaya oturun.Tepsiyi önünüze koyun. Tepsiye yarım parmak kalınlığında un dökün ve tepsiye yayın. Un üzerine parmağınızla ‘+’ işareti çizin : ‘ Bak ben ne
yapıyorum,sen de aynısını bana çizer misin ? ‘diyerek ona model olun. Eğer çocuğunuz sizi taklit ederse onu ödüllendirin : ’Aferin sana ,çok güzel çizdin…’ vb. Eğer çocuğunuz şekli taklit edemezse yeniden model olun. Elinden tutarak ona yardımcı olabilirsiniz.
10-Üç rengi eşleştirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Üç ana rengi (sarı-kırmızı-mavi) seçin. Bu renklerin olduğu üç ayrı etkinlik kartı hazırlayın. Ayrıca bu renklerde üç nesneyi de masanın üzerine koyun. Önce renkleri isimlendirin. Çocuğunuza : “ Şimdi bana karttaki renklerle nesneleri eşleştirir misin? “ yönergesini verin ve renklerle nesneleri eşleştirmesini isteyin.
11-İstenildiğinde nesneleri bir başka nesnenin içine,üstüne ve altına koyma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Önünüze bir kutu koyun ve elinize küçük bir nesne alın(top vb.). Topu kutunun içine, altına ve yanına koyarak nesnenin konumunu vurgulayın: “ Şimdi topu kutunun içine koyuyorum.” , “ Şimdi topu kutunun altına koyuyorum.”, “ Şimdi topu kutunun üstüne koyuyorum.” . Daha sonra yönergenize uygun topu yerleştirmesini isteyin:“ Şimdi sen topu kutunun üstüne koyar mısın?” , .“ Şimdi sen topu kutunun altına koyar mısın?” , “ Şimdi sen topu kutunun içine koyar mısın?”
12-Ses çıkaran nesneleri isimlendirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. çocuğunuzla önünüze ses çıkaran çeşitli nesneler getirin(mızıka, zil, marakas ..vb). Çocuğunuzun, önüne koyduğunuz bu nesneleri incelemesini sağlayın. Daha sonra nesneleri tek tek ona gösterin ve bu nesneleri isimlendirmesini sağlayın.
13-Dört parçalı, iç içe geçen oyuncak kutuları iç içe koyma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Dört parçalı, iç içe geçen oyuncak kutuları alın ve çocuğunuzun önüne koyun. Öncelikle siz bu kutuları iç içe koyun, ona model olun. Daha sonra dört parçalı, iç içe geçen oyuncak kutularını çocuğunuzdan iç içe koymasını isteyin.
14-Hareket ve iş belirten resimleri isimlendirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Üzerinde hareket ve iş belirten (zıplayan bir çocuk, yemek yapan anne..vb.) resimler olan etkinlik kartları alın. Çocuğunuzdan bu kartları incelemesini isteyin. Daha sonra kartlarda yer alan hareket ve işleri isimlendirmesini isteyin.
15-Geometrik şekilleri resimleriyle eşleme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Üzerinde geometrik şekillerin resimleri olan etkinlik kartlarını ve geometrik şekillere sahip nesneleri alın. Etkinlik kartlarını çocuğunuzun önüne dizin. Geometrik şekilleri incelemesini isteyin. Daha sonra nesneleri vererek kartlardaki geometrik şekille eşleştirmesini isteyin.
16-Çubuğa sırasına uygun beş halkayı geçirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Bir çubuğa dizilmiş beş halkayı (halkaların rengi yada biçimi birbirinden farklı olsun) çocuğunuzun önüne koyun. Halkaları çubuktan çıkartarak sırasına uygun önce siz dizin, ona model olun. Daha sonra çocuğunuzun halkaları sıralı bir şekilde dizmesini isteyin.
17-Büyük ve küçük nesneleri isimlendirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Çocuğunuzun farklı boyutlardaki (küçük, büyük) oyuncaklarından bir kısmını getirip masanın üzerine koyun. Çocuğunuzdan masanın üstündeki oyuncakları incelemesini isteyin. Daha sonra ondan küçük ve büyük oyuncakları göstermesini ve bu nesneleri isimlendirmesini isteyin:” Küçük top “ , “ Büyük kalem”..vb.
18-Sözel direktif verildiğinde vücut kısımlarını gösterme.(en az 5 tane)
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Birlikte bir oyun oynayacağınızı söyleyin:” Ben sana vücudunun çeşitli kısımlarının ismini söyleyeceğim ve senden bu vücut kısmını göstermeni isteyeceğim. Şimdi bana burnunu göster. “ ..vb. çocuğunuzun en az 5 vücut kısmını göstermesini sağlayın.
FİZİKSEL GELİŞİM
1-Dairesel hareketleri taklit etme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı geniş bir alana geçin. Birlikte taklit oyunu oynayacağınızı söyleyin:”Şimdi bir oyun oynayacağız. Senden benim yaptığım hareketleri taklit etmeni istiyorum daha sonra da ben senin yaptığın hareketleri taklit edeceğim” diyerek onun taklit edebileceği dairesel hareketler yapın : ‘Kolunuzu dairesel olarak çevirin, ayaklarınızla küçük daireler çizin..vb.’
2-Dört büyük boncuğu ipe dizme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Masanın üzerine kendiniz için ve çocuğunuz için büyük boncuk(4’er adet) ve ip alın. Öncelikle siz boncukları ipe dizin ve çocuğunuza model olun. Daha sonra çocuğunuzdan da boncukları ipe dizmesini isteyin.
3-Kapı kollarını ve tokmakları çevirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzun odasının kapısını kapatın. Daha sonra onunla birlikte odasına gidip oyun oynamayı teklif edin. Odasının önüne geldiğinizde :” Bize kapıyı sen açar mısın? “ diyerek kapısını açmasını isteyin. Odaya girdikten sonra da: “ Şimdi de kapıyı kapatabilir misin ? “ diyerek kapısını kapatmasını isteyin.
4-Olduğu yerde çift ayak sıçrama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte geniş bir alana geçin. Birlikte ‘Elma Toplama Oyunu’ oynayacağınızı söyleyin. En çok elmayı toplayanın oyunu kazanacağını söyleyin. Çocuğunuza : “ Şimdi ağaçta bir sürü elma var. Hepsini toplayalım. Bunun için çift ayağımızın üstünde yukarıya doğru sıçrayalım. Bakalım en çok elmayı kim toplayacak” diyerek çift ayağı üzerinde sıçramasını sağlayın.
5-Geri geri yürüme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte geniş bir alana geçin. Birlikte ‘Geri geri gidelim’ oyununu oynayacağınızı söyleyin. Bulunduğunuz yere bir başlangıç ve bitiş çizgisi çizin(ip yada kurdela ile olabilir) . Başlangıç çizgisine gelerek:”Şimdi geri geri bu buradan kurdeleya kadar yürüyelim mi?” diyerek çocuğunuzun geri geri yürümesini sağlayın.
6-Yardımla merdivenleri inme.
Etkinlik:
Çocuğunuza birlikte dışarı, oyun parkına gideceğinizi söyleyin. Apartmanın merdivenlerine geldiğinizde : “Bugün merdivenleri kendi başına inmek ister misin? Ben de sana yardımcı olacağım “ diyerek ona destek olun ve merdivenleri inmesini sağlayın. Eğer apartmanınızda merdiven yoksa bu çalışmayı oyun parkında da yapabiliriniz.
7-150 cm. uzaklıkta duran yetişkine top atma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte bahçeye çıkın. Çocuğunuzu tutabileceği büyüklükte ve ağırlıkta bir top alın. Aranızdaki mesafeyi yaklaşık 150 cm olarak ayarlayın. Topu birbirinize atıp tutma çalışmaları yapın.
8-Beş yada altı küp ile kule yapma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Çocuğunuzun önüne ve sizin önünüze (5 yada 6 şar adet küp) küpler koyun. Küpleri kullanarak bir kule yapmasını isteyin. Bunun için siz de ona model olabilirsiniz(küpleri üst üste koyarak bir kule yapabilirsiniz).
9-Kitabın sayfalarını teker teker çevirme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Çocuğunuzun sevdiği bir hikaye kitabını birlikte seçin. Kitabı çocuğunuzun eline vererek sayfalarını teker teker çevirmesini isteyin. Açık olan sayfayı ona okuyun ve sayfa bittiğinde :”Bu sayfa bitti, diğer sayfayı açabilir misin?” diyerek kitabın sayfalarını teker teker açmasını sağlayın.
10-Küçük nesnelerin ambalajlarını açma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Daha önceden aldığınız ambalajlı paketleri ya da sizin ambalaj yaptığınız nesneleri alarak çocuğunuzun önüne koyun. Bir ambalajlı nesneyi alın ve ambalajı açarak ona model olun. Diğer ambalajlı paketleri de çocuğunuzdan açmasını isteyin.
11-Modele bakarak kağıdı ikiye katlama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Her ikiniz için de kağıtlar alın. Kağıtlardan birini alarak kağıdı ikiye katlayın : “Bak kağıdı ikiye katladım. Şimdi sen de bir kağıt alarak ikiye katlar mısın?” diyerek kağıdı ikiye katlamasını sağlayın. Eğer çocuğunuz yaptığınız hareketi taklit edebilirse, onu ödüllendirin : “ Aferin, çok güzel katladın” . Eğer hareketi taklit edemezse denemesi için ona zaman tanıyın ve destekleyin.
12-Birbirine geçmeli oyuncakları ayırıp,takma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Çocuğunuzla önünüze birbirine geçmeli oyuncaklardan koyun (tahta veya plastik legolar..vb.). Öncelikle siz oyuncakları birbirine takıp çıkararak ona model olun. Daha sonra çocuğunuzdan da birbirine geçmeli bu legoları kullanarak şekiller yapmasını isteyin.
13-Vidalı oyuncakların vidalarını açma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı yerde oturun. Çocuğunuzla önünüze vidalı oyuncaklardan koyun. Öncelikle siz vidalı oyuncakları açarak ona model olun. Daha sonra oyuncakların vidalarını açmasını ondan isteyin.
14-Durmakta olan topa tekme atma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte bahçeye çıkın. Birlikte top oynayacağınızı söyleyin. Çocuğunuzla karşılıklı durun. Topu önüne koyun ve topa tekme atmasını isteyin. Aynı hareketi siz de yaparak(duran topu ona atarak)ona model olabilirsiniz.
15-Hamuru yuvarlayarak top yapma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Masanın üzerini boşaltın. Birlikte hazırladığınız ya da hazır olarak aldığınız oyun hamurunu masanın üzerine koyun. Öncelikle siz oyun hamurunu yuvarlayarak küçük toplar yapın, ona model olun. Daha sonra çocuğunuzdan da oyun hamurunu kullanarak küçük yuvarlaklar yapmasını isteyin. Yaptığınız bu yuvarlakları birleştirerek bir şekil oluşturabilirsiniz.
16-Kalem tutabilme.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Masanın üzerine ikiniz için kalemler koyun. Öncelikle siz kalemi alın ve nasıl tuttuğunuzu ona gösterin. Aynı hareketi ondan da yapmasını isteyin. Parmaklarını nasıl tutması gerektiğini anlatın ve ona yardımcı olun.
17-Yardımla öne takla atma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla birlikte geniş bir alana geçin. Yere büyük bir minder koyun. Takla atmayı öncelikle siz ona gösterin. Hareketi yaparken başınızı, ellerinizi ve ayaklarınızın konumunu ona anlatın. Daha sonra çocuğunuzdan da bu hareketi yapmasını isteyin: “Bak ben nasıl takla atıyorum. Sen de denemek ister misin? Ben sana yardımcı olacağım” şeklinde.
18-Delikli tahtaya beş çubuğu çakma.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Masanın üzerine delikli tahtayı ve çubukları çakabileceği bir nesne(çok büyük ve ağır olmayan bir nesne) verin. Masanın üzerindeki çubuklardan birini alarak delikli tahtaya çakın, ona model olun. Daha sonra aynı hareketi ondan da yapmasını isteyin. Beş çubuğu da delikli tahtaya çakmasını sağlayın.
19-Üç parçalı yap-boz veya şekil tahtasını tamamlama.
Etkinlik:
Çocuğunuzla karşılıklı masaya oturun. Masanın üzerine üç parçalı bir yap-bozu yada şekil tahtasını koyun. Öncelikle yap-boz yada şekil tahtasını incelemesini sağlayın. Daha sonra yap-boz yada şekil tahtasının parçalarını tamamlamasını isteyin. İlk denemesinde ona yardımcı olabilirsiniz.
alıntı
Alıntı ile Cevapla
