YGS Öncesinde ÖSYM’nin Çalışmaları ve Sınavın Uygulanması Hakkında Adayları ve Kamuoyunu Bilgilendirme


ÖSYM ortaöğretimden yükseköğretime geçmek durumunda olan öğrencilerin seçilmesi ve yerleştirilmesini sağlamak amacı ile 1974 yılında ÜSYM olarak kurulmuş daha sonra 1981 yılında ise Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi adını almıştır. Zaman içerisinde diğer kurumların mevzuatları gereği kendisine yeni sorumluluklar yüklenmiş ve adında öğrenci seçme ve yerleştirme olmasına rağmen gerçekte ölçme, seçme ve yerleştirme faaliyetlerini yürütmüştür. 3 Mart 2011 tarihli ve 6114 sayılı Kanun’la bu yapısı yasallaştırılmış ve kurum Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı adını almıştır.

Şu an itibari ile her yıl, 153 sınav merkezinde (Türkiye, KKTC ve Kırgızistan’da), 120.000 civarı sınav salonunda, 40 sınavda, 5.000.000’dan fazla aday sınava alınarak, bilgileri ölçülmekte ve yerleştirme işlemleri gerçekleştirilmektedir. Hem sürekli yapılan KPSS, KPDS, üniversiteye giriş sınavları gibi sınavlar yapılmakta hem de Sağlık Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Üniversiteler vb. gibi kurumlar ile protokoller imzalanarak onların ihtiyaçları doğrultusunda personel ölçme, seçme ve yerleştirme işlemleri yürütülmektedir.

Ölçme ve seçme çalışmaları sadece basit bir sınav yapmaktan ibaret görülmemelidir. Her sınav için en az 3 aylık bir ön çalışma ve sınav sonrasında da yine 3 ay kadar bir süre sınav sonrası gereken hizmetler verilmektedir.

Temel amaç; yurt içinde ve yurt dışında hak ve adalet ölçüsüne göre sınav yapan, bilimsel yöntemler ışığında ölçme, değerlendirme ve yerleştirme çalışmalarını yürüten şeffaf bir kurum oluşturmaktır. Bunu gerçekleştirebilmek için %100 güvenli ve güvenilir, kriptolu ve e-imza ile çalışan, sınav oluşturma aşamasından değerlendirme aşamasına kadar sürecin tamamını otomatik olarak gerçekleştiren, yapılan her işlemi silinemez ve değiştirilemez biçimde mutlaka kaydeden, uluslararası bilgi güvenliği standartlarına sahip bir kurum oluşturmak için büyük bir özveri ile çalışılmaktadır. Böyle bir kurum oluşturmanın çok zor olduğunun bilinciyle, başta sınav güvenliği olmak üzere bir dizi yeni uygulamalar başlatılmıştır. Teknolojinin sağlayacağı en yüksek olanaklar, yasal çerçeve içinde kalmak koşulu ile uygulamaya konulmaya başlanmıştır. Her geçen gün yeni sistemler ve mekanizmalar ile bu kapsamdaki çalışmalar genişletilerek, sınav adaleti sağlanmaya çalışılmaktadır.

Değişen dünya koşulları ile uyumlu, çok esnek ve hızlı karar verme mekanizmaları ile donatılmış, çalışanların entellektüel sermayelerini kurumsal entellektüel sermayeye dönüştürme becerisi yüksek bir kurum oluşturmak için yoğun gayret gösterilmektedir.

ÖSYM’nin yeniden yapılanması sürecinde, bir yandan ÖSYM’nin toplumsal ve yasal sorumluluklarını yerine getirilmesine çalışılmakta diğer yandan da kurumun kendisini yenileyerek teknolojik olanaklar ile donatılmasına devam edilmektedir.

Bu yeniden yapılanma sürecinde, sınav güvenliği başta olmak üzere birçok alanda uygulamalar başlatılmıştır. Genel olarak çalışmalar 3 alanda yoğunlaşarak devam etmektedir:

Bunlardan birincisi ÖSYM’nin teknolojik alt yapısını iyileştirmektir. Bu kapsamda kurum içerisinde bağımsız çalışan bilişim sistemlerini bütünleşik bir yapıya kavuşturmak için çalışmalar yapılmaktadır. Bireyden bağımsız çalışan bilişim sistemleri geliştirilmekte ve uygulamaya alınmaktadır. Şu an için ÖSYM’de bilişim sistemlerinde her yapılan işin silinemez bir şekilde kaydedildiği bir yapı oluşturulmuştur. Bu yöndeki çalışmalar daha yoğun olarak devam edecektir. ÖSYM’de bilişim sistemlerine kontrollü erişim mekanizmaları hayata geçirilmiştir. Bu kapsamda sınavların kamera ile izlenmesi ve elektronik yoklama yapılması yönünde de örnek uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Bu uygulamaların zamanla tüm sınavlara yaygınlaştırılması planlanmaktadır. Donanımların yenilenmesi çalışmaları da hızla devam etmektedir. Parmak izi ile sınav yapılması, e-imza uygulamaları, elektronik sınav uygulamaları vb. birçok uygulama için ise alt yapı oluşturulması ve örnek uygulamaların gerçekleştirilmesi çalışmaları devam etmektedir. Uygun olan her türlü teknolojik olanak sınav güvenliğini sağlamak amacı ile uygulamaya konulacaktır.

Çalışmaların ikinci odağını ise yönetim süreçlerinin tasarlanması oluşturmaktır. Bunların en başında kurumsal kimlik çalışmaları gelmektedir. ÖSYM’de her türlü çalışmanın uluslararası standartlarda gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir. Sınav güvenliği en önemli konu olduğundan bu kapsamda öncelikli olarak ÖSYM içerisinde ve basım alanında ‘güvenlikli bölgeler’ uygulaması başlatılmıştır. Dış dünya ile bağlantısı tamamen kesilmiş, elektronik iletişim araçlarının ve ilgili personel dışında hiç kimsenin giremediği bu bölgelerde çalışmalar tamamen kendisinden bilgi kopyalanamaz nitelikteki belirli bilgisayarlarda yapıldığı; kullananların, işlem yapanların bilgilerinin tutulduğu bir ortam oluşturulmuştur.

Yeniden yapılanma çalışmalarının üçüncüsü ise kurumun entellektüel yapısını güçlendirmektir. Kuruma alanında uzman, yeni bilgi ve teknoloji ile donatılmış personel alınması çalışmaları devam etmektedir. Yeni yasa ile uzmanlığa dayalı bir personel rejimi oluşturulması sağlanmıştır. ÖSYM kadrolu personelinin yanında, sahada 350.000 görevli ile sınav hizmeti vermektedir. Sınav bilincinin oluşturulması için kurum içi ve dışında tüm paydaşların eğitilmesi yönünde çalışmalar yürütülmektedir. Bu yolla sınav uygulama eğitimi almış olan herkese ‘ÖSYM Sınav Görevlisi Kimlik Kartı’nın çıkartılması sağlanacak ve tüm bilgileri kart üzerinden takip edilecektir. Sınav güvenliği bilinci yaygınlaştırılarak, kişiye özgü bilgilerin kişiye özgü kalması sağlanmakta, her türlü işlem internet ortamında kişinin kendi şifresi ile ulaşabileceği şekilde gerçekleştirilmektedir.

Tüm bu çalışmalar ışığında 27 Mart 2011 tarihinde yapılacak 2011-YGS hazırlıkları tamamlanmıştır. Saat 10.00’da başlayacak olan sınavda adayların dikkat etmeleri gereken hususlar aşağıda özetlenmiştir:

Adayların sınava gelirken Sınava Giriş Belgesi ile birlikte nüfus cüzdanı veya pasaportunu yanlarında bulundurmaları gerekmektedir. Bunların dışındaki hiçbir kimlik belgesiyle sınava girilmesi mümkün değildir. Nüfus Cüzdanı fotoğraflı ve TC Kimlik Numarası yazılı olmalıdır. Üzerinde fotoğraf veya T.C. Kimlik Numarası bulunmayan nüfus cüzdanları kabul edilmeyecektir.

Sınava Giriş Belgesi adayların adresine gönderilmeyecektir. Adaylar ÖSYM’nin internet adresinde bulunan Aday İşlemleri Sisteminden (https://ais.osym.gov.tr) kendi şifreleri ile bu belgelerini edineceklerdir. Belge renkli veya siyah beyaz olabilir.

Kimlik ve güvenlik kontrolleri ile salona giriş işlemlerinin zamanında yapılabilmesi için, adayların sınava girecekleri binanın kapısında en geç saat 09.00'da hazır bulunmaları gerekir.

Sınava cep telefonu kesinlikle getirilmemelidir. Çağrı cihazı, telsiz, fotoğraf makinesi vb. araçlarla; cep bilgisayarı, saat, her türlü bilgisayar özelliği bulunan cihazlarla; silah ve benzeri teçhizatla; müsvedde kâğıdı, defter, kitap, sözlük, sözlük işlevi olan elektronik aygıt, hesap cetveli, hesap makinesi, pergel, açıölçer, cetvel vb. araçlarla sınava girmek kesinlikle yasaktır. Sınava kalem, silgi, kalemtıraş, saat vb. araçla ve kulaklık, küpe, broş, takı gibi bir metal eşyayla girmek de kesinlikle yasaktır.

Sınav binasına girişte adayların üzeri emniyet görevlilerince elle ve dedektörle aranacağı için adayın yanında bozuk para, anahtar vb. metal eşya bulunmamalıdır. Sınav binalarında hiçbir eşya emanete alınmayacaktır.

Sınavda her adaya ÖSYM tarafından iki kalem, bir silgi ve bir kalemtıraştan oluşan bir kırtasiye seti ve şeker verilecektir. Bu nedenle adayın yanında yiyecek, içecek vb. tüketim malzemeleri getirmesi yasaktır. Ancak, şeffaf şişe içinde su getirilebilecektir.

Bu sınavda, Türkçeyi kullanma ve okuduklarını anlayıp yorumlayabilme gücünü ölçen 40, sosyal bilimlerdeki temel kavram ve ilkelerle düşünebilmeye dayalı 40, matematiksel ilişkilerden yararlanabilme gücünü ölçen 40 ve fen bilimlerindeki temel kavram ve ilkelerle düşünebilmeyle ilgili 40 olmak üzere toplam 160 soru vardır. Sınav için verilen toplam cevaplama süresi 160 dakikadır.

Sınavda soru kitapçıkları her bir aday için özel olarak hazırlanmıştır. Bu nedenle her adayın kullandığı soru kitapçığının cevap anahtarı da farklı olacaktır. Sorular aynı olmakla birlikte soru kitapçıklarının her birinde soruların ve seçeneklerinin yeri değişiktir.

Sınavda her adaya özel olarak hazırlanmış soru kitapçığı ve cevap kâğıdı kapalı bir sınav poşeti içinde verilecektir. Aday ilk olarak bu poşetin kapalı ve kendine ait olup olmadığını kontrol etmelidir.

Adaya verilen sınav poşetinin kapalı olmaması ya da yanlış sınav poşeti verilmesi durumunda aday bunu salon başkanına bildirerek kendisine açılmamış yeni bir sınav poşeti verilmesini sağlamalıdır. Bu durumda adaya verilen yeni sınav evrakında adaya ait bilgiler bulunmayacağından bu bilgileri adayın mutlaka kendisinin yazması ve kodlaması gerekecektir.

Soru kitapçığının üzerinde adayın adı, soyadı, T.C. Kimlik Numarası, sınav salon numarası bilgileri ile fotoğrafı bulunmaktadır. Aday poşeti açmadan önce üzerindeki bilgilerin kendisine ait olup olmadığını kontrol etmelidir. Bu bilgiler ya da basılı olan fotoğraf kendisine ait değilse bu durumu salon başkanına bildirmelidir. Başka bir aday adına düzenlenmiş sınav evrakını kullanmamalıdır.

Soru kitapçığının üzerinde soru kitapçığı numarası bulunmaktadır. Adayın sınavının değerlendirilebilmesi için bu numaranın cevap kâğıdı üzerindeki numarayla aynı olması gerekmektedir. Bu numaraların aynı olup olmadığı dikkatle kontrol edilmelidir. Bir uyuşmazlık varsa soru kitapçığı ve cevap kâğıdının birlikte takım olarak değiştirilmesi talep edilmelidir. Soru kitapçığının üzerindeki soru kitapçığı numarası cevap kâğıdındaki “SORU KİTAPÇIK NUMARASI” alanına kodlanmalıdır. Bu kodlama cevap kâğıdına yapılmadığında ya da yanlış yapıldığında, soru kitapçığı numarasıyla cevap kâğıdı üzerindeki numara birbiriyle uyuşmadığında adayın sınavının değerlendirilemeyeceği unutulmamalıdır.

Sınav başladıktan sonra ilk 120 ve son 15 dakika içinde adayın sınav salonundan çıkmasına izin verilmez. Ancak, rahatsızlanma ya da salon düzenini bozma gibi nedenlerle bu süre içinde sınav salonundan dışarı çıkarılan aday bir daha sınav salonuna alınmaz ve ilk 120 dakika doluncaya kadar Bina Sınav Sorumlusunun gözetiminde binada tutulur.

Sınav sırasında tuvalete gitmek kesinlikle yasaktır.

Sınav sırasında adayın uyması gereken kurallar adaya okunacaktır. Bu kurallara ve görevlilerin tüm uyarılarına uyulmalıdır. Adayın sınavının geçerli sayılabilmesi her şeyden önce adayın sınav kurallarına uymasına bağlıdır.

Sınav salonunu terk eden aday her ne sebeple olursa olsun tekrar sınava alınmaz.

Sınav sırasında her testin cevapları cevap kâğıdındaki ilgili alana işaretlenmelidir.

Soru kitapçığı üzerinde yapılan işaretlemeleri cevap kâğıdınıza aktarmak için adaya ek süre verilmeyeceğinden adayın sınav süresini iyi değerlendirmesi gerekmektedir.

Aday sınav salonundan ayrılmadan önce soru kitapçığı ile cevap kâğıdını salon görevlilerine teslim etmelidir. Bunlardan birisinin olmaması durumunda adayın sınavı geçersiz olacaktır.

Adaylar isterlerse, salon görevlilerinin salona ait sınav evrakını toplayıp sıralamasını ve kapalı poşete koymasını izleyebileceklerdir.

Aday sınava gireceği binayı sınav gününden önce mutlaka gidip görmelidir.

Sınav sonuçları adayların adresine gönderilmeyecektir. Adaylar ÖSYM’nin internet adresinden kendi şifreleri ile sonuçlarını öğrenebileceklerdir.

BÜTÜN ADAYLARIMIZA BAŞARILAR DİLERİZ.

ÖSYM BAŞKANLIĞI