El Temizliği
Günlük yaşamda en fazla kirlenen organ ellerdir. Kirli yüzeylere sürtünen ve dokunan
eller yıkanmadıkları zaman mikrop yuvası haline dönüşür. Bu nedenle ellerin düzenli olarak
yıkanması gerekmektedir. Olanak bulunan her ortamda eller akar su altında sabunla, el sırtı,
avuç içi ve parmak araları köpüklerle kaplanıp 15 saniye ovuşturularak (yavaşça 15'e kadar
sayarak bu süre belirlenebilir) yıkanmalı, durulanmalı, başkası tarafından kullanılmamış
havlu, kağıt havlu ya da kağıt mendille kurulanmalıdır. Kurulama olanağı yoksa elleri bir
yere sürmeden havada kendiliğinden kuruması sağlanmalıdır. Tırnakların kesilmiş olması el
temizliği için ön koşuldur. Su ve sabun bulunmayan yerlerde el temizliği ıslak temizlik
mendilleriyle ya da el dezenfektan sıvıları ile temizlenmelidir.
El yıkama aşamaları:
Musluğu açar.
Sabunu alır.
Ellerini suyla ıslatır.
Sabunu elleri arasında köpürtür.
Ellerini ovalar.
Ellerini durular.
Musluğu kapatır.
Çocuklar ellerini ne zaman yıkamalıdır;
Yemeklerden önce ve sonra,
Diş, ağız, yüz, temizliği yapmadan önce,
Tuvalet gereksiniminin giderilmesinden önce
ve sonra ,
Kirli, tozlu bir ortamdan ayrıldıktan sonra ,
Dışarıdan eve geldikten sonra ,
Yukarıdakilere uyan hiçbir iş yapılmasa dahi gün içinde çeşitli saatlerde (her
zaman temiz görünecek şekilde) eller yıkanmalıdır
Okul öncesi eğitim kurumlarında serbest zaman etkinliği sonrası, kahvaltı, öğle
yemeği öncesi ve sonrası çocuklara el yıkattırılmaktadır. Okulun fiziki koşullarına göre
öğretmen ya da öğretmenle birlikte yardımcı personel çocukları bazen küçük gruplarla bazen
de hepsinin sıra olmalarını sağlayarak el temizliğine yönlendirmektedirler. Öğretmen
lavaboda uzun kollu giysilerin kollarının geriye çekilmesi ele yeterli miktarda sabun alınması
çeşmenin az açılması ve ellerin iyice durulandıktan sonra kurulanması için çocuklara sözel
yönlendirmelerle rehberlik yapması gerekebilir. Zaman içinde bu alışkanlıklar
kazanıldığında, öğretmenin sadece gözlemci olması yeterli gelecektir.
Tırnağın etten ayrıldıktan sonraki bölümünün altında kir ve yağ kolayca birikir. Ayrıca
burada mikroplar barınabilir, bağırsak parazitlerinin yumurtaları da bulunabilir. Tırnakların
düzenli kesilmesi, banyo yaparken de tırnak fırçası ile fırçalanarak temizlenmesi gerekir.
Tırnak yemek bu nedenle de sağlığa zararlı bir alışkanlıktır.
El tırnakları yarım ay biçiminde, ayak tırnakları ise düz olarak kesilir. Ayak
tırnaklarının yarım ay biçiminde kesilmesi tırnak batmalarına neden olabilir. Sınıfta hafta
başında tırnak kontrolü yaparak çocukların tırnak kesmeyi alışkanlık haline getirmeleri
sağlanmalıdır.
ETKİNLİK- 3:
Lavaboya gidelim
Yerleri ıslatmadan
Ellerimizi yıkayalım
Havluyu alarak
Ellerimizi kurulayalım
ETKİNLİK- 4:Parmak Oyunu –Eller
Eller dokunur (Dokunma hareketi yapılır.)
Göz görür (Gözler büyükçe açılır sağa sola bakılır.)
Burun koklar (Tavşanlar gibi burun oynatılır.)
Dil tadar (Dil gösterilir.)
Burnunu karıştırmaz temiz çocuklar. (El buruna sokulacakmış gibi yapılıp hemen geri
çekilir.Mendil çıkarılıp burun silinir.)
ETKİNLİK- 5: Parmak Oyunu – Aç Kapa
Aç kapa aç kapa (Eller havada açılır kapanır.)
El çırpalım oy (Eller birbirine vurulur.)
Elerini dizlerine koy (Eller diz kapaklarını tutacakmış gibi durur.)
Tırmansın tırmansın tırmansııııın (Örümcek gibi eller yüze doğru tırmandırılır.)
Elini ağzına sokma! (El ağza sokulacakmış gibi yapılır.)
Nedeeen?
Çünkü elimiz pistir.
Aç kapa aç kapa (Eller havada açılır kapanır.)
El çırpalım oy (Eller birbirine vurulur.)
Elini dizine koy (Eller diz kapaklarını tutacakmış gibi durur.)
Tırmansın tırmansın tırmansıııın (Eller buruna sokacakmış gibi yapılır)
Elini burnuna sokma
Nedeeeen?
Çünkü burnumuz kirlidiiir.
Aç kapa aç kapa
El çırpalım oy
Ellerini koynuna koooy….. (Eller kucakta bağlanır.)
megep.meb