Depresyon Nedir? Depresyonun Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?

Depresyon çağımızın en yaygın rahatsızlıklarından biri olup, tedavi edilmediğinde ciddi farklı sağlık sorunları yaşatabilen bir hastalıktır.

Depresyon duygusal, zihinsel, davranışsal ve bedensel bazı belirtilerle kendisini gösteren bir durumdur. En fazla görünen belirtileri çökkün ruh hali ile ilgi ve zevk almada belirgin azalmadır. Bütün bunların yanında depresyondaki kişi duygusal açıdan mutsuz, karamsar ve ümitsizdir. Her zaman en severek yaptığı işler bile artık zevk vermez hale gelir. Kişi kendini hüzünlü ve yalnız hisseder. Kendisine ve çevresine ilgisi azalır. Yoğun suçluluk duyguları olabilir. Herkese yük olduğunu düşünüp gereksiz yere sorumluluklarını yerine getirmediğini düşünür. Genellikle iç sıkıntısı, daralma, huzursuzluk gibi sonuçlar bir arada yaşanmaya başlanır. Kişi bazen tüm duygularını yitirmiş gibi hissedebilir.

Depresyon zihinsel faaliyetlerimize de ciddi darbeler vurabilir. En sık görülen belirtiler dikkatini toplayamama ve unutkanlıktır. Depresyonun davranışlardaki etkisi enerji azalmasına bağlı hareketlerde yavaşlama, aşırı halsizlik şeklinde olur. Basit günlük işler bile kişi için bir yük olmaya başlar. Kişi zamanla sosyal ilişkilerden kaçınmaya başlar, yalnız kalmayı tercih eder, sorunlarını ve sıkıntılarını paylaşmaz. Cinsel ilgi ve isteğinde de belirgin azalma olur.

Bazı bedensel belirtilerde depresyonda ortaya çıkabilir. İştah da belirgin azalma kilo kaybı bazen tam tersi aşırı yeme eğilimi olabilir. Sık görülen belirtilerden biri de uykusuzluktur. Uykuya dalamama, uykunun sık sık bölünmesi veya sabah çok erken uyanma şeklinde sorunlar görülebilir. Bazı kişilerde aşırı uyuma eğilimi olabilir. Bu kişiler çok uyumalarına rağmen dinlenmiş olarak uyanmazlar. Baş, boyun sırt, eklem ağrıları, mide-bağırsak şikayetleri eşlik edebilir. Tüm bu belirtiler en az iki hafta sürekli olarak devam eder. Kişinin mesleki, ailesel ve kendisi ile ilgili sorumluluklarını yapmasına engel olur.

Sözü edilen bu belirtilerin hepsinin aynı kişide ortaya çıkması gerekmez. Bazen depresyon bu belirtilerin bir kısmıyla kendisini gösterir. Ayrıca belirtiler hafif, orta, ağır şiddette olabilir ve belirtilerin şiddeti kişiden kişiye değişebilir.



Kişiler çok farklı sebeplerden dolayı depresyona girebilirler. Bazen bu sorunlar bir yakının kaybı, ayrılık, iş kaybı, aile sorunları, maddi nedenlerden biri olabilir. Bazı durumlarda ise herhangi bir sebep olmaksızın kişi depresyona girer. Bu durumda kişi tam bir şaşkınlık halindedir. Herhangi bir sorunu olmaksızın niçin bu duruma düştüğüne bir anlam veremez. Bu durumlarda sorunun kaynağı diğer hastalıklarda olduğu gibi (örneğin yüksek tansiyon, şeker gibi ) biyolojik sebeplerdir. Bazı kişilerde de ise irsi olarak depresyon görülebilir. Yakın akrabalarında depresyon olan kişilerin depresyona girme oranı yapılan araştırmalarda daha yüksek bulunmuştur.

Sorun ne olursa olsun, depresyon ne şekilde ortaya çıkarsa çıksın kişinin depresyondan kurtulamamasının sebebi tedavi olmamasıdır. En uygun depresyon tedavisi ilaç destekli ve psikoterapi ile birlikte yürütüldüğü tedavi şeklidir. Toplumdaki yaygın inancın aksine depresyon tedavisi için kullanılan ilaçlar kesinlikle bağımlılık yapmazlar ve uyuşturucu değillerdir. Yan etkileri ise son derece azdır ve tehlikeli değildir. İstenildiğinde doktor önerisi ile rahatlıkla kesilebilirler.

İlaç tedavisi ile birlikte uygulanan psikoterapi tedavinin etkisini iki misli artırmaktadır. Psikoterapi ile kişinin olumsuz düşünce ve davranış biçimlerinin değiştirilmesi ve hastalıkla mücadele etmesi için daha aktif olması amaçlanır.

İnsan yaşamı boyunca olumlu ya da olumsuz her durumla karşı karşıya gelebileceğinden ve bu durumlardan olumlu ya da olumsuz etkilenebileceğinden, yukarıda belirtilerini saydığımız ve baş edemediğimiz rahatsızlıklar söz konusu olduğunda kişi, bir uzman yardımına gecikmeden başvurmalı ve sorunu büyümeden önlemelidir. Bu konuda erken teşhis ve tedavi olası yıpranma ve hastalıkların önlenmesi bakımından önemlidir.



MİKDAT ERTEM