Sofranızda İyotlu Tuz Kullanınız!


İyot eksikliği önlenebilir zeka geriliğinin en önde gelen nedenlerinden birisidir ve kişiyi anne karnından başlayarak tüm yaşamı boyunca olumsuz olarak etkileyen bir hastalık bütünüdür.

Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu önemli halk sağlığı sorununun çözümü, toplumun bilinçlendirilmesi ve iyot yetersizliğinin önlenmesi için 1994 yılından beri Sağlık Bakanlığı ile UNICEF işbirliğinde “ İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun İyotlanması Programı” yürütülmektedir. Ancak, iyot yetersizliği hastalıkları ülkemiz için önemli bir halk sağlığı sorunu olarak devam etmektedir. Bu nedenle iyodun önemini vurgulamak, ülkemizde iyotlu tuz kullanımını tüm topluma yaygınlaştırmak, toplum bilinci oluşturmak ve ülke genelinde konuyu gündeme getirmek amacı ile Haziran ayının ilk haftası İyot Yetersizliği Hastalıkları Haftası olarak belirlenmiştir.

İyot yetersizliğine bağlı hastalıkların önlenmesi, çocukların okul başarılarının yükseltilebilmesi için en basit yol iyotlu tuz kullanılmasıdır.

İyotlu tuz ülkemizde besin satışı yapılan her yerde bulunmaktadır ve sağladığı yararların yanında fiyatı çok ucuzdur. Son yıllarda, yürütülen çalışmalar sonucu ülkemizde sofra tuzlarının iyotlu olarak üretilmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Sağlıklı ve zeki nesiller yetiştirebilmek için yalnızca iyotlu tuz kullanılması yeterli olacaktır.
Bilgilendirme

İnsanlar, özellikle de ana rahmindeki cenin ve küçük çocuklar, tiroit hormonlarının gelişimi için iyoda gereksinim duyarlar. Eser miktarda bulunması gereken bu elemanın küçük bir eksikliği bile hormon gelişimini etkileyecek, bu da vücuttaki çeşitli sistemlerin işlevlerini ve gelişimini engelleyecektir. İyot yetersizliğinin en ağır etkisi beyin gelişimi üzerindedir.
Rahimde

Düşük, ölü doğum, konjenital anomaliler, nörolojik kretenizm, miksödem kretenizm, psiko-motor eksiklikler, neonatal ölümlerde artış.
Çocukluk ve Ergenlik Dönemlerinde

Ergenlik döneminde hipo-tiroit, zihinsel işlevlerde bozukluk, zihinsel ve fiziksel gelişimde gerilik, akademik performansta düşüş.
Yetişkinlikte

Guatr ve bununla ilgili komplikasyonlar, hipo-tiroit, zihinsel işlevlerde bozukluk.

İyot Nedir?

İyot, insan ve hayvanlarda normal büyüme ve gelişme ile beyin ve vücut işlevleri için mutlak gerekli bir elementtir.

İyot, İnsan vücudunda beyin ve sinir sisteminin normal büyüme ve gelişmesi, vücut ısısı ve enerjisinin devamı için gerekli olan tiroid hormonlarının (T4-tiroksin ve T3-triiyodotironin) önemli bir bileşenidir. Bu hormonlar vücudun tüm sistemlerinin büyüme ve gelişmesi için gereklidir. Besinlerle iyot yetersiz alındığında iyot yetersizliği hastalıkları görülmektedir.

İyot Yetersizliği Sonucunda;

Tiroid bezinden kana geçen hormonlar yeterli miktarda yapılmamakta, hemen hemen tüm organların büyümesi, gelişmesi ve işlevlerinde sorunlar ortaya çıkmakta, boy uzaması durmakta ve zihinsel işlevler gerilemektedir.

Yapılan bilimsel çalışmalara göre doğumdan itibaren iyot yetersizliği zeka düzeyinde 13.5 puanlık düşmeye neden olmakta çocuklarda öğrenme yeteneğinde azalma ve algılama güçlüğü ve bunun sonuncu olarak da okul başarısında düşme gibi sorunlara yol açmaktadır.

İyot Eksikliğinde Oluşan Sağlık Sorunları

Anne Karnında ve Bebeklikte

· Düşük

· Ölü doğum

· Bebek ölümü

· Sağırlık

· Dilsizlik

· Cücelik

· Zeka geriliği

· Doğum anomalileri (Doğuştan olma bozukluklar)

Çocukluk ve Gençlikte

· Guatr

· Kısa boyluluk

· Zihnin yetersiz çalışması

· Öğrenme yetersizliği

· Algılama ve öğrenmede yetersizlik

Yetişkinlerde

· Guatr

· Verim düşüklüğü

· Tiroid kanser riskinde artmadır.

Yetersiz iyot alımı bir çok hastalığa ve sağlık sorununa neden olmaktadır. İyot yetersizliği hastalıklarının başında, en çok bilinen ve görülebilen GUATR gelmektedir. Guatr her yaş grubunda önemli bir hastalıktır. İyot yetersizliği hastalıklarından en ciddi olan, bilinmeyen ve gözle görülemeyen sorun ise BEYİN ÖZÜRÜ ve ZEKÂ geriliğidir.

İyot Hangi Kaynaklardan Sağlanabilir?

· İyot yenilen gıdalardan ve içilen sulardan alınır.

· İyot, deniz ürünlerinde (balık, yosun gibi), toprakta yeterli miktarda iyot bulunduğunda et, süt, yumurta ile tahıllarda ve diğer gıdalarda bulunmaktadır.

Ülkemizde toprak erozyonu, sel baskınları v.b. nedenlerle su ve toprakta iyot yeterince bulunmamaktadır. Dolayısıyla da toprakta yetişen besinlerden de vücudun ihtiyacı olan iyot alınamamaktadır.

Neden Tuzun İyotlanması Tercih Edilmiştir?

Çünkü;

Tuz herkes tarafından yaygın olarak kullanılmaktadır. Düşük maliyetlidir ve yıllık olarak kişi başına tüketim fiyatı ucuzdur.

Tuzun iyotlanması ile renk-koku-tat değişikliği olmamaktadır.

Ülkemizdeki Bu Sorunun Çözümü İçin;

Türkiye'de, "İyot Yetersizliği Hastalıkları" önemli bir halk sağlığı sorunudur. Bu sorunları ortadan kaldırmak amacıyla Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü 1994 yılında ülke düzeyinde İYOT YETERSİZLİĞİ HASTALIKLARI VE TUZUN İYOTLANMASI PROGRAMI başlatmıştır.

Programın Temel Amacı; toplumu iyotlu tuz tüketimi konusunda bilgilendirerek iyot eksikliği hastalıklarından korumaktır.

1998 yılında Türk Gıda Kodeksi'nde sofra tuzlarının iyotlu olarak üretilmesi yasal zorunluluk haline getirilmiştir!

Programın başladığı 1994 yıllarında evlerde iyotlu tuz kullanım oranı %20 lerde iken programın etkin bir şekilde yürütülmesi ile aynı oran %64 lere ulaşmıştır. Ancak ülkemizde evlerin %36 sında iyotlu tuz kullanılmadığı, yine ilçe ve köylerde iyotlu tuz kullanımının kentlerdekine oranla daha düşük olması, ülke düzeyinde iyotlu tuz tüketiminin arttırılmasında eğitime ağırlık verilmesinin gerekliliğinin önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır.

LÜTFEN DİKKAT !!!

Ancak bu tuzlarda bulunan iyot; gün ışığında, fazla nemde ve yüksek sıcaklıkta azalmaktadır. Bu nedenle;

Evinize aldığınız tuzun İyotlu olmasına dikkat ediniz.
Satın aldığınız İyotlu tuzunuzun İyot içeriğinin korunması için tuzu
Koyu renkli ve kapaklı kavanozlarda koruyunuz
Serin ve kuru yerde saklayınız
Güneş ışığından uzak tutunuz
Eğer tuzunuzu kendi torbasında saklayacaksanız naylon torbanın ağzını mutlaka kapalı tutunuz.

UNUTMAYINIZ Kİ; İYOT YETERSİZLİĞİ ÖNLENEBİLİR ZEKA GERİLİĞİNİN EN TEMEL NEDENİDİR.

Küreselleşen dünyada ülke olarak yerimizi alabilmek için geleceğimizin güvencesi olan çocuklarımızın zeka, öğrenme başarısı gibi sorunlara maruz kalmasını hep birlikte önleyerek önemli mesafeler kaydedebiliriz.

Halkımızın iyotlu tuz kullanımı ile birlikte doğru saklama ve kullanma koşulları konusunda duyarlı olmalarını bekliyoruz.

Çok önemli bir konu... Bilgiler için teşekkürler...

teşekkürler bilgilendirme için hocam..