Astronot Giysileri(Uzay Elbiseleri) ve Özellikleri
İçerisinde yaşadığımız zaman olan 21.yüzyıl, bilindiği üzere uzay çağı olarak adlandırılmaktadır. 20.yüzyıla kadar hayal olan uzay boşluğuna gitmek ve de gök cisimlerinde yürümek, günümüzde artık hayal olmaktan çıkmış durumdadır. Öyle ki, büyük bir hızda gelişen teknolojiyle, her geçen gün uzayın engin sırları uzay ve bilim adamları tarafından açığa çıkarılmaktadır. Hiç şüphesiz ki uzaya giden kişiler olan uzay adamları, uzayın sırlarını dünyaya aktarmada oldukça önemli görevleri üstlenmektedirler. Peki, fiziğin birçok kural ve kanununun geçerli olmadığı uzay boşluğu ve de gök cisimlerinde, astronotlar araştırmalarını nasıl gerçekleştirmektedirler?
Astronotların ne şekilde uzayda çalışmalarını sürdürüyor sorusunun cevabı aslında oldukça basittir. Bu sorunun cevabı ise; astronotların giymiş oldukları giysilerdir. Sorunun zor tarafı ise, astronotlar için özel olarak üretilen astronot giysilerinin karmaşık yapısıdır. Uzay adamlarının giymiş olduğu giysilerin en temel görevi kısaca, astronotların vücudunda bulunan kanı doğal bir halde tutmak ve de böylece astronotların bayılmalarına ve ölmelerine engel olmaktır.
Uzay araçları, uzay boşluğunda oldukça büyük bir hızda ilerler. Ve bu hız giderek artan bir tempoda gerçekleşir. Bu yol alma sırasında, astronotlar aslında büyük tehlikeler altındadır. Bu tehlikelerden belki de en önemlisi ise şudur; Uzay aracı uzayda büyük bir hızla ilerlerken astronotların ağırlığı artmaktadır. Bu ağırlık artışı sırasında astronotların damarlarında akan kanın ağırlığı, eriyen demir ağırlığına denk bir seviyeye gelmektedir. Bu ağırlaşma sonucunda, damarlarda akan kan, vücudun bazı noktalarına çekilir ve bu noktalarda toplanmaya başlar. Bu çekilmeler sonucunda eğer beyin kansız kalırsa, bu durum astronotun ölmesine yol açmaktadır. Oldukça özel olarak üretilen astronot giysileri bu durumu önlemek yani vücuttaki kanı doğal bir şekilde tutmak için tasarlanmış olan kıyafetlerdir. Uzay boşluğunda ve gök cisimlerinde yürüyen, hareket eden astronotlar giymiş oldukları elbiseler olması bu durumların hiçbirini gerçekleştiremezler. Bunun nedeni ise, uzayda atmosfer olmamasıdır. Atmosfer olmadığı için, astronotlar uzayda nefes alamazlar. Elbiseleri, astronotların nefes almasını sağlamaktadır. Astronotların giymiş olduğu giysiler, hafif ve de esnek yapıdadır. Uzay adamları üzerilerine ilk önce bir tulum giyerler. Bu tulum özel olarak tasarlanmıştır. Bu giysiyi özel yapan şey ise, içinde yer alan elektronik aletlerdir. Bu elektronik cihazlar, astronotların vücut ısısını ve de kalp atışlarını kontrol etme görevindedir.
Astronotların giymiş olduğu elbiseler aşırı sıcağa ve soğuğa karşı dayanıklı yapıdadır. Özellikle de sıcağa karşı duyarlılıkları daha fazladır. Bu nedenle de uzay adamları iki farklı giysi giyerler. İlk giyilen elbise de, ince tüpler bulunur ve bu tüplerin içerisinde serin su bulunur. Tüplerin içerisindeki serin su, astronotları sıcaktan korumaktadır. Sırt çantasında bulunan bir cihaz, tüp içinde bulunan sıvıların ısılarını sabit bir ısıda tutma görevini gerçekleştirirler. Astronotların kıyafetleri kat kat yapıdadır. Bu elbisenin iç kısmı şişirilmiştir. Bunun nedeni ise basıncın normalde kalmasını sağlamaktır. Şişirilmiş bölümün üzerinde 15 kat daha bulunmaktadır. Katlar, plastik ve alüminyum tabakalardan yapılmıştır. Bu katların görevi ise, astronotları radyasyondan ve küçük yapıdaki gök cisimlerinden korumaktır. Giysinin en dışında çelik bir çember vardır. Elbisenin 2. bölümünü ise başlık oluşturmaktadır. Başlığın ön tarafı kırılmaz camdan yapılmadır ve camın yukarısında bir kask daha bulunur. Astronotların giydiği elbiselerin ikinci bölümünü ise ayakkabılar oluşturmaktadır. Bu ayakkabılar daha çok çarığa benzer ve ısı geçirmez’dir.
Son olarak ise, astronotların son çantası vardır. Sırt çantasında, oksijenin ve tüplerdeki serinletme suyunun dolaşımını sağlayan cihazın dışında, bu çantada bir de telsiz bulunur. Bu telsiz, uzay adamının dünyayla iletişimini sağlamaktadır.
Yazar: Erdoğan Gül