MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI AÇIKÖĞRETİM LİSESİ MESLEKİ VE
TEKNİK AÇIKÖĞRETİM UYGULAMA YÖNERGESİ
Tebliğler Dergisi : 31.07.1995/2435
Ek ve Değişiklikler:
1) NİSAN 2001/2523 TD
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 — Bu Yönergenin amacı, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Açıköğretim Lisesinde meslekî eğitim ve öğretimin işleyişi ile ilgili esasları düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 — Bu Yönerge, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı Açıköğretim Lisesinde meslekî eğitim ve öğretimden kimlerin yararlanacağı, bu eğitimin yüzyüze ve uzaktan öğre*tim yöntemleriyle yapılması ve başarının değerlendirilmesi ile ilgili esasları kapsar.
Dayanak
Madde 3 — Bu Yönerge, 1739 sayılı Millî Eğitim Teme! Kanunu, 3797 sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun, 3308 sayılı Çıraklık ve Mes*lek Eğitimi Kanunu, Açıköğretim Lisesi Yönetmeliği ve Meslekî ve Teknik Ortaöğretim Kurumlan Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 — Bu Yönergede geçen:
Bakanlık: Millî Eğitim Bakanlığını,
Lise: Açıköğretim Lisesini,
Okul: Meslek derslerinin eğitiminin ve değerlendirmesinin yapıldığı yüzyüze eğitim veren ortaöğretim kurumlarını,
Öğrenci: Meslekî eğitim programlarına devam eden Açıköğretim Lisesi öğrencisini,
Öğretim Dönemi: Uygulanacak programların ders çizelgelerinde gösterilen her biri bir öğretim yalının karşılığı olan süreyi,
Öğretim Yılı: Derslerin başladığı tarihten bir sonraki yılda derslerin başlamasına ka*dar olan süreyi,
Merkezi Sistem Sınavı: Açıköğretim Lisesi programında yer alan gelen bilgi ve teorik meslek dersleri sınavlarını,
Yüzyüze Eğitim: Millî eğitim müdürlüklerince uygun görülecek meslekî ortaöğretim kurumlarında öğrencilere dershane ve atölyelerde yaptırılan eğitimi,
irtibat Merkezi: Açıköğretim Lisesinin il ve ilçelerde yüzyüze eğitim, danışmanlık, kayıt-kabul, sınav hizmeıtlerini yürüten ve koordine eden birimi,
Danışma Bürosu: İrtibat merkezi bünyesinde yer alan ve Açıköğretim Lisesi ile ilgili bilgi ve dokümanların bulunduğu, rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin verildiği büroyu,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Eğitimin Düzenlenmesi ve Yürütülmesine Ait Esaslar
Öğrencilik
Madde 5 — Bu Yönerge kapsamına girenler Lisenin öğrencileridir.
Uzaktan Eğitim
Madde 6 — Bu öğrencilerin, programda belirtilen genel bilgi dersleri ile Bakanlıkça uygun görülen teorik meslek dersleri uzaktan eğitim yöntemi ile Lise tarafından verilir ve sınavları merkezi sistem sınavı ile yapılır.
Hangi teorik meslek derslerinin uzaktan eğitim yöntemi ile yapılacağı, her yıl kayıt döneminden önce lise tarafından belirlenir ve ilgili yerlere duyurulur.
Teorik ve Uygulamalı Meslek Eğitimi
Madde 7 — Teorik ve uygulamalı meslek derslerinin eğitimi yüzyüze eğitim yöntemiyle millî eğitim müdürlüklerince il ve ilçelerde belirlenecek okullarda verilir.
Okullarda yüzyüze eğitim akşamları, hafta sonlan, yarı yıl ve yaz tatillerinde yapılabilir.
3308 sayılı kanun kapsamındaki bölümlerde eğitim görmek isteyenler uygulamalı eğitimlerini işletmelerde yapabilirler.
Ücret
Madde 8 — Meslekî eğitime katılanlar, temrinlik malzeme ile diğer eğitim giderleri için Bakanlıkça esasları ve miktarları tespit edilen ücreti öderler.
Okul Belirlenmesi
Madde 9 — Hangi okullarda hangi bölümlerin açılacağı ve kontenjanları İl Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kurulunun, ilgili okul müdürlerinin ve işletmelerin görüşü alınarak millî eğitim müdürlüğünce belirlenir. Kontenjan belirlenirken, çevre ihtiyaçları ve okulların imkânları da dikkate alınarak, uygulamada istihdam imkânı olan alanlara öncelik verilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başvuru, Kayıt-Kabul
Başvuru Yeri
Madde 10 — Başvuru Lise müdürlüğünce, belirlenecek tarihler arasında İrtibat Merkezlerine yapılır. Başvurularda bölüm ve program tercihleri de belirtilir. Başvurularda Aranacak Şartlar
Madde 11 — AçıkÖğretim Lisesi yoluyla meslekî eğitim görmek üzere; ortaokul mezunları, ortaöğretim kurumlarının ara sınıflarından/dönemlerinden ayrılanlar, bir ortaöğretim kurumundan mezun olanlar ile yurt dışında öğrenim görüp denklik yaptırmış olan*lardan;
a) Sağlığı öğrenim görmek istediği meslek eğitimine uygun olanlar, (Sağlık durumu öğrenim görmek istediği mesleğin öğrenimine elverişli bulunmadığı sonradan anlaşılanların yüzyüze eğitimden ilişkileri kesilir.)
b) Tutuklu ve hükümlü ise ilgili makamlarca yüzyüze eğitime devamına izin verilenler başvurabilirler.
Değerlendirme ve Yerleştirme Komisyonu
Madde 12 — İrtibat Merkezine yapılan başvurular, millî eğitim müdürlüğünden bir müdür yardımcısı veya şube müdürünün başkanlığında'; İrtibat Merkezi görevlisi, İl Çırak lık ve Meslekî Eğitim Kurulunun sekreteryasını yürüten kurumun müdürü, yüzyüze eğitim yapılacak okullardan görevlendirilecek birer müdür yardımcısından oluşan komisyon tara fından değerlendirilir. Başvurular, bölüm ve program tercihlerine göre tasnif edilir, konten janlara göre yerleştirme yapılır. "'
Fazla Öğrenci Başvurusu Olan Alanlar
Madde 13 — Bazı bölümlere kontenjandan fazla başvuru olması halinde, İl Çıraklık ve Meslekî Eğitim Kurulunca diğer okul ve kurumların eğitim imkânları da dikkate alınarak başvuranların tamamının istedikleri alanda eğitime almabilme imkânları araştırılır.
Bütün imkânlar kullanıldıktan sonra tercihleri doğrultusunda yerleştirilemeyenler, tercih etmeleri durumunda kontenjam müsait olan diğer bölüm ve programlara yerleştirilirler. Başvuru fazla olan alanlarda, sırasıyla;
a) Meslek liselerinin veya meslekî eğitim merkezlerinin ara sınıflarından/dönemlerinden ayrılanlara,
b) Çıraklık eğitimi sisteminde kalfalık ve ustalık belgesi alanlar veya devam edenlere,
c) Pratik kız sanat okullarının, kız meslek liselerinin denk olarak hazırlanan modül programlarına devam edenlere,
d) Meslekî ve Teknik Açıköğretim Okulunu, Yetişkinler Otelcilik ve Turizm Eğitim Merkezini, endüstri pratik sanat okullarını, yetişkinler teknik eğitim merkezlerini, pratik kız sanat okullarını ve kız teknik öğretim olgunlaşma enstitülerini bitirenler ile, meslek kursu bitirme belgesi olanlara,
e) Eğitim görmek istediği meslek alanında çalışmakta olanlara,
ilgili alanda öğrenime devam etmek istemeleri kaydıyla, durumlarını belgelendirmeleri halinde öncelik verilir.
Kayıt - Kabulde İstenecek Belgeler
Madde 14 — Meslekî eğitime kayıt olacaklardan;
a) En son öğrenim durumunu gösterir diploma, tasdikname, denklik belgesi vb. belgenin aslı (Lise mezunları, diplomalarının noter tasdikli sureti ile başvururlar.)
b) Nüfus Cüzdanı veya tasdikli örneği
c) 4,5x6 cm. ebadında cepheden yeni çekilmiş 4 adet fotoğraf
d) Başvuru ve sınav evrakı . v in yatırılan paraya ait Banka veya Posta Çeki Alındısı
e) Kayıt önceliklerinden ve muafiyetlerden vararlanmak isteyenler bu durumlarını gösteren belge
f) Optik Başvuru Formu
istenir.
Kayıtlanıl Tutulması
Madde İ5 — Meslek eğitimine kabul edilen öğrencilerin kayıtları İrtibat Merkezlerinde tutulan kayıt defterine işlenir ve her öğrenci'için birer kayıt zarfı doldurulur. Uzaktan eğitim yöntemiyle yapılacak dersler ile ilgili kayıtlar lisede tutulur.
Meslek eğitimine kabul edilen ve kaydı yapılan öğrencilerin listesi, İrtibaı Merkezlerince yüzyüze eğitim yapılacak okullara gönderilir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Eğitim öğretim
Öğrenci Grup Sayısı
Madde 16— (Değişik : Nisan.2001/2523 TD) Bir programda yüz yüze eğitime başlanabilmesi için kayıt yaptıran öğ*renci sayısının en az 8 (sekiz) olması gerekir. Zaman içerisinde öğrenci sayısının 5'ten aşağı düşmesi hâlinde varsa aynı meslek alanında eğitim yapılan diğer okul ve sınıfla birleştirilerek eğitime devam edilir.
Öğrenci sayısı 5'in altında olan programlarda eğitime devam edilip edilemeyeceğine Millî Eğitim Müdürlüğünce karar verilir.
Programlar ve Ders Kitapları
Madde 17 — Yüzyüze eğitimde, ortaöğretim kurumlarındaki programlar uygulanır ve aynı ders kitaplarından faydalanılır.
Yoğunlaştırılmış Eğitim
Madde 18 — Üç veya dört yıllık meslek eğitimini kapsayan her döneme ait teorik ve uygulamalı meslekî eğitim programı yoğunlaştırmak suretiyle uygulanabilir. Yoğunlaştırılmış eğitim süresi, programda belirtilen süreden az olamaz.
Staj Çalışması
Madde 19 — Beceri eğitimini işletmelerde gör en öğrenc iler ile ustalık veya kalfalık belgesine sahip olanlar staj çalışmasından muaftırlar. Uygulamalı meslek derslerinin eğiti*mini okulda gören öğrenciler, meslek liselerinde en az yapılması gereken süre kadar staj çalışması yapmak zorundadırlar. Staj çalışmaları Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Kurumla*rı Yönetmeliğinin "Endüstri ve işyerlerinde Staj" başlığı altındaki hükümlere göre yapılır.
Sigorta Primi Ödenmeyeceği
Madde 20 — İşletmede beceri eğitimi gören öğrencilerin sözleşmeleri, oku! müdürlüğü, işletme ve işletmenin bağlı olduğu meslek kuruluşu tarafından tasdik edilir. Bunlar için Bakanlıkça sigorta primi ödenmez.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Ölçme Değerlendirme, Sınavlar ve Başarının Tespiti
Ölçme Değerlendirme
Madde 21 — Merkezi sistemle yapılan sınavların değerlendirilmesi Açıköğretim Lisesi Yönetmeliği hükümlerine göre yapılır.
Yüzyüze eğitimde başarının değerlendirilmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır:
a) Öğrencinin başarısı bir öğretim döneminde okuduğu derslerin her birinden yapılacak yazılı, sözlü ve uygulamalı sınav, ödev ve projeler değerlendirilerek tespit edilir.
B) Öğrenci başarısı 100 puan üzerinden değerlendirilir. Puanların not olarak değerleri aşağıdaki gibidir:
DERECESİ NOTLAR PUAN
PEKİYİ 5 85-100
İYİ 4 70-84
ORTA 3 55-69
GEÇER 2 45-54
GEÇMEZ 1 0-44
Not Defteri
Madde 22 — Her öğretmen bir not defteri tutar. Not defterine, bu Yönergede gösterilen esaslara göre verilen puanlar ayrı ayrı yazılır.
Not vermede ve not defterinin kullanılmasında bu konuda yürürlükteki mevzuata uyulur.
Başarının Tespiti
Madde 23 — öğretim dönemi sonunda öğrenci başarısı;
a) Her öğretim dönemi süresi içinde yazılı veya uygulamalı sınavlarda alınan en az iki değerlendirme puanı ile varsa temrin, proje, iş ve hizmetlerden aldığı puanlara göre tespit edilir.
b) Bir dersten başarılı sayılabilmek için öğretim döneminde alınan puanların aritmetik ortalamasının en az 45 olması gerekir.
c) İşletmede beceri eğitimi görenlerin başarı durumu, öğretim dönemi içinde alacakları puanlar ile Okul ve İşletmelerde Meslek Eğitimi Yönetmeliği esaslarına göre yapılacak dönem sonu beceri sınavı sonucunda tespit edilir.
Not Çizelgeleri
Madde 24 — Dönemlere ait not çizelgeleri, dönemin sona erdiği gün okul müdürlüğüne verilir. Bu çizelgelerde, o öğretim dönemine ait yazılı, sözlü ve uygulamalı sınavlarla, bulunması halinde, ödev ve projelere verilen puanların ortalaması alınarak nota çevrilir ve dönem sonu notu olarak takdir edilir.
Basan Durumunun İlânı
Madde 25 — Her öğretim dönemi sonunda öğrencilerin o döneme ait başarı durumları okulda ilân edilir.
Sorumlu Geçme
Madde 26 — Öğretim dönemi sonunda öğrenci, derslerdeki başarı durumuna göre ya doğrudan ya da başarısız olduğu derslerden sorumlu olarak bir sonraki öğretim dönemine devam eder.
Öğrenciler isterlerse, sorumlu oldukları dersleri tekrar edebilirler. Ancak, tekrar için o dersten grup oluşturacak sayıda öğrenci bulunması gerekir.
Sorumluluk Sınavları
Madde 27 — Öğrenciler sorumlu oldukları derslerden öğretim döneminin bitiminde Millî Eğitim Müdürlüklerince hazırlanan çalışma takviminde belirlenecek süre içerisinde yapılacak sınava alınırlar.
Başarısız olunan her ders için üç dönem sınava girme hakkı verilir.
Öğrenciler her ne sebeple olursa olsun sınavına girmedikleri başarısız derslerinin o döneme ait sınav hakkını kullanmış sayılırlar. Ancak, sınav dönemlerinde yangın, deprem gibi tabiî afetler yüzünden veya ana, baba, kardeş, eş ve çocuklarından birinin ağır hastalığı, ölümü gibi önemli sebeplerle tedavi veya ameliyatı gerektiren bir hastalıktan dolayı sınava giremeyenlerden, bu durumlarını resmî makamlardan alacakları belgelerle belgelendirenler özürlerinin sona erdiği tarihten itibaren 7 gün içinde okul müdürlüğüne bildirdik*leri taktirde, giremedikleri sınav dönemlerindeki haklan saklı kalır ve diğer dönemlerde sınava girerler.
Dönem Sonu Başarı Ortalaması
Madde 28 — Meslekî eğitime katılan öğrencilerin dönem sonu başarı ortalaması; o dönemde okutulan ve başarılan derslerin ağırlıklı notları toplamının, aynı derslerin haftalık ders saatleri toplamına bölünmesiyle bulunur.
Diploma Notu
Madde 29 — Diploma almaya hak kazananların diploma notu; lise tarafından merkezi sistemle değerlendirilen derslerin ağırlıklı not ortalaması ile okulda yüzyüze eğitimde alınan derslerin ağırlıklı not ortalamalarının aritmetik ortalaması alınarak bulunur. Bölme işlemi virgülden sonra iki basamak yürütülür.
Diploma Verilmesi
Madde 30 — Meslekî eğitimini tamamlayan, yüzyüze eğitime ait bütün derslerden başarılı olan ve staj çalışmasını tamamlayan öğrencilerin diploma notlarının hesaplanmasına esas olacak bilgiler okul müdürlüğünce liseye gönderilmek üzere irtibat Merkezine bildirilir.
Bu öğrenciler, uzaktan eğitim yöntemiyle aldığı dersleri de başarmaları halinde bitirdikleri alanı belirten diplomaları Lise tarafından düzenlenip verilir.
Sınav Şekli ve Sayısı
Madde 31 — Bir öğretim dönemi süresince yapılacak olan sınavların şekli ve sayısı. zümre öğretmenler kurulunca tespit edilir.
İlişik Kesme
Madde 32 — Sınava girme haklarının tamamını kullandıkları halde, başarılı olamayan öğrencilerin meslekî eğitimden kayıtları silinir. Bunlar, önceki başarıları saklı kalmak kaydıyla yeniden kayıtlarını yaptırabilecekleri gibi dilerlerse meslek eğitiminden vazgeçerek lisedeki öğrenimlerine devam edebilirler.
Belge Verilmesi
Madde 33 — Meslekî eğitim programlarını başarı ile tamamlayanlardan isteyenlere "Meslekî Eğitimi Tamamlama Belgesi" verilir.
Devam ve sınav haklarını kullandıkları halde mesleki eğitimini başaramayanlara veya okuldan ayrılanlara "Tasdikname" ile birlikte "öğrenim Belgesi" verilir.
ALTINCI BÖLÜM
Diğer Hükümler
Öğrenim Belgelerinin Değerlendirilmesi
Madde 34 — a) Lise mezunları genel bilgi derslerinin tamamından.
b) Ortaöğretim kurumlarının ara sınıflarından/dönemlerinden ayrılanlar varsa daha önce başarılı oldukları derslerden,
c) Kalfalık ve ustalık belgesi bulunanlar, alanları ile ilgili eğitime devam etmek istemeleri halinde Bakanlıkça uygun görülen derslerden,
d) Meslek lisesi mezunu olup başka bir bölümde meslek eğitimine devam etmek isteyenler, daha önce okuyup başardıkları ve programı denk olan derslerden,
e) Meslek liselerinde eğitimi yapılan meslek alanlarının öğretim programlarına denk olarak hazırlanan modül programını tamamlayanlar, bu bölüme ait meslek derslerinin tamamından,
muaf tutulurlar.
Devam - Devamsızlık
Madde 35 — Öğrencilerin yüzyüze eğitime devamları zorunludur. Her öğretim dönemi içinde özürsüz olarak bir dersin toplam saatinin 1/5'i kadar devam etmeyen öğrenciler dönem sonu notları ne olursa olsun o dersten başarısız sayılırlar. Bu öğrenciler başarısız sayıldıkları derslerden sorumluluk sınavına alınmazlar.
Geçişler
Madde 36 — Açıköğretinı Lisesinden örgün eğitim kurumlarına geçiş yapılmaz. Ancak, bu okullara kayıt kabul şartlarım taşıyanlar isterlerse kayıt kabul süresi içinde başvurmaları ve kontenjan bulunması halinde örgün eğitim kurumlarına kayıt yaptırabilirler.
Nakiller
Madde 37 — Yüzyüze meslekî eğitim görenlerin bu öğrenimlerini başladıkları okulda sürdürmeleri esastır, Ancak, resmî veya özel kurum ve kuruluşlarda yeni işe girenlerin, görev yerleri değişenlerin veya emekli olanlardan ikâmetgâhları dedenlerin bu durumlarını belgelendirmeleri halinde, kendilerinin veya bakmakla mükellef oldukları eş, çocuk ve kardeşlerinin nakilleri yapılabilir.
Nakil yapılmak istenilen yerleşim biriminde daha önce devam edilen bölüm veya programda yüzyüze eğitime devam edecek sayıda öğrenci grubu bulunması halinde nakil işlemi yapılır.
Nakil işlemleri yapılırken, İrtibat Merkezince ilgili öğrenciye ait dosya ile öğrenim belgesi nakil ,yapılmak istenilen ilin milli eğitim müdürlüğüne gönderilir. Nakil evrakı öğrencilere verilmez. Öğrenim belgelerine hangi öğretim dönemine devam edileceği, varsa daha önce başarısız olduğu dersler ve bu derslerden kaç dönem sınav hakkını kullandığı yazılır.
Meslek Eğitimine Geçiş
Madde 38 — Liseye kayıtlı öğrencilerden isteyenler meslekî eğitime geçmek için İrtibat Merkezine başvurarak kayıt yaptırabilirler.
Kılık - Kıyafet
Madde 39 — Yüzyüze eğitimde, "Millî Eğitim Bakanlığı ile Diğer Bakanlıklara Bağlı Okullardaki Görevlilerle Öğrencilerin Kılık - Kıyafetlerine İlişkin Yönetmelik" hükümleri uygulanmaz. Ancak, kılık - kıyafetlerinin sade ve temiz olması, uygulamalı derslere uygun iş giysileri ile girmeleri gerekir. Öğrencilerden mesleği gereği silâh taşıma yetkisi olanlar ile silâh taşıma ruhsatı bulunanlar silâhlı olarak derslere giremezler.
Disiplin
Madde 40 — Yüzyüze eğitime devam eden öğrenciler okul müdürlüğünce belirlenen genel kurallara uymak zorundadırlar. Kurallara uymamakta ısrar edenler hakkında Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Ortaöğretim Kurumlarında Ödül ve Disiplin Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Bunlardan "Örgün Eğitim Dışına Çıkarma" cezasını gerektiren davranışta bulunanların yüzyüze eğitimle ilişiği kesilir.
Askere Almanlar ile Tutuklu ve Hükümlüler
Madde 41 — Yüzyüze eğitini görmekte iken askere alınanlar ile tutuklananlar veya hüküm giyenler bu durumlarını belgelendirdikleri taktirde yüzyüze eğitime ait kayıtları dondurulur.
Uygulama Dışındaki Okullar
Madde 42 — Bazı derslerin öğretimini yabancı dille yapan anadolu meslekî ve teknik ortaöğretim kurumlarında, anadolu imam - hatip liselerinde ve teknik liselerde Açıköğretim Lisesi uygulaması yapılmaz.
Okul Dışından Bitirme Sınavları İçin Başvuru
Madde 43 — Bu Yönergenin yürürlüğe girmesi ile birlikte İmam Hatip Liselerinde, Endüstri Meslek Liselerinde, Kız Meslek Liselerinde ve Ticaret Meslek Liselerinde okul dışımdan bitirme sınavları için başvuru kabul edilmez.
Yönergede Bulunmayan Hususlar
Madde 44 — Bu Yönergede bulunmayan hususlarda ortaöğretim kurumlarında uy*gulanan mevzuat hükümleri uygulanır.
Geçici Hükümler
Geçici Madde 1 — Bu Yönergenin yürüdüğe girdiği tarihten önce okul dışından bitirme sınavlarına başvuranların sınavları Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumlarım Dışarıdan Bitirme Sınavları Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür.
YEDİNCİ BÖLÜM
Yürürlük Hükümleri
Yürürlük
Madde 45 — Bu Yönerge Bakanlık Makamınca onaylandığı tarihte yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 46 — Bu Yönergeyi Millî Eğitim Bakanı yürütür.