Kırım Savaşı sırasında yaralanan askerlerin tedavi ve bakımı için İngiltere’nin tanınmış ailelerinden birinin genç kızı, 1854 yılında Üsküdar’daki Selimiye Kışlasına gelmişti. Hasta ve yaralıların her türlü acılarına ortak olan ve o güne kadar alışılmamış bir hasta bakımı sağlayan bu genç kız Florence Nightingale’di.

florence_nightingaleFlorence Nightingale, modern hemşireliğin kurucusudur ve bu mesleğin kurulmasını yurdumuzda gerçekleştirmiştir.

Florence Nightingale ‘nin Gençlik Yılları

Tanınmış bir İngiliz ailesi olan Nightingaleler İngiltere’de Derbyshire şehrinde oturuyorlardı. Profesör Nightingale isim yapmış ve zengin bir adamdı.

1820 yılında İtalya’nın Floransa şehrinde bulundukları kısa bir süre içinde Nightingale ailesinin bir kızları Dünya’ya gelmişti. Küçük Nightingale’e, Floransa’da doğduğu için Florence adını verdiler. Florence Nightingale’in öğretim ve eğitimiyle babası uğraştı ve kızını, Dünya’yı tanıyıp öğrenmesi için bütün Avrupa’da dolaştırdı. O çağlarda isim yapmış iyi bir aile kızının hayata atılarak çalışması, hele istediği bir mesleğe girmek istemesi kadar olumsuz bir şey düşünülemezdi. Ama genç Florence hemşire olmak istiyordu. Çünkü anılarını yazdığı defterinde de rastlandığı gibi Kalbi ona insanlara yardım etmesini söylüyordu.

Bu durum karşısında annesi ve babası korkuya kapıldılar. O çağın hemşireleri günümüzdekilerden çok daha ağır şartlar altında yaşamak zorunluluğunda bulunuyorlardı. Büyük İngiliz yazarı Charles Dickens, hemşirelerin durumunu çok güzel belirtmekte ve Mrs Gamp adlı eserinde bu görevde bulunanları yerin dibine batırıp çıkarmaktaydı. Florence Nightingale, ailesinin bütün direnmelerine rağmen gizliden gizliye hastanelere gidiyor, bilgisini genişletiyordu. Sonunda 1851 yılında 31 yaşındayken ailesi onun Almanya’da hemşirelik öğrenimi yapmasına razı oldu.

Florence Nightingale, 1853’te Londra’ya döndü ve bir yardım cemiyetinde çalışmaya başladı. Ama bir yıl sonra 1854’te Kırım Savaşı patlak verdi. İngiltere bu savaşta Osmanlı İmparatorluğu’nun yanında yer almıştı.

Florence Nightingale’nin Kırım Savaşı Yılları

Belki İngiltere hiçbir zaman bir savaş için 1854’te olduğu kadar hazırlıksız değildi. Son 40 yıldır İngiltere’de barışı korumakta olan başkomutan ihtiyar Dük Wellington, herhangi bir esaslı değişikliğe karşı koymuştu. Bunun sonucu olarak İngiliz ordusunun birçok sınıfı, özellikle sağlık sınıfı çok eski yöntemlerle çalışmaktaydı. Bu büyük savaşta görev yapacak durumda değildi.

Osmanlı İmparatorluğu, Kırım savaş bölgesinde yaralanan İngiliz ve Türk askerleri için Üsküdar’daki Selimiye Kışlasını da ayırmıştı. Ama hastane olarak yapılmamış olan bu büyük binada düzen ve bakım yoktu. Hasta ve yaralılar düpedüz ölüme terkediliyordu. İngiliz ordusunun sağlık sınıfının başında bulunanlar bu durumla başa çıkamıyor, gerekli ilgiyi göstermiyorlardı.

Hastanelerle ilgili her türlü düzen ve bakım üzerinde İngiltere’de herhangi bir kimseden çok daha geniş bilgisi olan Florence Nightingale tam bu sırada Savunma Bakanı Sir Sidney Herbert tarafından göreve çağrıldı.

Bakan, mektubunda kendisinden İstanbul’a gitmesini ve Selimiye Kışlasındaki başhemşirelik görevini almasını rica ediyordu. Öte yandan hemen hemen aynı anda Florence da bu iş için bakana mektupla başvurmuş bulunuyordu.

Florence Nightingale, aralarında rahibeler de bulunan 35 hemşireyi göreve çağırdı. Gerekli araç ve gereçleri satın alarak Marsilya yoluyla İstanbul’a geldi.