Müdür Başyardımcısı/yardımcısı görevlendirmelerinde yaşanan keyfiyet, kayırma gündemi sürekli meşgul etmekteydi. 10.06.2014 tarihli yönetmeliğe göre müdür istediği kişi için inha yazacak, il müdürü valiye teklif edecek, valilik makamı da görevlendirme yapacaktı. Oysa ki uygulamada siyasi ya da sendikal baskı ile teklifler yapılmaktaydı. Kaldı ki hiçbir kriter olmaması durumu çok daha tartışılır hale getirmekteydi.

MEB Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulunun kararı gereği yönetmelikte değişikliğe giderek (06.10.2015) Müdür Yardımcısı görevlendirmelerinde yeniden yazılı sınava döndü.

Bu dönüşe sebebiyet veren yargı kararı şöyle idi:

" Dava konusu düzenleme, müdür başyardımcılığına ve müdür yardımcılığı görevlendirmelerinde hiçbir objektif kıstas öngörülmemesi, takdir yetkisine mutlak ölçüde bir etki kazandırması, hiçbir değerlendirme kriterine yer vermeyerek hukuka uygunluk denetiminin etkinliğinin daraltılması, kariyer ve liyakat ilkelerini gözetmeyerek kamu personeli açısından güvencesiz bir ortam yaratması, görevin getirdiği niteliklere sahip en uygun personelin seçimini ve dolaysıyla kamu hizmetinin iyi işlemesini zorlaştırıcı bir etki yaratması ayrıca adayların görevlendirmelerden haberdar olmasını sağlayacak duyuruya yer vermeyerek geniş katılımı ve fırsat eşitliğini ortadan kaldırması nedenleriyle hukuka uygun bulunmamaktadır."

Kararın özeti: Hiçbir objektif kriter olmaksızın müdür tarafından müdür yardımcısı/başyardımcısı teklif edilmesi ve görevlendirilmesi;

- Mutlak takdir yetkisi olduğundan sakıncalıdır,

- Hukuka uygunluk denetimi yapılmasına engeldir,

- Kariyer ve Liyakat gözetilmemektedir,

- Hizmetin gereğine en uygun adayın tespiti için çok keyfi bir uygulamadır,

- Kamu yararı yoktur,

- Adaylar(müdür yardımcısı/başyardımcı) olmak isteyenler haberdar edilmemektedir,

- Fırsat eşitliği gözetilmemektedir.

Yargı kararının ardından MEB bir yazı yayımladı ve,Okullarda müdür yardımcıları göreve devam edecek - Memurlar.Net

"Bu çerçevede, oluşacak yönetim boşluğunun önüne geçilerek eğitim-öğretim hizmetlerinde herhangi bir aksamaya meydan verilmemesi bakımından, Yönetmelikte yargı kararı doğrultusunda yeniden yapılacak düzenlemeye göre görevlendirilecek müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarının göreve başlayacakları tarihe kadar, mevcut müdür başyardımcısı ve müdür yardımcılarından da yararlanılarak bu görevlerin aksatılmadan yürütülmesi gerekmektedir."

Bu ifadelerin izahatı ve hukukun gereği şudur;

Yargı kararı öncesinde hukuka aykırı bulunan yönetmelikle görevlendirilen yöneticilerin görevleri sona ermiştir. Fakat idarede boşluk olmasın diye yeni yönetmelik düzenleyene kadar bu yöneticilerle işlerin yürütülmesine devam ediniz.

MEB yönetmelik değişikliğinin ardından bir açıklama yayımlayarak 20 Mart 2016 tarihinde müdür başyardımcısı/müdür yardımcısı sınavı düzenleyeceğini duyurdu.

Konu ile ilgili gelen sorular:

1- Bu sınava kimler girebilir?

Yönetmeliğe göre;

- Adaylık dahil en az 4 yıl öğretmen olarak çalışmış olmak

- Müdür, kurucu müdür, müdür başyardımcısı, müdür yardımcısı veya müdür yetkili öğretmen olarak görev yapmış olmak.

- Bakanlığın şube müdürü veya daha üst unvanlı kadrolarında görev yapmış olmak.

Bu şartlardan en az birini taşıyanlar müdür yardımcısı olabiliyor.

Örneğin; 2 yıllık öğretmensiniz ama müdür yetkili öğretmen olarak çalıştınız o zaman 4 yıl şartına gerek kalmıyor.

2- Henüz 3 yıllık öğretmenim sınava girebilir miyim?

Yönetmeliğe göre müdür yardımcısı olmak için gerekli 4 yıllık süre şartını doldurmamış adaylar;

Sınavın geçerlilik süresi 1 yıl olduğunda göre 3. Yılımda sınava girsem ve 4 yılım dolunca görev istesem olmaz mı? diye sormaktadırlar.

Sınav geçerlilik süresinin en fazla bir yıl olduğuna ilişkin madde fıkrası şöyledir:

"Yazılı sınav sonuçları, kesin sonuçların ilan edildiği tarihten itibaren en fazla bir yıl süreyle olmak üzere bu kapsamda yapılacak bir sonraki sınav tarihine kadar geçerlidir."

Bir diğer fıkra ise;

" Bu Yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlardan müdür başyardımcısı veya müdür yardımcısı olarak görevlendirilmek isteyenler, yazılı sınava katılmak üzere başvuruda bulunabilir. Yazılı sınav başvuruları elektronik ortamda alınır."

Şeklinde olduğundan MEB'in süre hesabında sınav başvuru tarihinin son günü itibariyle 4 yıl alacaktır. Fakat MEB özellikle de 2012 yılında atanan öğretmenlerin mağdur olmaması için tedbir alabilir, asker öğretmenlikle ilgili süreleri de yeniden değerlendirebilir.

3- "Müdür, kurucu müdür, müdür başyardımcısı, müdür yardımcısı veya müdür yetkili öğretmen olarak görev yapmış olmak." hükmünde geçici görevler sayılır mı?

Diyelim ki valilik tarafından yönetmelik dışında geçici görevle müdür yardımcılığı yaptınız ya da yapıyorsunuz bu durumda 4 yıl şartı aramadan sınava girebilir miyim şeklinde sorular gelmektedir. Geçici görevle ya da vekaleten yapılan görevler bu kapsamda değerlendirilemez. Bu konuda bir çok yargı kararı vardır. Mevcut görevin de görevlendirme olması (atamanın kaldırılıp görevlendirmenin getirilmiş olması) durumu değiştirmez.

4- 10.06.2014 yönetmeliğine göre müdür yardımcısı olarak görevlendirilenler de sınava girecekler mi?

MEB bu konuda mutlaka açıklama yapacaktır fakat yukarıda da açıkladığımız üzere hukuka aykırı olduğu yargı kararı ile tespit edilmiş bir yönetmeliğe göre yapılan görevlendirmeler yok hükmündedir. Hukuk devletinin de yargıda oluşan içtihatların da gereği sonuçları ile birlikte iptalini gerektirmektedir. Bu nedenle bu durumda olanlardan yeniden görev almak isteyenlerin de başvuru yapması gerekir.

5- 10.06.2014 tarihli yönetmeliğe göre yapılan görevlerin gelecekte katkısı olur mu?

10.06. 2014 tarihli yönetmeliğe göre yapılan görevlerin örneğin müdür atamasında aranan müdür yardımcılığı süresi hesabında değerlendirilmesi hukuken mümkün değildir. Bunun dışında geçmişte veya şu anda yapılmakta olan geçici/vekaleten görevlerin de bu yönde bir katkısı olmayacaktır.

6- Sınav sonuçları açıklandıktan sonra görevlendirmeler nasıl olacak;

Sınav sonuçları açıklandıktan sonra valiliklerce duyuruya çıkılacak ve yönetmeliğin;

"MADDE 24 - (1) Müdür başyardımcısı ve/veya müdür yardımcısı olarak görevlendirilmek üzere başvuruda bulunan adaylar, puan üstünlüğüne göre tercihleri de dikkate alınarak eğitim kurumu müdürünün inhası ve il milli eğitim müdürünün teklifi üzerine valinin onayı ile müdür başyardımcısı veya müdür yardımcısı olarak görevlendirilir."

Hükmüne göre görevlendirmeler yapılacaktır.

7- Madem sınav puanı esas alınacak müdür inhası neden var?

Müdür inhası yazması aslında kanuni zorunluluk çünkü 652 sayılı KHK'da "Müdür Başyardımcısı ve Yardımcıları ise Okul veya Kurum Müdürünün inhası ve İl Milli Eğitim Müdürünün teklifi üzerine Vali tarafından dört yıllığına görevlendirilir."

Denilmektedir.

8- Bu durumda işleyiş nasıl olacak?

Adaylar başvuru yapacaklar. Başvurudan sonra puan üstünlüğüne göre hangi kuruma hangi öğretmenin görevlendirileceği belirlenecek. Okul müdürüne bu öğretmenin ismi bildirilecek ve müdür inhayı yapacak, il müdürü teklif edecek valilik makamı da görevlendirme kararnamesini imzalayacak.

9- Okul/Kurum müdürü istemezse inha yapmayabilir mi?

Okul müdürünün yönetmeliğe göre böyle bir yetkisi yok.

8- Sınavdan aynı puan alan adaylar arasında nasıl tercih yapılacak?

Bir okula görevlendirme isteyen adaylardan aynı puanı alanlar arasında tercih yapılırken müdürün tercih hakkı yok bu konuda yönetmelikte

- Adayların puanlarının eşitliği halinde sırasıyla,

- yöneticilikteki hizmet süresi,

- öğretmenlikteki hizmet puanı fazla olan adayın görevlendirmesi yapılır.

- Eşitliğin devamı halinde görevlendirilecek aday kura ile belirlenir.

Hükmü var. Yani puan eşitliğinde bu kriterlere bakılacak.

Bu kriterlere göre de eşitlik devam ederse kura çekilerek belirleme yapılacak.

9- Müdür yardımcıları/başyardımcılar kaç yıl görev yapacaklar?

Yönetmeliğe göre müdür yardımcıları 4 yıllığına görevlendirilecekler. 4 yıl içerisinde değişiklik olmazsa 4. Yılın sonunda yeniden sınava girilmesi gerekiyor. Sınava girildikten sonra da aynı kurumda görev alabilmek için yukarıdaki şartları gözden geçirmek gerekiyor. Yani yeniden aynı kurumda görev yapmak mucizelere kalıyor.

Kaldı ki aynı kurumda 8 yıldan fazla aynı görevi yapamıyorsunuz. Yani 4 yıl sonra sınavdan yüksek puan aldınız, yeniden bu kurumda başladınız, 4 yıl daha çalıştıktan sonra yani 8 yılınız dolunca aynı kuruma aynı unvanla bir kez daha görev yapamıyorsunuz.

Maksut BALMUK

Öğretmen