AZİZ NESİN’İN HAYATI, ESERLERİ/KİTAPLARI



20 Aralık 1915’te İstanbul’da doğdu. İki yıl Darüşşafaka Lisesi'nde öğrenim gördü. Kuleli Askeri Lisesi'ni bitirdi. Kara Harp Okulu ve Askeri Fen Okulu'ndan mezun oldu. Üsteğmen rütbesindeyken "görev ve yetkisini kötüye kullanmak" suçlamasıyla yargılanıp ordudan uzaklaştırıldı. Bir süre bakkallık yaptı. Ardından gazeteciliğe başladı. Yedigün, Karagöz ve Tan Gazetesi'nde çalıştı. Cumhuriyet adlı bir magazin dergisi yayınladı. Sabahattin Ali ile birlikte, Marko Paşa, Malum Paşa, Merhum Paşa, Alibaba mizah dergilerini çıkardı. 1951'de bir kitapçı dükkanı, ardından bir fotoğraf stüdyosu açtı. 1954'ten itibaren Akbaba mizah dergisinde takma isimlerle mizah öyküleri yazdı. Yazın yaşamı boyunda 100'ün üzerinde takma isim kullandı. Kemal Tahir'le birlikte Düşün Yayınevi’ni kurdu.Yeni Gazete, Akşam ve Tanin'de köşe yazıları yazdı. Yazarlığı, Öncü, Yeni Tanin ve "Ustura" isimli bir mizah eki de hazırladığı Günaydın gazetesinde sürdürdü. 1962'de Zübük isimli mizah dergisini çıkardı. 1963'te yayınevinin yanmasının ardından sadece yazmaya başladı. 1972'de Çatalca'da kimsesiz çocukların eğitimini gerçekleştirmeyi amaçlayan Nesin Vakfı'nı kurdu. Kitaplarının tüm gelirini bu vakfa bağışladı. 1976-1980 arasında her dalda edebiyat ödülleri veren Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı'nı çıkardı. 1979'da seçildiği Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanlığı görevini yıllarca sürdürdü. Sadece Türk edebiyatının değil dünya mizah edebiyatının da sayılı isimleri arasında yer alan Aziz Nesin, düşünceleri ve yazıları nedeniyle siyasi iktidarlardan sürekli baskı gördü, tutuklandı, yargılandı, sürgün edildi, cezaevlerinde kaldı. 6 Temmuz 1995 tarihinde yaşamını yitirdi. Öykülerinde Türk toplumunu ayrıntılarıyla yansıtır. Anlatımında halk edebiyatının ana öğelerinden yararlanır. Yer yer masal temasıyla ve mizah aracılığıyla günlük olayları, toplumsal aksaklıkları eleştirir. Türk edebiyatında çağdaş mizah yazarlığı tekniklerini geliştiren, genç mizah yazarlarının doğmasına yolaçan yazardır.



Eserleri



Şiir:

Sondan Başa (1984)

Sevgiye On Ölüme Beş Kala (1986)

Kendini Yakalamak (1988)

Hoşçakalın (1990)

Sivas Acısı (1995)



Konuşmalar:

İnsanlar Konuşa Konuşa (1988)

Çuvala Doldurulmuş Kediler (1995)



Hikaye:

Geriye Kalan (1948)

İt Kuyruğu (1955)

Yedek Parça (1955)

Fil Hamdi (1955)

Damda Deli Var (1956)

Koltuk (1957)

Kazan Töreni (1957)

Toros Canavarı (1957)

Deliler Boşandı (1957)

Mahallenin Kısmeti (1957)

Ölmüş Eşek (1957)

Hangi Parti Kazanacak (1957)

Havadan Sudan (1958)

Bay Düdük (1958)

Nazik Alet (1958)

Gıdıgıdı (1959)

Aferin (1959)

Kördöğüşü (1959)

Mahmut ile Nigar (1959)

Gözüne Gözlük (1960)

Ah Biz Eşekler (1960)

Yüz Liraya Bir Deli (1961)

Bir Koltuk Nasıl Devrilir (1961)

Biz Adam Olmayız (1962)

Sosyalizm Geliyor Savulun (1965)

İhtilali Nasıl Yaptık (1965)

Rıfat Bey Neden Kaşınıyor (1965)

Yeşil Renkli Namus gazı 81965)

Bülbül Yuvası Evler (1968)

Vatan Sağolsun (1968)

Yaşasın Memleket (1969)

Büyük Grev (1978)

Hayvan Deyip Geçme (1980)

70 Yaşım Merhaba (1984)

Kalpazanlık Bile Yapılamıyor (1984)

Maçinli Kız İçin Ev (1987)

Nah Kalkınırsın (1988)



Roman:

Kadın Olan Erkek (1955)

Gol Kralı Sait Hopsait (1957)

Erkek Sabahat (1957)

Saçkıran (1959)

Zübük (1961)

Şimdiki Çocuklar Harika (1967)

Tatlı Betüş (1974)

Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (1977)

Surname (1976)

Tek Yol (1978)



Anılar:

Bir Sürgünün Hatıraları (1957)

Böyle Gelmiş Böyle Gitmez (1. Bölüm 1966, 2. Bölüm 1976)

Poliste (1967)

Yokuşun Başı (1982)

Salkım Salkım Asılacak Adamlar (1987)

Rüyalarım Ziyan Olmasın (1990)



Masallar:

Memleketin Birinde (1987)

Hoptirinam (1960)

Uyusana Tosunum (1971)

Aziz Dededen Masallar



Taşlama:

Azizname (1970)



Fıkralar:

Nutuk Makinası (1958)

Az Gittik Uz Gittik (1959)

Merhaba (1971)

Suçlanan ve Aklanan Yazılar (1982)

Ah Biz Ödlek Aydınlar (1985)

Korkudan Korkmak (1988)



Gezi:

Duyduk Duymadık Demeyin (1976)

Dünya Kazan Ben Kepçe (1977)



Oyunlar:

Biraz Gelir misiniz (1958)

Bir Şey Yap Met (1959)

Toros Canavarı (1963)

Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı (1968)

Çiçu (1970)

Tut Elimden Rovni (1970)

Hadi Öldürsene Canikom (1970)

Beş Kısa Oyun (1979)

Bütün Oyunları (Adam Yayınları)(1982)



Ödülleri:

Üç Karagöz Oyunu (1968) ile 6. Karacan Armağanı birinciliğini (1968)

Çiçu ile Türk Dil Kurumu 1970 Tiyatro Ödülü’nü

Altın Palmiye (İtalya 1956, 1957)

Altın Kirpi (Bulgaristan, 1966)

Krokodil (Sovyetler Birliği, 1069)

Lotus Asya-Afrika Yazarlar Birliği Ödülü 1975

Bulgaristan Uluslararası Gülmece Kitapları Yarışması’nda Büyük Ödül 1977

ÇOCUKLARIMA

Diyelim ıslık çalacaksın ıslık
Sen ıslık çalınca
Ne ıslık çalıyor diye şaşacak herkes
Kimse çalmamalı senin gibi güzel

Örnegin kıyıya çarpan dalgaları sayacaksın
Senden önce kimse saymamış olmalı
Senin saydığın gibi doğru ve güzel
Hem dalgaları hem saymasını severek

De ki sinek avlıyorsun sinek
En usta sinek avcısı olmalısın
Dünya sinek avcıları örgütünde yerin başta
Örgüt yoksa seninle başlamalı

Diyelim zindana düştün bir ip al
Görmediğin yıldızları diz ipe bir bir
Sonra yıldızlardan kolyeyi
Düşlemindeki sevgilinin boynuna geçir

Say ki hiçbir işin yok da düşünüyorsun
Düşün düşünebildiğince üç boyutlu
Amma da düşünüyor diye şaşsın dünya
Sanki senden önce düşünen hiç olmamış

Dalga mı geçiyor düşler mi kuruyorsun
Öyle sonsuz sınırsız düşler kur ki çocuğum
Düşlerini som somut görüp şaşsınlar
Böyle dalgacı daha dünyaya gelmedi desinler

Dünyada yapılmamış işler çoktur çocuğum
Derlerse ki bu işler bişeye yaramaz
De ki bütün işe yarayanlar
İşe yaramaz sanılanlardan çıkar

AZİZ NESİN

Değerli şailerimizden Azin Nesin "in Ölüm yıl dönümünde saygı ile anıyoruz