Çay ve kahve kadınları tehdit ediyor

Önemli sorunlara neden oluyor...

Uzmanlar kahve ve çayın kadınlar üzerinde önemli sağlık sorunlarına neden olacağını söylüyor.

Osteoporozda en büyük risk düşmelerdir bu nedenle hafif tempolu yürüyüşlerin düzenli olarak yapılması gerektiğini, kemik erimesi olan kişilerin özellikle ev kazalarından korunmaları gerektiği belirtiliyor. Medical Park Göztepe Hastane Kompleksi Fizik Tedavi Uzmanı Dr. Özlem Güngör, kadınları tehdit eden kemik erimesi osteoporozu ve nedenlerini anlattı.

Osteoporoz nedir?
Osteoporoz, en sık görülen kemik hastalığıdır. Osteoporoz; kemik miktarının azalması ve kemiğin mimari yapısının zayıflaması sonucunda kemiğin kırılganlığında artış olmasıdır. Osteoporoz süreci kemiğin miktarının azalmasıyla başlar. Hastalığın tanısı kemik yoğunluğunun ölçülmesi (DEXA) ile konulur.

Osteoporozun nedenleri nelerdir?
Osteoporozun gelişmesi ve ortaya çıkmasında birçok faktör rol oynar. Bunların en önemlisi ve en yaygın olanı, östrojen miktarındaki hızlı düşmeyle birlikte ortaya çıkan menopoz sonrasındaki osteoporozdur. Yaşın ilerlemesi bir diğer etkendir. Hormonal bozukluklar(guatr, diyabet vb), mide –barsak sistemi hastalıkları (kalsiyum emilimini bozması nedeni ile), romatizmal hastalıklar, beslenme bozuklukları, bazı ilaçlar (kortizon, heparin, kanser tedavileri vb), alkol, sigara alışkanlıkları ve hareketsiz yaşam hastalığın ortaya çıkmasına neden olur. Ailede osteoporoz varlığı da bir diğer risk faktörüdür.

EN BÜYÜK RİSK DÜŞMELER

Hastalığa etki eden faktörler nelerdir?
Kadınlarda ilk adet yaşının geç olması, erken menopoz, 6 aydan uzun süren adet görmeme, doğum yapmama ya da doğum sayısının az olması ve emzirme süresi osteoporoz gelişimi açısından risk oluşturur. Fiziksel aktivite eksikliği hangi yaşta olursa olsun kemik yapımını olumsuz yönde etkiler. Osteoporoza bağlı kırıklar, baş kemikleri dışında vücudun herhangi bir kemiğinde oluşabilir. En sık olarak omurga, kalça ve el bileğinde kırıklar görülür. Omurga kırıkları sonucunda kamburlaşma gibi duruş bozuklukları oluşurken, kalça kırıklarının ölüme varan sonuçları olabilmektedir. Osteoporoza bağlı ağrılar, kırıklar sonucunda ortaya çıkar. Uzun süreli oturma ve öne eğilme ile ağrı görülür, bazen çok şiddetli olabilir. Osteoporoza bağlı olarak omurgada oluşan şekil bozuklukları uzun süreli ağrılara neden olabilir.

Hastalığın tedavi yolları nelerdir?
Osteoporoz günümüzde tedavi edilebilir bir hastalıktır. Bütün hastalıklarda olduğu gibi hastalıktan korunma öncelikli amacı oluşturur. Hastalık geliştikten sonra erken tedavi başarı şansını yükseltir. Osteoporozdan korunmada kalsiyumdan zengin beslenme şarttır. Yeterli kalsiyumu almanın en uygun yolu dengeli beslenmedir. Dengeli bir diyet, mutlaka süt ürünleri ve yeşil yapraklı sebzeleri içermelidir. Günlük önerilen mönü; 1 bardak süt, 1 bardak yoğurt, en az 50 gr peynir ve 1 tabak yeşil yapraklı sebzedir.

HAFİF TEMPOYLA YÜRÜYÜN

Hastalığı tetikleyen unsurlar nelerdir?
Aşırı miktarlarda kahve tüketimi vücuttan kalsiyum atılmasını artırır. Günlük 4 fincan kahve kemik miktarında azalmaya neden olmaktadır. Sigara kullanımı da kemikler üzerinde zehir etkisi yapar. Sigara içenlerde vücutta daha hızlı kemik kaybı olduğu çalışmalarda gösterilmiştir. Alkol tüketimi de kırık riskini artırmaktadır. Aşırı alkol tüketimi ile vücuttan kalsiyum emilimi azalır, kalsiyum atılımı ise artar.

Risk grupları var mıdır, alınacak önlemler neler olabilir?
Yaşlı nüfusta D vitamini çoğunlukla yetersiz düzeylerdedir. Düzenli olarak güneş ışınlarından yararlanılması, karaciğer ve balık yağları tüketilmesi ve bunların yapılamadığı durumlarda ilaçlarla vitamin D desteği yapılması uygun olur. Günlük yarım saat yürüyüş, ya da haftada 3–4 kez 40 dakikalık egzersiz yapılması kas kuvvetini artırır ve düşmelerden korunmaya yardımcı olur. Ancak yaşlı ve kalp hastalığı olanlarda, birkaç dakikalık yürüyüşlerle başlanıp 1’er dakika artırmak en uygun olanıdır. Yürüme hızı hafif tempolu olmalı, eşit adımlarla, kollar eşlik edecek şekilde hafifçe terlemeyi sağlamalıdır. Açık hava yürüyüşleri D vitamininden yararlanıldığı için ayrıca faydalıdır. Yumuşak tabanlı, rahat ve kaymayan ayakkabılar seçilmelidir. Yürüyüş yapılan yer, düşme riskinin yüksek olmadığı mekanlardan seçilmelidir.

ALACAKARANLIĞA DİKKAT!

Düşmelerden nasıl korunmalı?
Osteoporozda kırıkların oluşumuna yol açan en belli başlı neden düşmelerdir. Bu nedenle osteoporozu olan kişilerin yaşama alanında düşmeleri önleyecek düzenlemeler yapılmalıdır:
• Ev ortamında küçük kilim ve paspaslar, kaygan cila, kordonlar ve kalabalık eşyalara dikkat edilmelidir.
• Merdiven basamakları sağlam olmalı ve trabzan bulunmalıdır.
• Ortam ışıklandırması iyi olmalıdır; düşmeler en fazla alacakaranlıkta ortaya çıkar.
• Görme kusurları için uygun gözlük kullanılmalıdır.

Hürriyet